අප්‍රේල් මාසය යනු ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට අතිශයින් වැදගත්, තිමත්, උත්සවශ්‍රීයෙන් පිරුණු සහ ශුද්ධ වූ මාසයකි. අප්‍රේල් මාසයේ යෙදෙන බක් පුර පසළොස්වක පොහොය දිනය ශ්‍රී ලංකාවේ බෞද්ධයන්ට වැදගත් වන්නේ බුදුන් වහන්සේගේ දෙවැනි ලංකා ගමන සිහිපත් කරන නිසාය.

දෙමළ සහ සිංහල අලුත් අවුරුද්ද මෙන්ම පාස්කු ඉරිදාද යෙදී ඇත්තේ අප්‍රේල් මාසයේදීය. අප්‍රේල් මාසය ශ්‍රී ලංකාවට අවාසනාවන්ත මාසයක් බවට පත්වෙමින් තිබේද? 2019 අප්‍රේල් මාසයේදී ශ්‍රී ලංකාව මාරාන්තික පිපිරීම් මාලාවකින් කම්පනයට පත් විය. කොවිඩ්-19 වෛරසය ආසාදනය වීම සඳහා ලෝකයේ 16 වැනි ඉහළම අවදානම් සහිත රට ලෙස ශ්‍රී ලංකාව නම් කරනු ලැබුවේ 2020 අප්‍රේල් මාසයේදීය. අපගේ මහ බැංකු අධිපතිවරයා විසින් ශ්‍රී ලංකාව දකුණු ආසියාවේ පළමුවැනි බංකොලොත් රාජ්‍යය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරනු ලැබුවේ 2022 අප්‍රේල් මාසයේදීය. එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ට්‍රම්ප් විසින් ශ්‍රී ලංකා අපනයන සඳහා සියයට 44 ක අන්‍යෝන්‍ය තීරුබද්දක් ප්‍රකාශයට පත්කළේද 2025 අප්‍රේල් මාසයේදීය.

වෙෙළඳාම, වර්ධනය සහ සංවර්ධනය, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල මඟ පෙන්වන ශ්‍රී ලංකා රජය අතර ව්‍යාකූල වී අතරමං වූ නව ලිබරල් ආර්ථික විද්‍යාඥයන් ට්‍රම්ප්ගේ අන්‍යෝන්‍ය තීරුබදු නිසා නිරුත්තර විය. ට්‍රම්ප් තම මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේදී ඇමරිකාව ශ්‍රේෂ්ඨ කරන බවට පොරොන්දු විය. අපගේ දේශපාලන නායකයන් මෙන් නොව, ඔහු තම වචනය ඉටු කළ අතර “මේඩ් ඉන් ඇමෙරිකා” යනු හුදෙක් ටැග්ලයින් එකක් පමණක් නොව, එය මෙම පරිපාලනයේ ආර්ථික හා ජාතික ආරක්ෂක ප්‍රමුඛතාවකි. දේශීය නිෂ්පාදනය වැඩි කිරීම එක්සත් ජනපද ජාතික ආරක්ෂාවට ඉතා වැදගත් වේ. එයට විශාල උඩුගං බලා යාමක් සහිත නිෂ්පාදන සහ භාණ්ඩ නිපදවන පරිසර පද්ධතියක් තිබිය යුතුය. වෙෙළඳ හිඟයන් අපගේ නිෂ්පාදන පදනම හිස් කිරීමට හේතු වී ඇති අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස දියුණු දේශීය නිෂ්පාදන ධාරිතාව වැඩි කිරීමට දිරිගැන්වීමක් නොමැතිකම ඇති විය...”

