2025 අගෝස්තු මස 05 වන අඟහරුවාදා
මම මේ ලිපිය පටන් ගන්නේ ඔබට හොඳම පිළිතුර තෝරා ගත හැකි බහුවරණ ප්‍රශ්නයකිනි.
ප්‍රශ්නය: විශ්වවිද්‍යාල නවකවදය සඳහා වගකිව යුත්තේ කවුද ?
පිළිතුරු: ඒ) සමාජය, බී) අමාත්‍යාංශය, සී) විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිසම ඩී) උපකුලපති, ඊ) කළමනාකරණය, එෆ්) අධ්‍යයන ක්ෂේත්‍රය, ජී) මාධ්‍ය, එච්) මවුපියෝ, අයි) සිසුහු
පසුබිම
සබරගමුව විශ්වවිද්‍යාලයේ දෙවැනි වසරේ සිසුවකුගේ ඛේදජනක මරණයෙන් පසු, විශ්වවිද්‍යාල නවකවදය පිළිබඳව විවිධ පුද්ගලයන් ලිපි ලියා, සාකච්ඡා කර සහ ප්‍රකාශ නිකුත් කර ඇත. ශ්රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාලවල සිදුවන නවකවදය දැඩි ලෙස හෙළා දකින බව ජනාධිපතිවරයා ප්‍රකාශ කර ඇති අතර, එය යල් පැන ගිය සහ අපරාධකාරී ක්‍රියාවක් ලෙස හඳුන්වා එය රටේ උසස් අධ්‍යාපන පද්ධතියෙන් තුරන් කළ යුතුය. තවත් බොහෝ දෙනෙක් මෙම සමූහ ගායනයට එක්වී වැරැදිකරුවන් වූ සිසුන්ට දැඩි දඬුවම් ලබා දිය යුතු බවට අවධාරණය කර ඇත.
නවකවදය යනු නිසැකවම, ම්ලේච්ඡ, නොඉවසිය හැකි සහ අපරාධකාරී දෙයකි. කිසිදු ශිෂ්ට සම්පන්න පුද්ගලයකු හෝ වගකිවයුතු පුරවැසියකු කිසිදු ආකාරයක නවකවදය අනුමත නොකරනු ඇත. වරදකරු බවට පත් වූ ඕනෑම අයකුට දඬුවම් කළ යුතු බවට කිසිදු තර්කයක් නොමැත. එය කොතැනින් ආරම්භ වූවද සහ කුමන ආකාරයකින් ගත්තද, නවකවදය පිළිගත නොහැකිය. එහි අමානුෂික ස්වභාවය සලකා බලන විට, නවකවදය මුලිනුපුටා දැමිය යුතුය.
සර් අයිවර් ජෙනිංස්ගේ සිහිනය
පේරාදෙණියේ ලංකා විශ්වවිද්‍යාලය විවෘත කිරීමේ උත්සවයේ දී සිය සමාරම්භක කතාවේ දී සර් අයිවර් ජෙනිංස් අවධාරණය කළේ විශ්වවිද්‍යාලයක කාර්යභාරය වන්නේ “ලෝකයේ තමන්ට පැවරිය හැකි ඕනෑම කාර්යයක් ඉටු කිරීමට හැකියාව ඇති, ඉහළ බුද්ධියක්, සම්පූර්ණ සදාචාරාත්මක අඛණ්ඩතාවක් සහ ශක්තිය, මුලපිරීම, විනිශ්චය, උපායශීලීභාවය සහ නායකත්ව ගුණාංග ඇති පුරවැසියන් වන තරුණ පිරිමින් සහ කාන්තාවන් පුහුණු කිරීම” බවයි.
එතැන් සිට ගත වූ වසර 70 තුළ සිදුව ඇත්තේ කුමක්ද? විශ්වවිද්‍යාල සංඛ්‍යාව 1 සිට 16 දක්වා වැඩි වී තිබේ. විශේෂිත විෂයයන් සඳහා විශ්වවිද්‍යාල 16 යටතේ මධ්‍යස්ථාන, පාසල් සහ ආයතන සැලකිය යුතු සංඛ්‍යාවක් ස්ථාපිත කර ඇත. ඒවා අතර කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ පරිගණක පාසල, කළමනාකරණ පශ්චාත් උපාධි ආයතනය, කෘෂිකර්ම පශ්චාත් උපාධි ආයතනය, විද්‍යා පශ්චාත් උපාධි ආයතනය, පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි ආයතනය වෙයි. සංඛ්‍යාවේ වැඩිවීමක් තිබියදීත්, 2024 දී විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රවේශය සඳහා සුදුසුකම් ලැබූ මුළු සිසුන් 177,588 න් විශ්වවිද්‍යාලවලට අවශෝෂණය කර ගැනීමට හැකි වූයේ සියයට25 කටත් වඩා අඩු ප්‍රමාණයකි. උපාධියක් ලබා විශ්වවිද්‍යාලයෙන් පිටව ගිය පසු, රජයේ රැකියා ඉල්ලා සිටින සිසුන් වීථිවල දක්නට ලැබේ. ටයිම්ස් උසස් අධ්‍යාපන ලෝක විශ්වවිද්‍යාල ශ්‍රේණිගත කිරීම්වලට අනුව, ශ්රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල නිරන්තරයෙන් බොහෝ රටවල් අබිබවා ගොස් ඇත. විශ්වවිද්‍යාල ශ්‍රේණිගත කර ඇත්තේ ඒවායේ පර් යේෂණ, ඉගැන්වීම, දැනුම හුවමාරුව, ජාත්‍යන්තර දැක්ම සහ සමස්ත අධ්‍යයන කීර්තිය මතය.
