පියාගේ පාදයක අසනීපයකට බඳින්නට සාදන ලද බෙහෙත් මැල්ලු‍ම සහ නිවසේ අාහාරයට පිසින ලද පළා මැල්ලු‍ම මාරුවී අනුභව කිරීමෙන් අපුරු අකරතැබ්බකට මුහුණ පෑමට ලක්වු නිවැසියන් පිරිසක් පිළිබඳව රස කතාවක් දකුණු පළාතේ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශයකින් වාර්තා වෙයි. 
පියා මව පුතා ලේලිය සහ ඔවුන්ගේ දියණියන් තිදෙනා එකම නිවසේ ජීවත් වූ අතර නැන්දණිය සහ ලේලි අතර ගැටුම් ද ඉදහිට හට ගත්තේය. මව සහ පියා විශ්‍රාම සුවයෙන් පසු වන අතර පුතා සහ ලේලිය ගුරු යුවළකි.
සරසවි අධ්‍යාපනය ලබන එම දෙපලගේ වැඩිමල් දියණියට ගැමිකම වහ කදුරු වූ අතර දෙවැන්නිය ආච්චි සහ සියාගේ කලණ මිතුරිය වූවාය. දිනක් යතුරු පැදියෙන් ගමනක් ගොස් පැමිණෙමින් සිටි පියා අනතුරකට ලක්වීම හේතුවෙන් පාදයකට තුවාල සිදුවිය. අසල්වැසි ගමේ සිටින කැඩුම් බිඳුම් වෙද මහතාගෙන් ප්‍රතිකාර ගැනීමට පියා කැටුව පුතා ගිය ගමනට ලේලිය ද එක් වූවාය.
වෙද මහතා ලබාදුන් වට්ටෝරුවට අනුව සැමියාගේ පාදයෙහි බැඳීමට අවශ්‍ය බෙහෙත් මැල්ලු‍ම පිළියෙළ කිරීම බිරිය විසින් රෑ බෝ වීමට පෙරම සිදුකොට කුස්සියේ ළිප අසලම තැබුවේය. ලේලිය දියණියක් සමග එක්ව රාත්‍රි ආහාර පිළියෙළ කළ අතර ආහාරය සඳහා ඇය අගුණකොළ මැල්ලු‍මක් ද පිසුවාය. 

ආහාර සැකසීම නිමවා ඒවාද කුස්සියේම තබා සියලු දෙනා රුපවාහිනිය නැරඹුහ. කෑම ටික මේසයට ගෙනවිත් තබන ලෙස වැඩිමල් දියණියට උපදෙස් දුන් මව කුඩා දියණියට පෙරහුරු ප්‍රශ්න පත්‍රයකට පිළිතුරු ලියවීය.    
රාත්‍රී නවයට පමණ සියලුම දෙනා ආහාර ගැනීම සිදුකළ අතර ඉන් පසුව ලේලිය විසින් කුස්සියේ සිට රැගෙන එන ලද බෙහෙත් මැල්ලු‍ම පුතා පියාගේ පාදයෙහි තබා බැන්ඳේය. බෙහෙත් මැල්ලු‍ම කකුලේ බැදීමෙන් පැය කිහිපයක් ගත වෙද්දී කකුල කසන බව පියා පැවැසුව ද එය සැලකිල්ලට ගතයුතු නොමැති බව පවසා නිදාගන්නා ලෙස පුතා පැවසීය.
පසු දිනට පහන් වන විට කුඩා දියණිය හැර නිවසේ සියලු දෙනා මාරුවෙන් මාරුවට නොකඩවා වැසිකිළි යාමට පටන් ගත්හ. උදේ අට නවය වන විට සියලු දෙනාගේ වැසිකිළි යාම උග්‍ර අතට පත්වී තිබූ අතර පාසල් මිතුරකු ගෙන්වා ගෙන සියල්ලෝම වෛද්‍යවරයකු මුණ ගැසුනහ. පාචනය යාම වැඩිවීම නිසා වැඩිමල් දියණිය රෝහල් ගත කෙරිණි. පෙර දින රාත්‍රියේ ලබාගත් ආහාරය විෂ වීමෙන් පාචනය හටගෙන ඇති බවට වෛද්‍යවරයා පැවසූ අතර නිවසට පැමිණි පිරිස ඒ පිළිබඳව විපරම් කර බැලූහ.
කුස්සියේ තිබූ ආහාර පිසින ලද භාජන සේදිම සිදුකරන අවස්ථාවේ අගුණ කොළ මැල්ලු‍ම පිසින ලද හට්ටිය නොමැති බව වටහාගත් බිරිඳ ඒ පිළිබදව සොයා බැලු‍වාය. දියණිය විසින් අගුණකොළ මැල්ලු‍ම වෙනුවට බෙහෙත් මැල්ලු‍ම කෑම මේසයට බෙදා ඇති බව අවබෝධ කර ගැනීමට ඇයට වැඩි කාලයක් ගත නොවීය. මිතුරා සිටින බව අමතක වූ බිරිඳ දියණියට බැන වදිමින්  සිදුවී ඇති පටලැවිල්ල සැමියාට පැහැදිලි කළාය. බෙහෙත් මැල්ලු‍ම බත් සමග අනුභව කිරීමෙන් සියලු දෙනාට පාචනය හටගෙන ඇති බව අවබෝධ වූ අතර නිවාඩු කාලය නිසා හොඳයි යැයි පවසා සියල්ලෝම නිහඬව සිටියහ. 
කොළ මැල්ලු‍මේ පලහිලව්ව මිතුරා මාර්ගයෙන් පාසල් මිතුරන් අතර ජනප්‍රිය මාතෘකාවක් වූ අතර ඇතැමුන් නිවසේ දුරකතනයට ඇමතුම් ගෙන කකුලේ බඳින ලද මැල්ලු‍ම් ගැන විමසීම නිසා දුරකතනයේ වයරය ගලවා දැමීමට ගුරු යුවළ කටයුතු කළ බවද පැවසේ.

 හක්මන විශේෂ දෙනගම    යසන්ත ආරියසේන