මහ බැංකුවේ හිටපු අධිපති මහාචාර්ය ඩබ්ලිව්. ඩී. ලක්ෂ්මන් දේශීය ආර්ථිකය පදනම් කරගත් ආර්ථික උපාය මාර්ගයක් සඳහා තර්ක කළ විට, නව ලිබරල් ආර්ථික ලෝලීන් ඔහුව සමච්චලයට ලක් කළේ “නූතන මූල්‍ය න්‍යායේ” අනුගාමිකයකු ලෙස පවසමිනි. ශ්‍රී ලංකාව ගෝලීය ආර්ථිකයට ඒකාබද්ධ කිරීමේ අවශ්‍යතාව නොසලකා හරිමින් පැරැණි මත ප්‍රවර්ධනය කරන බවත්, ආනයන ආදේශනය උත්සාහ කර අසාර්ථක වූ එකක් බවත් ඔවුහු තර්ක කළහ. ට්‍රම්ප් ඊනියා ගෝලීය ආර්ථිකය ආරම්භ කර ඇත.

අපගේ ජනාධිපතිවරයාට “බ්‍රාවෝ” ලෙසින් ආමත්‍රණය කරන ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ක්‍රිස්ටලිනා ජෝර්ජිවා, “ප්‍රකාශිත තීරුබදු පියවරවල සාර්ව ආර්ථික ඇඟවුම් තවමත් තක්සේරු කරමින් සිටින” අතර, එක්සත් ජනපදයට ආයාචනා කරයි. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල තවමත් තක්සේරු කර ආයාචනා කරමින් සිටින අතර, චීනය දැනටමත් එක්සත් ජනපද අපනයන සඳහා සියයට 84 ක තීරුබදු හඳුන්වා දී ඇත.

නිදහස් වෙළඳාම වෙනුවෙන් පෙනී සිටි එක්සත් ජනපදය එහි පිහිටිගල විය. එක්සත් ජනපද තීරුබදු අනුපාත තිබෙන්නේ ගෝලීය වශයෙන් අඩුම ඒවා අතරය. ට්‍රම්ප් පවසන්නේ එහි වෙළෙඳ හවුල්කරුවන්ගේ ඉහළ තීරුබදු අසාධාරණ බාධක බවයි. ප්‍රතිඋත්තර වශයෙන්, ට්‍රම්ප් තම වෙළෙඳ හවුල්කරුවන්ට තමන්ගේම වෙ​ෙළඳ බාධක සම්බන්ධයෙන් සාධාරණ වීමට බලපෑම් කිරීම අරමුණු කරයි. ජනාධිපති ට්‍රම්ප් 2025 අප්‍රේල් 2 (අහම්බයක් මෙන්, මගේ පුතාගේ උපන්දිනයද එදිනට යෙදී ඇත) එක්සත් ජනපද කර්මාන්තය සඳහා “විමුක්ති දිනය” ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. ඔහුගේ අභිප්‍රාය වන්නේ ක්‍රීඩා පිටිය සමතලා කිරීම, වර්ධනය වන එක්සත් ජනපද වෙ​ෙළඳ හිඟය පියවා ගැනීම, එක්සත් ජනපද නිෂ්පාදනය ඉහළ නැංවීම, ආනයන සඳහා හානිකර පිළිවෙත් අත්හැරීමට අනෙකුත් ජාතීන්ට බල කිරීම, එක්සත් ජනපදයේ ජාත්‍යන්තර ආර්ථික තත්වය ශක්තිමත් කිරීම සහ ඇමරිකානු කම්කරුවන් ආරක්ෂා කිරීමයි. එය වැරදිද?

ඇමරිකාව ශ්‍රේෂ්ඨ කිරීම

ඇමරිකානු පුරවැසියන් විසින් ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප්ව තෝරා පත් කර ගනු ලැබුවේ බිලියන 8.216 ක ගෝලීය ජනගහනයේ නොව, මිලියන 349.8 ක ඇමරිකානු ජනගහනයේ අවශ්‍යතා බලා කියා ගැනීමටයි. ඔහු “ශ්‍රී ලංකාව ශ්‍රේෂ්ඨ” කිරීමට පොරොන්දු වෙමින්, ඉන්දියාව ශ්‍රේෂ්ඨ කරන අපගේ දේශපාලනඥයන් මෙන් නොව, “ඇමරිකාව ශ්‍රේෂ්ඨ” කිරීමේ ඔහුගේ මැතිවරණ පොරොන්දුව ඉටු කරමින් සිටී.