අයිවර් ජෙනින්ග්ස්ගේ සිහිනය සැබෑ වී තිබේද, නැතහොත් එය හන්තාන කඳුවැටියේ මීදුමෙන් බොඳ වී ගොස් තිබේද, එසේ නැතිනම් මහවැලි ගඟේ ජලයට දිය වී ගොස් තිබේද? පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලය ස්ථාපිත කර වසර හැත්තෑවක් ගතවී ඇත. එහෙත් 1956 වසරේදී, එනම් විශ්වවිද්‍යාලය විවෘත කිරීමෙන් වසර දෙකකට පසුව, දිවංගත මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලද “මනමේ” නාට්‍යය හැර, ලංකා විශ්වවිද්‍යාලයට (පේරාදෙණිය) ආඩම්බර විය හැකි වෙනත් දෙයක් තිබේ ද?
“ශ්රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාලවල නවකවදය පිළිබඳ අඳුරු යථාර්ථය: බලාපොරොත්තුව පාවාදීම” යන මැයෙන් ඩේලි එෆ්ටී පුවත්පතට ලියන ලද ලිපියේ මහාචාර්ය අනුෂා කුරේ මෙසේ සඳහන් කරයි, “දහස් ගණනක් ශ්රී ලාංකික සිසුන්ට විශ්වවිද්‍යාලයකට ඇතුළත් වීම යනු ජයග්‍රහණයේ මොහොතකි. එය වසර ගණනාවක වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කිරීමේ, නිදි නැති රාත්‍රීන්ගේ සහ නොසැලෙන ලු‍හුබැඳීමේ ප්‍රතිඵලයකි. ඔවුන් මෙම ආයතනවලට ඇතුළු වන්නේ දැනුම, වර්ධනය සහ පොරොන්දුවලින් පිරුණු අනාගතයක් පිළිබඳ සිහින සමගිනි. එහෙත්, නවකවදය පිළිබඳ කුරිරු යථාර්ථය විසින් බොහෝ දෙනකුගේ මෙම සිහිනය ඉක්මනින් බිඳ දමනු ලැබේ”.
නවකවදය නිසා සිහිනය බිඳ වැටේ ද?
සිසුන් විශ්වවිද්‍යාලවලට ඇතුළු වන්නේ දැනුම, වර්ධනය සහ පොරොන්දුවලින් පිරුණු අනාගතයක් පිළිබඳ සිහින සමගිනි. එහෙත්, ශ්රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල සහ සිසුන් මුහුණ දෙන එකම ගැටලුව නවකවදය ද? විශ්වවිද්‍යාලවලට ඇතුළත් වීමේ සංකීර්ණ පද්ධතියක අක්‍රමිකතා සහ ප්‍රමාද සහ යටිතල පහසුකම් නොමැතිකම, තොරතුරු තාක්ෂණ කුසලතා, ඉංග්‍රීසි භාෂා ප්‍රවීණතාවය සහ නායකත්වය; යල් පැන ගිය විෂයමාලා සහ පාඨමාලා අන්තර්ගතය; අධ්‍යාපනික අංශ කෙරෙහි අධික අවධානයක් යොමු කිරීම; ප්‍රමාණවත් නොවන ගුණාත්මකභාවය සහ අදාළ නොවන පර් යේෂණ ප්‍රතිදානය; රැකියා විරහිත උපාධිධාරී ප්‍රතිදානය; ජාත්‍යන්තර මුහුණුවරක් සහ කර්මාන්ත නියෝජනයක් නොමැතිකම සහ අමානුෂික නවකවදයට අමතරව තවත් බොහෝ කාරණා හේතුවෙන් විශ්වවිද්‍යාල බොහෝ ගැටලු‍වලට මුහුණ දෙයි. කෲර නවකවදයෙන් පමණක් ශිෂ්‍ය සිහිනයක් බිඳ වැටෙන්නේ නැත. රටේ සමස්ත උසස් අධ්‍යාපන ක්‍රමයම මඩ ගොහොරුවකි. අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරිය ලෙස පාර්ලිමේන්තුවේදී කතා කරමින් අගමැතිනි හරිනි අමරසූරිය ප්‍රකාශ කළේ පවතින උසස් අධ්‍යාපන ක්‍රමය ඉක්මනින් ප්‍රතිසංස්කරණය කළ යුතු බවයි.
