පෝද්දල - සරත් ආනන්ද ගමගේ  

මියගිය වැඩිහිටියකු වෙනුවෙන් සංවිධානය කෙරුණු අවමංගල උත්සවයක තොලකට තෙමාගත් පුද්ගලයකු අවමංගල සභාව ඇමතීමට ගොස් සිදු වූ සිද්ධියක් පිළිබඳ පුවතක් දකුණු පළාතේ ගම්මානයකින් පසුගියදා අසන්නට ලැබුණි.
මියගොස් තිබුණේ වැඩිහිටි මාතාවකි. ඇය අවසන් කාලයේ ජීවත් වූයේ බාල දියණියගේ නිවෙසේය. ඇය පවුලේ බාලයා මෙන්ම එකම දියණිය ද වූ අතර ඇය ඉතා ආදරයෙන් සිය මව රැකබලා ගත්තාය. ඒ සඳහා ඇගේ තරුණ පුතුන් දෙදෙනා නොමඳ සහායක් ලබා දුන්නේය. මේ මුනුබුරන් දෙදෙනා ආච්චිඅම්මාගේ අවසන් කටයුතු ඉතා අලංකාරවත් ලෙස පැවැත්වීමට කටයුතු සංවිධානය කර තිබුණි. 
මියගිය මාතාවගේ පුතුන් දෙදෙනකු ද පිට ප්‍රදේශ දෙකක වාසය කළ අතර එම ප්‍රදේශවලින් ද විශාල පිරිසක් බස්රථවලින් පැමිණ අවමංගල උත්සවයට සහභාගි වූහ.

අවමංගල උත්සවය පැවති නිවෙසේ ඉදිරිපස ප්‍රමාණවත් ඉඩකඩක් නොමැතිවීම නිසා අවමංගල උත්සවයේ කටයුතු සිදුකර තිබුණේ නිවෙසේ දකුණු පැත්තේය. අවමංගල සභාව මෙහෙයවීම ගම්වැසියකු සිදුකළ අතර ගමෙන් පිට පදිංචි පුතුන් දෙදෙනා වෙනුවෙන් පිටස්තර පුද්ගලයන් දෙදෙනකුට ද ගුණ කථන දෙකක් වෙන් කර තිබුණි. මහා සංඝරත්නය විසින් ආගමික කටයුතු අවසන් වීමෙන් අනතුරුව ගිහි කතා වාරය ඇරඹිණි.
එහිදී ගම්වැසියකු ප්‍රථමයෙන් සභාව ඇමතූ අතර දෙවනුව එක් පුතකු නියෝජනය කරමින් තවත් කථිකයෙක් එම පුත්‍රයා පදිංචි ගම්මානය වෙනුවෙන් ශෝකය ප්‍රකාශ කළේය. තුන්වෙනුව අනෙක් පුත්‍රයා වෙනුවෙන් ද තවත් කථිකයෙක් සභාව ඇමතීමට පටන් ගත්තේය. 
බස් රථයේ එන ගමන් හිස් කළ බෝතල්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් ඔහුට පෙවී තිබුණු බව පෙන්නුම් කළ ඔහුගේ කතාව සම්පූර්ණයෙන්ම සෘතියෙන් පිට ගිය එකක් විය. මියගිය මාතාවගේ පුත්‍රයා වන මිතුරා සමග ඔහු කාපු බීපු හා ආ ගිය ගමන් ගැන අතිශයෝක්තියෙන් ප්‍රකාශ කරමින්, අවස්ථාවට උචිත නොවන අන්දමේ අභිනයන් ද පාමින් සිනාමුසු මුහුණින් ඔහු සභාව අමතන්නට විය. ඔහුට කාලය පිළිබඳව හැඟීමක් පවා නොවූ අතර නොනවත්වා සිය කතාව කරගෙන ගියේය.
මේ අතර මියගිය මාතාවගේ මුනුපුරන් දෙදෙනා වැඩසටහන මෙහෙයවන්නා ළඟට පැමිණ අත්ඔරලෝසුව පෙන්වමින් කතාබහක නියැළී සිටිනු පෙනෙන්නට විය. ඉන්පසු සංවිධායකයා කථිකයා ළඟට පැමිණ යමක් ප්‍රකාශ කරන අයුරු ද දැකගන්නට ලැබුණි. එහෙත් දේශකයාගේ දේශනාව නම් නතර නොවුණි.
නියමිත වේලාවට දේහය ආදාහනාගාරයට බාරදිය යුතු බැවින් මුනුපුරන් දෙපල හා ඔහුගේ මිතුරන් අවමංගල සභාවේ කටයුතු සිදුකෙරෙමින් පවතිද්දීම දේහය පිටතට ගෙන අවමංගල රථයට පටවනු ලැබීය. එය දුටු රැස්ව සිටි පිරිස ද බොහෝ දෙනෙක් නිවෙස ඉදිරිපස දෙසට ගමන් කළහ. මේ කිසිත් නොදත් දේශකයා ඒ අවස්ථාවේත් සිය කතාව කරමින් සිටියේය.
ඉන්පසු සංවිධායකයා පැමිණ දේහය ආදාහනාගාරයට රැගෙන ගිය බව පවසා “දැන්වත් ඔය කතාව නතර කරමුද?”‍යි ඇසුවාටත් පසුලු‍ කථිකයා සිය කතාව නතර කළේ.