ට්‍රම්ප් එක් එක් රට වෙනුවෙන් තීරුබදු අනුපාතය තීරණය කිරීම සඳහා සූත්‍රයක් භාවිත කරයි. මෙම සූත්‍රය මයිකල් ජයවර්ධන විසින් අප්‍රේල් 10 වැනි දින ඩේලි එෆ්ටී පුවත්පත වෙත ලියන ලද ලිපියෙන් හොඳින් පැහැදිලි කර ඇත.

ට්‍රම්ප් අසාධාරණ ලෙස කටයුතු කිරීම, නිදහස් වෙළෙඳාමට විරුද්ධ වීම සහ ජාත්‍යන්තර පද්ධතිය අස්ථාවර කිරීම සම්බන්ධයෙන් විවේචනය කරමින් තීරු කිහිපයක් ලියා ඇත. භාවිත කරන ලද සූත්‍රයේ යෝග්‍යතාව හෝ සූත්‍රයට ඇතුළත් කර ඇති සාධක පිළිබඳව කනස්සල්ල මතු වී තිබේ. ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදු ගණනය කිරීමේ ක්‍රමවේදය දෝෂ සහිත සහ ගැටලු සහගත බව සමහරු ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ එය නොමග ගිය චින්තනය සහ වැරැදි දර්ශනය මත පදනම් වේ; එය ස්ථාපිත ආර්ථික මූලධර්ම සහ ගෝලීය වෙළෙඳ ගතිකත්වය නොසලකා හරියි යනුවෙන් පවසමිනි. මෙම සිතිවිලි තාර්කිකක වුවත් නැතත්, ඒවාට අපි එකඟ වුවත් නැතත්, ඒවාට ඇත්තේ ශාස්ත්‍රීය වටිනාකමක් පමණි, මන්ද ට්‍රම්ප් දැනටමත් ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ එක් එක් රට එක්සත් ජනපදයෙන් උදුරා ගන්නා මුදලින් අඩක් ගෙවිය යුතු බවයි. මුළු මස් රාත්තලම ඉල්ලා නොසිටීමට තරම් ඔහු පරිත්‍යාගශීලීය.

යෝජිත විකල්ප

ශ්‍රී ලංකාව තුළ විවිධ මට්ටම්වල සාකච්ඡා කිහිපයක් පැන නැගී ඇති අතර, පවතින විකල්ප යෝජනා කිරීමට සහ සාකච්ඡා කිරීමට හැකියාවක් ලැබී ඇත. යෝජිත සමහර විකල්ප චීනයේ ප්‍රතිචාරයට සමාන පළිගැනීමේ පියවර වේ. චීනය ලෝකයේ දෙවැනි විශාලතම ආර්ථිකය වන අතර, ජාත්‍යන්තර වෙ​ෙළඳාමේ ශක්තිමත් ක්‍රීඩකයෙකි. ට්‍රම්ප්ගේ අන්‍යෝන්‍ය තීරුබදුවලට එරෙහිව පළිගැනීමට චීනයට හැකිය. ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය යනු එහි මුළු අපනයනවලින් සියයට 30 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් සඳහා වගකිව යුතු ප්‍රධාන අපනයන වෙ​ෙළඳපොළකි. එහෙත්, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සඳහා, ශ්‍රී ලංකා අපනයන එහි මුළු ආනයනවලින් සියයට 3 ක් පමණි. මේ අනුව, පළිගැනීමේ විකල්පය ශ්‍රී ලංකාවට බොහෝ දුරට ගැළපෙන්නේ නැත.