සබරගමුව විශ්වවිද්‍යාලයේ දූෂණ හා අක්‍රමිකතා විමර්ශනය කිරීම සඳහා ස්වාධීන කමිටුවක් පත් කරන ලෙස කෝප් කමිටුව අධ්‍යාපන, උසස් අධ්‍යාපන හා වෘත්තීය පුහුණු අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයාට නිර්දේශ කර ඇත. නවකවදයට ගොදුරු වූවකුගේ මරණයද එම විශ්වවිද්‍යාලය තුළම සිදුවීම උත්ප්‍රාසාත්මකද, අහම්බයක්ද, නැතහොත් සහසම්බන්ධ සිද්ධියක්ද?
විසඳුමක් සෙවීම
නවකවදය සිදුවන විට, මාධ්‍ය, අමාත්‍යාංශය, විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිසම සහ මත ඉදිරිපත් කරන්නන් කලබල වී උදෝ වී නවකවදය සඳහා වගකිව යුතු සිසුන්ට එරෙහිව දැඩි දඬුවම් ලබා දිය යුතු බවට කෑ ගැසීමට පටන් ගනී. නවකවදය හේතුවෙන් මරණයක් සිදු වූ විට, තත්වය තවත් නරක අතට හැරේ. ඉන්පසු, අපි සියල්ලෝම නවකවදය සහ එහි ප්‍රතිවිපාක අමතක කර නවකවදය හේතුවෙන් තවත් මරණයක් වාර්තා වනතුරු අපගේ සුපුරුදු ජීවන රටාවට නැවත යමු. නවකවදය පිටුපස ඇති බහුවිධ හේතු සොයා ගැනීමට සහ නවකවදය ස්ථිරවම නැවැත්වීමට පියවර ගැනීමට පරෙස්සමින් අධ්‍යයනයක් සිදු කිරීමට කාලය එළැඹ ඇත.
විශ්වවිද්‍යාලය සහ උසස් අධ්‍යාපන පද්ධතිය, සිසුන් පමණක් නොව, පද්ධතිය තුළ සහ ඉන් පිටත සිටින අනෙකුත් ක්‍රීඩකයෝ ද සම්බන්ධ වන බහුල ගැටලුවලින් පීඩා විඳිති. නවකවදය ඒ වටා ගෙතී ඇති අනෙකුත් ගැටලුවලින් හුදකලා කර විසඳුමක් සෙවිය හැකිද?
පිළිතුරක් සෙවීමේදී, මම විද්වතුන් විසින් සකස් කරන ලද ලිපි සහ පර් යේෂණ පත්‍රිකා කිහිපයක් කියවා, විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයකු ලෙස සහාය සහ බාහිර කථිකාචාර්යවරයකු ලෙස සහ විශ්වවිද්‍යාල කවුන්සිලයේ සාමාජිකයකු ලෙස මම ලැබූ අත්දැකීම් පිළිබිඹු කළෙමි.
සිත්ගන්නා කරුණ නම් අද විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනය භාර අමාත්‍යවරිය විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යයන ප්‍රජාවේ හිටපු සාමාජිකාවක් වන අතර විශ්වවිද්‍යාලවල ඇති අඩුපාඩුවලට එරෙහිව උද්ඝෝෂණ කිරීමට විරෝධතා පා ගමන්වලට එක් වූ අයෙකි. ඇයගේ පළමු පියවරක් වූයේ, වැඩවර්ජිත අධ්‍යයන, අනධ්‍යයන සහ ශිෂ්‍ය සංගම්වල ඉල්ලීමකට ප්‍රතිචාර දක්වමින්, තම විශ්වවිද්‍යාලයේ නවකවදය මුලිනුපුටා දැමූ උපකුලපතිවරයකු ඉවත් කිරීමයි.
නවකවදය පිළිබඳ මනෝවිද්‍යාත්මක, සමාජ විද්‍යාත්මක, ආර්ථික සහ දේශපාලනික මානයන්
“පන්ති කාමරවල සිට මිනී පෙට්ටි දක්වා: ශ්රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාලවල නවකවදය සඳහා වන මානව පිරිවැය” යන මැයෙන් ෂෙනාලි ඩී. වඩුගේ සිය ලිපියේ මෙසේ සඳහන් කරයි: “ශ්රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාලවල නවකවදය අඛණ්ඩව පැවතීම සමාජ-ආර්ථික පසුබිම් සහ දේශපාලන අනුබද්ධතා එකට බැඳී ආයතනික සංස්කෘතියකට හේතු වන බහුවිධ ගැටලුවකි. මෙම සංකීර්ණ චක්‍රය අවබෝධ කර ගැනීම විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතියෙන් නවකවදය තුරන් කිරීමේ සැලැස්මක් සකස් කිරීම සඳහා ඉතා වැදගත් වේ”.
“ශ්රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රවේශය ලබන සිසුන් බොහෝ දෙනෙක් පැමිණෙන්නේ ආන්තික සමාජ ආර්ථික සහ අධ්‍යාපනික පසුබිම්වලිනි. ඔවුහු ග්‍රාමීය සහ ආර්ථික වශයෙන් අවාසි සහගත නිවාසවලින් පැමිණි අය වෙති. ඔවුන්ට ජීවත් වීමට දීමනාවක් යැවීම සඳහා ඔවුන්ගේ මවුපියෝ වෙහෙසෙති. ඔවුන්ගේ සීමා පහත්කමේ හැඟීම් සඳහා අභිජනන භූමියක් වන අතර, ඔවුන්ට උසස් විය හැකි එකම මාර්ගය අන් අය කෙරෙහි ආධිපත්‍යය ප්‍රකාශ කිරීමයි”.
“ශ්රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාලවල නවකවදය පිළිබඳ මනෝවිද්‍යාත්මක, සමාජ විද්‍යාත්මක සහ දේශපාලනික මානයන්” යන මැයෙන් ලියූ ඔහුගේ ලිපියේ සිරි ගමගේ (2017) මෙසේ පවසයි: “පහළ සමාජ-ආර්ථික සහ ග්‍රාමීය පසුබිම්වල අය ධනවත් පවුල්වල සහ නාගරික පාසල්වල හෝ හැසිරීම් සම්බන්ධයෙන් බටහිර දෘෂ්ටිකෝණ (ඇඳුම් පැළඳුම්, කොණ්ඩා මෝස්තර, ඉංග්‍රීසි භාෂා හැකියාව, සමාජ සම්බන්ධතා ආදිය) ඇති අයව දකින්නේ හීලෑ කර ඔවුන්ගේ ස්ථානයේ තැබිය යුතු පන්ති සතුරන් ලෙසයි”.
උප්සලා විශ්වවිද්‍යාලයේ අයන්ති වික්‍රමසිංහ, බර්ගිටා එසන්, ජිල් ට්‍රනේහෝම් සහ පියා ඇක්සෙමෝ විශ්වවිද්‍යාල නවකවදය පිළිබඳ පුළුල් අධ්‍යයනයක් සිදු කර, එය 2023 ජුනි 23 වැනි දින “අපි නවකවදය නවත්වන්නේ කෙසේදැයි මම නොදනිමි: ශ්රී ලාංකික විශ්වවිද්‍යාලයක කාර්ය මණ්ඩලයේ සහ රැකියාවට සම්බන්ධ පුද්ගලයන්ගේ සංජානනය පිළිබඳ ගුණාත්මක අධ්‍යයනයක්, නවකවදය පිළිබඳ සංසිද්ධි” යන මාතෘකාව යටතේ අන්තර්ජාලය හරහා ප්‍රකාශයට පත් කරනු ලැබුණි.
‘‘මෙම වෙනසෙහි වඩාත්ම කැපී පෙනෙන ලක්ෂණය වූයේ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවලින් ඉහළ බඳවා ගැනීම් හේතුවෙන් ශිෂ්‍ය සංයුතියේ සමාජ ආර්ථික ව්‍යුහය තුළ දක්නට ලැබීමයි. ඉංග්‍රීසි කතා කරන නාගරික ඉහළ සහ ඉහළ මධ්‍යම පන්තිවල පෙර බහුතරය, අඩු වරප්‍රසාද ලත් පසුබිම්වලින් පැමිණි සිංහල සහ දෙමළ කතා කරන පහළ පන්ති මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය වී ඇත” යනුවෙන් එම අධ්‍යයන වාර්තාවෙන් පවසයි.
මෙම වෙනස්කම් සහ අඩුපාඩු සිසුන් අතර නොසන්සුන්තාවක් ඇති කර ඇති අතර, ඒවා නවකවදය භාවිතයට දායක වන බව විශ්වාස කෙරේ.
සමහර පර් යේෂණයන්ට අනුව, සමාජයක් තුළ ඇති විශාල විෂමතා නවකවදය පැතිරීමේ වැඩි ප්‍රවණතාවකට හේතු විය හැකි අතර ඒ හා සමාන භාවිතයන් සමාන කිරීමේ ක්‍රමයක් ලෙස තේරුම් ගත හැකිය. සහභාගිවන්නන් නවකවදය දුටුවේ සිසුන් සමානත්වයට පත් කිරීමේ ක්‍රමයක් ලෙසය: සම්මුඛ පරීක්ෂකවරයකුට හැඟු‍ණේ සිසුන්ට ඇතැම් කථිකාචාර්යවරුන්ගේ නිපුණතාව පිළිබඳව විශ්වාසයක් නොමැති බවයි.