යෝජිත තවත් විකල්පයක් වන්නේ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ සාකච්ඡා කිරීමයි. සාකච්ඡා සඳහා ඉහළ බලැති කණ්ඩායමක් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයට යැවෙන බවද නිවේදනය කරනු ලැබුණි. කණ්ඩායම ඉහළ බලැති වුවත් නැතත්, එය උපායමාර්ගික චින්තනය, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික පරිණතභාවය සහ සාකච්ඡා කුසලතා ඇති සාමාජිකයන්ගෙන් සමන්විත විය යුතුය. ධවල මන්දිරයේදී සෙලෙන්ස්කිට සමාන තරවටුවක් වළක්වා ගැනීම සඳහා කණ්ඩායම තම ගෙදර වැඩ කිරීම සහ පිටත්ව යාමට පෙර හොඳින් සූදානම් වීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. එක්සත් ජනපද පියවරෙන් වතු කම්කරුවන්ට, ග්‍රාමීය ගොවීන්ට, කුඩා වතු හිමියන්ට, ඇඟලුම් කම්හල් සේවකයන්ට රිදවා ඇති අතර, එය වෙ​ෙළඳ හිඟය පුළුල් කර ශ්‍රී ලංකාවේ ගෙවුම් ශේෂය මත පීඩනයක් ඇති කරන බව සත්‍යයකි. බංකොලොත්භාවයෙන් හා ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමෙන් යථා තත්වයට පත්වෙමින් සිටින ශ්‍රී ලංකාවට අපනයන ඉතා වැදගත් වේ. සාකච්ඡා අතරතුර ඉහළ බලැති කණ්ඩායම මෙම සාධක ගැන සඳහන් නොකරනු ඇතැයි මම ප්‍රාර්ථනා කරමි. “ඔබේ රජය විසඳා ගත යුතු ඔබේම දේශීය ගැටලු මතු කිරීම සහ අගෞරව කිරීම” වෙනුවෙන් ට්‍රම්ප්ගේ බැණ වැදීමෙන් වැළකී සිටීමට කණ්ඩායම පරෙස්සම් විය යුතුය. මෙම ගැටලු අපගේම වන අතර, ඒවා ට්‍රම්ප් කනස්සල්ලට පත්වීමට හේතුවක් නොවේ.

වෙළෙඳ පොළ විවිධාංගීකරණය තවත් යෝජනා කරන ලද විකල්පයකි. මෙම විකල්පය ලබා ගත හැකි නම්, ශ්‍රී ලංකාව එහි අපනයනවලින් සියයට 30 ක් සඳහා එක්සත් ජනපද වෙළෙඳපොළ මත යැපුණේ ඇයි? ට්‍රම්ප්ගේ අන්‍යෝන්‍ය තීරුබදු සියලු රටවලට විවිධ අනුපාතවලින් බලපානු ඇත. ලෝකයේ සෙසු රටවල් තම දුක්ඛිත තත්වය අමතක කර ශ්‍රී ලංකාව කෙරෙහි කරදර වී යම් අනුකම්පාවක් පෙන්විය යුතු යැයි උපකල්පනය කිරීම යථාර්ථවාදී නොවේ. ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදු පහරට ප්‍රතිචාර දැක්වීමට සඳහා ඔවුන් තම නිවෙස් තුළ කරන කැප කිරීම් වෙනුවෙන් කාර්යබහුල වී ඇත. ට්‍රම්ප් රටවල් එකිනෙකාට එරෙහිව තබා ඇති අතර, එක් එක් රටවල් තම පැවැත්ම සොයමින් සිටී. වෙළෙඳපොළ විවිධාංගීකරණය සඳහා අපට විශාල ඉඩක් ඇතිද යන්න ගැන සැක සහිතය.