අහිමි වූ කීර්තිය
මගේ මතය අනුව ශ්රී ලංකාවේ රාජ්‍ය විශ්වවිද්‍යාල අතීතයේ භුක්ති විඳි කීර්තිය නැති කරගෙන ඇත. ශිෂ්‍ය නොසන්සුන්තා, නවකවදය සහ විරෝධතා පාගමන් හරහා පිරිහීම සඳහා ඉස්මතු කරයි. ගැටලුව බොහෝ ගැඹුරට යයි. පිරිහීමට හේතු වූ තවත් බොහෝ සාධක තිබේ.
ශ්‍රීමත් නිකලස් ආටිගල මහතා ලංකා විශ්වවිද්‍යාලයේ උපකුලපති ධුරය හෙබවීය. දිනක් අගමැතිතුමා දුරකතනයෙන් කතා කර උපකුලපතිවරයා හමුවීමට අවශ්‍ය බව පැවසීය. ආටිගල මහතා වහාම ප්‍රතිචාර දක්වා ඇත: ඔව්, ඩඩ්ලි, ඔබට විශ්වවිද්‍යාලයේ දී ඕනෑම වේලාවක මා හමුවිය හැකිය. ඊළඟ දවසේ, නිහතමානී ඩඩ්ලි ඔහුගේ හම්බර් මෝටර් රථයෙන් විශ්වවිද්‍යාල සෙනෙට් ගොඩනැගිල්ල දෙසට යනු සිසුහු දුටුවෝය. ඒ උපකුලපති නිකලස් ආටිගල මහතාය.
මෑතක දී, පත් කරන ලද මන්ත්‍රීවරයකු විශ්වවිද්‍යාලයක උපකුලපතිවරයෙක්ගෙන් තමා හමුවීමට එන ලෙස ඉල්ලා සිටියේ. මම මෙම විශ්වවිද්‍යාලයේ කවිසුන්සිල සාමාජිකයෙක් විය. උපකුලපතිවරයාගෙන් තමා හමුවීමට එන ලෙසට ඉල්ලා සිටියේය. මම මෙම විශ්වවිද්‍යාලයේ කවුන්සිල සාමාජිකයෙක් වීමි. උපකුලපතිවරයා මන්ත්‍රීවරයා හමුවීමට දිව ගියේ ඔහුගේ අඩක් කෑ දිවා ආහාරය අතහැර දමමිනි. කාර්ය මණ්ඩල සාමාජිකයකුට ලබා දී ඇති නිවාඩුව දීර්ඝ කරන ලෙස මන්ත්‍රීවරයා උපකුලපතිවරයාගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. ඔහු නිහතමානීව ඊට එකඟ වී තිබේ. මම මේ ගැන උපකුලපතිවරයාගෙන් විමසූ විට, ඔහුගේ ප්‍රතිචාරය වූයේ “මිස්ටර් මාලියැද්දේ, මට මගේ තනතුර ආරක්ෂා කර ගන්න ඕනේ” යන්නයි. තවත් උපකුලපතිවරයකු, කවුන්සිල රැස්වීමක දී මට පැවසුවේ, මිස්ටර් මාලියද්දේ, ඔයාට අධ්‍යයන නිදහස තේරෙන්නේ නැහැ” යනුවෙනි. සති කිහිපයකට පසු, විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිසම ඔහුව ඉවත් කළේ මූල්‍ය වංචාවක් නිසාය.
තවත් උපකුලපතිවරයෙක් මට ආගන්තුක කථිකාචාර්යවරයකු ලෙස පත්වීමක් දුන්නේය. දේශන සඳහා පැමිණි ශිෂ්‍යයන් අතර එක් සුන්දර ශිෂ්‍යාවක් සිටියාය. උපකුලපතිවරයා දේශන කිහිපයක් පැවැත් වූ අතර ඉතිරිය මම කළෙමි. අවසාන විභාගයේ දී, ශිෂ්‍යාව ප්‍රශ්න පත්‍රයේ නිශ්චිතව දක්වා ඇති පරිදි ප්‍රශ්න 4 ක් වෙනුවට ප්‍රශ්න 3 කට පමණක් පිළිතුරු ලියා තිබුණි. ඇය උත්තර පත්‍රිකාවේ අවසානයේ “කරුණාකර ලකුණු කිරීමේ දී, මම සියලු ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු දී ඇති බව සලකන්න” යනුවෙන් ලියා තිබුණි. උපකුලපතිවරයා, ශිෂ්‍යයාවගේ සටහනට පහළින් “ඔව්, මම මේ ශිෂ්‍යයාව සමග එකඟ වෙමි” යනුවෙන් ලියා තිබූ අතර ඇයට විශිෂ්ට සාමාර්ථයක් සඳහා ලකුණු ලැබුණි. දෙපාර්තමේන්තු ප්‍රධානියා මා ස්වාධීන පරීක්ෂකයකු ලෙස පත් කළේය. ශිෂ්‍යයාවට යාන්තම් සමත් වීමට තරම් ලකුණු ලැබුණි. මා බාහිර කථිකාචාර්ය තනතුරෙන් ඉවත් කෙරුණි.
උපකුලපතිවරුන් දෙදෙනෙකුට එරෙහිව වංචනික මූල්‍ය ගනුදෙනු කිහිපයක් සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණ පවත්වන ලෙසට මෑතක දී, විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිෂන් සභාව මගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. එහෙත් මම එය ප්‍රතික්ෂේප කළෙමි.
විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යයන කටයුතු එදා සහ අද
අපගේ විශ්වවිද්‍යාල කාලය තුළ, සියලු‍ම ගුරුවරු උදෑසන සිට සවස් වන තුරුම විශ්වවිද්‍යාල පරිශ්‍රයේ සිටියහ. අධ්‍යයන කටයුතු සහ සිසුන් අතර සමීප සම්බන්ධතාවක් පැවතුණි. අප නම්වලින් සහ අපගේ අන්වර්ථ නාමවලින් පවා දැන සිටියහ. අද, ගුරුවරුන් විශ්වවිද්‍යාල පරිශ්‍රයට පැමිණෙනවාට වඩා නොපැමිණීම වැඩිය. අධ්‍යයන කාර්ය මණ්ඩලය සඳහා පැමිණීමේ ලේඛනයක් පවත්වාගෙන නොයන්නේ මන්දැයි විගණකාධිපතිවරයා නැවත නැවතත් විමසීම් කර ඇත. සමහර ශාස්ත්‍රඥයන් පෞද්ගලික කටයුතුවල කාර්ය බහුල වී ඇත. ඔවුන් කැමැති ගාස්තු අය කිරීමේ වැඩසටහන් සම්බන්ධීකරණය කිරීමටය. සමහර විශ්වවිද්‍යාල දේශන පැවැත්වීම සඳහා තාවකාලික සහ බාහිර කථිකාචාර්යවරුන් යොදවයි.
විෂයයක් සඳහා සිටියේ එක් මහාචාර්යවරයෙක් පමණි. ඔහු සභාපති - මහාචාර්ය විය. විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිෂන් සභාව, එහි ප්‍රඥාව සමගින්, මහාචාර්යවරුන් පත් කිරීම පිළිබඳව පැහැදිලි කරමින් “මහාචාර්ය..” සහ “මහාචාර්ය..” යන තනතුරු ඇත. සභාපති මහාචාර්ය යනු හොඳම සුදුසුකම් ලත් අය තෝරා ගැනීම සඳහා දැන්වීමකින් පත් කරන ලද “මහාචාර්ය..” වේ. “මහාචාර්ය...” යනු කුසලතා ප්‍රවර්ධනය කිරීමයි. බොහෝ විට, උසස්වීම් සිදු කරනු ලබන්නේ ආත්මීය තීරණ මත ය.
විශ්වවිද්‍යාලයක් වරක් සභාපති-මහාචාර්ය තනතුරක් සඳහා අයදුම්පත් කැඳවීය. අයදුම්කරුවන් දෙදෙනෙක් සිටියහ. එක් අයෙක් එම විශ්වවිද්‍යාලයේම වූ අතර, අනෙක් පුද්ගලයා වෙනත් විශ්වවිද්‍යාලයකිනි. මම තේරීම් මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙක් විය. දෙවැනි අයදුම්කරුගේ කාර්ය සාධනය කැපී පෙනෙන අතර ඔහු පරමාදර්ශී අපේක්ෂකයා බව තේරීම් මණ්ඩලයට ඒත්තු ගියේය. එහෙත් එක් බාධාවක් තිබුණි. ඒ “අපේ මිනිහා නොසලකා හැරිය හැකිද?” යන්නයි. මම ඊට එකඟ නොවෙමි. විශ්වවිද්‍යාලය නැවත දැන්වීම ප්‍රචාරය කිරීමට තීරණය කර තිබුණි. එකම පුද්ගලයෝ දෙදෙනාම අයැදුම් කළහ; එකම ක්‍රියා පටිපාටිය අනුගමනය කරනු ලැබුණි. එක් වෙනසක් සිදු විය. මා තේරීම් කමිටුවට ඇතුළත් කර තිබුණේ නැත.
උපකුලපතිවරයකු වරක් සඳහන් කළේ තමා කලා උපාධිධාරීන් සඳහා ඒකාබද්ධ උපාධි වැඩසටහනක් සකස් කරන ලෙස කලා, විද්‍යා හා තාක්ෂණ පීඨවල පීඨාධිපතිවරුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටි බවයි. පීඨාධිපතිවරුන්ගේ ක්ෂණික ප්‍රතිචාරය වූයේ, “සර්, උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයේ දී ඒකාබද්ධ උපාධිධාරීන්ගේ නම් කියවන්නේ කවුද?” යන්නයි.