වෙළෙඳ බාධක පැනවූයේ ට්‍රම්ප් පමණක් නොවේ. ශ්‍රී ලංකාව මෙන් නොව, වෙනත් රටවල් පනවා ඇති තීරුබදු සහ තීරුබදු නොවන බාධක තිබේ, එය විදේශීය ඕනෑම දෙයක් සඳහා කුණු කන්දකි. උදාහරණයක් ලෙස යුරෝපා සංගමයට මානුෂීය සැලකිල්ල මත පදනම් වූ ජීඑස්පී ප්ලස් පහසුකම සහ යුරෝපීය සංගමයේ වන විනාශ කිරීමේ රෙගුලාසි (European Union Deforestation Regulations) ඇත. සමහර රටවල් සෞඛ්‍ය, පරිසරය, ආරක්ෂාව, ළමා ශ්‍රමය යනාදිය පිළිබඳ ගැටලු මතු කරයි. නව තත්වය ආරාධනා කරනු ඇත්තේ මෙම ගැටලු ලිහිල් කිරීමට වඩා දැඩි කිරීමටය.

රජයේ ආදායම හෝ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය වැඩි කිරීම?

ශ්‍රී ලංකාව තුළ තීරුබදු, අතුරු-තීරු බදු, රේගු බදු, වැට් බදු, ආදායම් බදු, ධන බදු සහ වරාය ගාස්තු වැනි වෙ​ෙළඳ හා ආයෝජන බාධක රාශියක් තිබේ. රජය වැඩි අවධානයක් යොමු කරන්නේ රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය වැඩි කිරීමට වඩා බදු ක්‍රමය හරහා රජයේ ආදායම වැඩි කිරීමටය. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල උනන්දු වන්නේ අර්බුදයේ හේතු ආමන්ත්‍රණය කිරීමට වඩා රජය හීලෑ කිරීමටය. ඉල්ලුම-ඇදීමෙන් ඇතිවන උද්ධමනය මගින් මහ බැංකුව නොමග යවා ඇති අතර, ආයෝජන සඳහා ඇති අරමුදල් තද කර ඇත. ඔවුන්ගෙන් කිසිවකු ට්‍රම්ප්ගේ බෝම්බ හෙළීම අපේක්ෂා කළේ නැත. මෙම අශෝභන කෙටිකාලීන මැදිහත්වීම් එක්සත් ජනපද පුරවැසියන්ට පමණක් නොව ශ්‍රී ලාංකික පුරවැසියන්ට ද දඬුවම් කරයි.

මෙම තත්වය යටතේ, ශ්‍රී ලංකාවට ඇති ක්ෂණික විකල්පය වන්නේ තීරුබදු, අතුරු තීරුබදු සහ තීරුබදු නොවන බාධක ක්‍රමයෙන් ඉවත් කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමයි. මෙය අන්‍යෝන්‍ය වශයෙන් වාසිදායක එක්සත් ජනපද-ශ්‍රී ලංකා

වෙ​ෙළඳ සම්බන්ධතාවකට මග පාදනු ඇති අතර, ජාත්‍යන්තර හවුල්කරුවන් අතර විශ්වාසය ගොඩනඟා ගනු ඇත.