නවකවදය ආරම්භ වන්නේ විශ්වවිද්‍යාලවලට ඇතුළුවීමට පෙර සිටය
ඇතැමුන් යෝජනා කරන්නේ විශ්වවිද්‍යාලයට ඇතුළුවීමට පෙර සිටම නවකවදය ආරම්භ වන බවයි. අ.පො.ස. උසස් පෙළ සඳහා සූදානම් වීම, විභාගයට පෙනී සිටීම සහ ඉන් සමත් වීමේ මීයන් තරගය ද නවකවදය ක්‍රමයකි. තෝරා ගැනීමේ සහ අයැදුම් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය ඉතා අපහසු සහ දිගු වන අතර එය නවකවදයට වඩා නරක ය. විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රවේශය සඳහා අයැදුම් කිරීමේදී විශ්වවිද්‍යාලය ප්‍රතිපාදන කොමිසම විසින් මාර්ගෝපදේශ සහ ක්‍රියා පටිපාටි සහිත අත්පොතක් නිකුත් කරයි. 2020/2021 වසර සඳහා නිකුත් කරන ලද අත්පොත මම දුටුවෙමි. එය පිටු 292 දක්වා දිව යයි. එහි විශ්වවිද්‍යාලය ප්‍රතිපාදන කොමිසම මෙසේ පවසයි, “විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රවේශය සඳහා මාර්ගගතව අයැදුම් කිරීමේ දී මෙන්ම විශ්වවිද්‍යාලයේ තෝරාගත් අධ්‍යයන පාඨමාලාව සඳහා මාර්ගගතව ලියාපදිංචි වීමේ දී මෙම අත්පොත පරෙස්සමින් කියවා තේරුම් ගැනීම සහ එහි නීතිරීති අනුගමනය කිරීම ඔබේ වගකීමකි. පිටු 292 කින් යුත් මෙම අත්පොත කියවීම, අවබෝධ කර ගැනීම සහ එහි නීතිරීති අනුගමනය කිරීම හැඳින්වීමට “නවකවදය” හැර වෙනත් වචනයක් මම නොදනිමි.
අධ්‍යාපන ආයතනවල නවකවදය සහ අනෙකුත් ආකාරයේ ප්‍රචණ්ඩත්වය තහනම් කිරීම සඳහා විශ්වවිද්‍යාලය ප්‍රතිපාදන කොමිසම 1998 අංක 20 දරන පනත බලාත්මක කර ඇත. මෙම පනත දශක තුනකට පමණ පෙර නිකුත් කළ එකකි. එතැන් සිට තත්වය විශාල ලෙස වෙනස් වී ඇත. පනතේ විවිධ ආකාරයේ නවකවදය සඳහා දඬුවම් සඳහන් වේ. එහෙත් එහි නවකවදය පිළිබඳ අර්ථ දැක්වීම අතුරුදහන් වී ඇත. විශ්වවිද්‍යාලවල කී දෙනෙක් එහි වගන්ති කියවා, හුස්ම හිර කරගෙන, ඒවා අදාළ කරගෙන ඇත්දැයි මම නොදනිමි.
සාකල්‍ය විසඳුමක් සඳහා අවශ්‍යතාවය
නවකවදය යනු සිසුන් මුහුණ දෙන වෙනත් බොහෝ දුෂ්කරතාවන්ගෙන් සහ උසස් අධ්‍යාපනයේ ගැටලු වලින් හුදකලා කළ නොහැකි සංකීර්ණ ගැටලුවකි. සමස්ත ගැටලුව සඳහා විසඳුමක් පැමිණිය යුතුය. එක් ගැටලුවක් හුෙදකලා කර එයට මුහුණ දිය නොහැක. විසඳුම සඳහා සාකල්‍ය ප්‍රවේශයක් තිබිය යුතුය. රජය, විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිසම සහ විශ්වවිද්‍යාල චක්‍රලේඛ නිකුත් කර, පියවර හඳුන්වා දී, එයට එරෙහිව සටන් කිරීමට ක්‍රියාමාර්ග ගෙන ඇත. ඒවා බොහෝ දුරට නවකවදය සම්බන්ධයෙන් වාර්තා වූ හෝ හසු වූ අපරාධකරුවන්ට එරෙහිව දඬුවම් ලැබිය හැකි පශ්චාත් මරණ පරීක්ෂණ ක්‍රියාමාර්ග වේ. කෙසේ වෙතත්, නවකවදය අඛණ්ඩව සිදුවන අතර, සාකච්ඡා සහ ක්‍රියාමාර්ග ද එසේමය.
උප්සලා විශ්වවිද්‍යාල කණ්ඩායම විසින් ඉහත සඳහන් කරන ලද අධ්‍යයනය හරහා නිගමනය කරන්නේ, “නවකවදය අඩු කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ ඒකාබද්ධ ක්‍රියාකාරී සැලැස්මක් සඳහා දේශපාලනඥයන්, විශ්වවිද්‍යාල පරිපාලනය, විශ්ව විද්‍යාල පරිපාලනය, කථිකාචාර්යවරුන් වැනි සියලු‍ම පාර්ශ්වකරුවන් සම්බන්ධ කර ගත යුතු අතර, එහිදී සිසුන්ගේ සහභාගීත්වය ඉතා වැදගත් වේ” යනුවෙනි. තීරණ ගැනීමේ පුටු රත් කරන අයට මම මම තරයේ යෝජනා කරන්නේ අවම වශයෙන් සතුට සඳහා හෝ මෙම වාර්තාව කියවා, නවකවදය කෙරෙහි පමණක් අවධානය යොමු නොකර අපගේ විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනය ඉහළ නැංවීම සඳහා සමස්ත ප්‍රවේශයක් ගන්නා ලෙසය.
මම මුලදී ඇසූ බහුවරණ ප්‍රශ්නයට ගැළපෙන හොඳම පිළිතුර තෝරා ගැනීමට දැන් ඔබට හැකියාවක් ඇතැයි මම විශ්වාස කරමි.
(***)
“ඩේලි එෆ්ටී” පුවත්පතේ පළවූ ලිපිය සිංහලට පරිවර්තනය කළේ
අනිල් කරුණාරත්න
2025 ජුලි මස 28
229
0
දේශයේ රක්ෂකයා ශ්රී ලංකා ඉන්ෂුවරන්ස් ලයිෆ් (SLICLL) වසර ගණනාවක් පුරා රටේ අනාගත පරපුරේ අභිවෘද්ධියට විශාල වශයෙන් දායක වී ඇත. ශ්රී ලංකා ඉන්ෂුවරන්ස් ලයිෆ්
2025 ජුලි මස 24
387
0
මානසික සෞඛ්යය පිළිබඳව සහය සලසන මානසික සෞඛ්‍ය උපකාරක සේවා දුරකථන අංකය 1333 ගැන ජනතාව තුළ වැඩි දැනුවත් භාවයක් ඇති කිරීම වෙනුවෙන් ක්‍ක්‍ක්‍ පදනම (CCC Foundation) වි
2025 ජුලි මස 23
724
0
මාර්තු මාසයේ LEOS රියදුරු ලියාපදිංචිය සාර්ථකව දියත් කිරීමෙන් අනතුරුව, LEOS ආයතනය මෙම සතියේ LEOS කස්ටමෙර් app එක Android Play Store සහ Apple App Store යන දෙකෙහිම ලබා ගත හැකි පරිදි නිකු
නවකවදය යල් පැන ගිය උසස් අධ්‍යාපන ක්‍රමය නිසාද?
Perakum Liyanagama Thursday, 24 July 2025 02:42 PM
මගේ පෞද්ගලික අත් දැකීම නම් ඉහළ සමාජයෙන් එන ළමයි නවක වදයට හවුල් නොවන බවයි. මින් අදහස් වන්නේ පහළ සමාජයෙන් එන ළමයි සියල්ලම එක සේ නවක වදය දෙන බව නොවේ. කෙසේ වෙතත් මෙය සමාජමය ගැටළුවක් බව කිව හැකිය. ඒ සඳහා ඊර්ෂ්‍යාව හීනමානය පදනම් වී ඇති බව ඉතා පැහැදිලියි...
මලින් Saturday, 26 July 2025 03:23 PM
විශ්ව විද්‍යාල වල නවක වදය දෙන්නේ අන්තර් විශ්ව විද්‍යාලේ කට්ටිය තමයි. අන්තර් විශ්ව විද්‍යාලය කලින් පාලනය කලේ JVP එක. පසු කාලෙකදී JVP එකෙන් කෑල්ලක් කැඩුණා පෙරටුගාමී කියලා. දැන් අන්තර් විශ්ව විද්‍යාලේ පාලනය කරන්නේ පෙරටුගාමීන්. මේ ළඟදී JVP එකෙන් අලුතෙන් අන්තර් විශ්ව විද්‍යාලයක් පටන් ගත්තා... පාලනය තමන්ගේ අතට නැවතත් ගන්න. මේ හැමදෙනාටම විශ්ව විද්‍යාල පාලකයින් බයයි. මේක හදනකන් විශ්ව විද්‍යාල වලින් නවක වදය කරන්න බැහැ..
de silva Sunday, 27 July 2025 10:24 AM
ලංකාවේ විශ්ව විද්‍යාල වටේට තාප්පයක් ගහලා මේවා හරියට ඉස්කෝල වගේ සාමාන්‍ය සමාජයෙන් වෙන් කරලා තිබෙන්නේ , එක නිසා මේවා තුල අසාමාන්‍ය උප සංස්කෘති බිහි වෙනවා , ලෝකයේ දියුණු රටවල විශ්ව විද්‍යාලවල කොටස් නගරයේ තැනින් තැන තිබෙන අතර විශ්ව විද්‍යාල තුළ ඇති උද්‍යාන කඩ සාප්පු , ප්‍රදර්ශන නැරඹීම වැනි දේවල්වලට සාමාන්‍ය ජනතාව ඒවා තුලට යනවා එනවා. ලංකාවෙත් අලුතෙන් ඉදිකෙරෙන විශ්ව විද්‍යාල මේ තාප්ප සංස්කෘතියෙන් බැහැරව ඉදිකලොත් නවක වදය නැති වේවි.