රජය පහසුකම් සපයන්නකු ලෙස

දේශීය නිෂ්පාදකයන්ට සහ අපනයනකරුවන්ට සහාය වීම සහ සහන සැලසීම සඳහා රජයට පහසුකම් සැලසීමේ කාර්යභාරයක් ඉටු කිරීමට සිදුවේ. රජයට ලබා ගත හැකි බොහෝ සහායක පියවර තිබේ. භාණ්ඩ ප්‍රවාහන ගාස්තු, පොලී සහ විදුලිය සඳහා සහන; දිරිගැන්වීම් ලබා දීම; ආයෝජන සහ වෙළෙඳාම සඳහා අධික තීරුබදු සහ තීරුබදු නොවන බාධක ඉවත් කිරීම; ක්‍රියාවලි, ක්‍රියා පටිපාටි, අනුමැතීන් සහ නිෂ්කාශනය කඩිනම් කිරීම; ලියකියවිලි සරල කිරීම; කාර්යක්ෂමතාව, කැපවීම සහ විනිවිදභාවය වැඩි දියුණු කිරීම; වෙහෙසකර බරක් සහිත කාලය ගතවන මිල අධික නියාමන තන්ත්‍රය ලිහිල් කිරීම වැන ක්‍රියාමාර්ග නිසා ආයෝජකයන්ගේ සහ අපනයනකරුවන්ගේ ජීවිතය පහසු කරවන අතර පිරිවැය ව්‍යුහයේ අනවශ්‍ය මේදය අඩු කරයි. අවශ්‍ය වන්නේ සාමූහික ක්‍රියාමාර්ග, පැහැදිලි දැක්මක් සහ අධිෂ්ඨානශීලී නායකත්වයකි.

ප්‍රධාන අපනයන තුන වන තේ, රබර් සහ පොල් නිෂ්පාදනය බොහෝ දුරට ඇත්තේ කුඩා වතු හිමියන්ගේ අතේ ය. ඔවුන් මුළු නිෂ්පාදනයෙන් සියයට 70 කට පමණ දායක වේ. කාලගුණය සහ මිල ගණන්වල වෙනස්වීම්වලට ඔවුන් ගොදුරු වේ. ඔවුන් නිර්දේශිත කෘෂි කළමනාකරණ පිළිවෙත් අනුගමනය නොකරයි. ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදනවල ලබා ගැනීමේ හැකියාව, පරිමාව සහ ගුණාත්මකභාවය සහතික නොවේ. බෝග තුනේම නිෂ්පාදනය, ඵලදායිතාව සහ අක්කර ප්‍රමාණය අඛණ්ඩව පහත වැටී ඇත. හොඳම සුවඳැති උසස් තත්වයේ තේ නිෂ්පාදනය කරනු ලබන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ය. තේ මධ්‍යස්ථානය ඩුබායි රාජ්‍යයයි. ශ්‍රී ලංකාව අතීතයේ දී පොල් සහ පොල් ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන අපනයනය කළේය. වර්තමානයේ එය පාම් තෙල් ආනයනය මත රඳා පවතී. ලොව පැරණිතම රබර් පර්​ෙය්ෂණ ආයතනය ඇති බවට ශ්‍රී ලංකාව පුරසාරම් දොඩන නමුත්, ලෝක රබර් නිෂ්පාදනය පැත්තෙන් ගත් කල, ශ්‍රී ලංකාව 4 වැනි ස්ථානයේ සිට 13 වැනි ස්ථානය දක්වා පහත වැටී ඇත. ට්‍රම්ප් වෙත ඇඟිල්ල දිගු කරනවාට වඩා, ආත්ම සෙවීමක් සඳහා ආලෝකයක් දැල්වීමට කාලය පැමිණ ඇත. ලබා ගත හැකි බව, විධිමත් බව සහ ගුණාත්මකභාවය සහතික කිරීමෙන් සහ සිරස් අතට සහ තිරස් අතට විවිධාංගීකරණය කිරීමෙන්, මෙම නිෂ්පාදන ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදුවලට එරෙහිව නැගී සිටිනු ඇත.

දිවංගත ප්‍රේමදාසගේ ඇස ගැටුණු ඇඟලුම් කර්මාන්තය

රටේ අංක එකේ අපනයනය ඇඟලුම් ය. ට්‍රම්ප්ගේ මෙම පියවර දැනටමත් බිඳෙනසුලු ඇඟලුම් අංශයට විනාශකාරී පහරක් බව බොහෝ දෙනා ප්‍රකාශ කර ඇත. එබැවින්, මෙම අංශය බිඳෙනසුලු බව අපි පිළිගනිමු. එවිට අපි එය බිඳෙනසුලු නොවන සහ ශක්තිමත් කළ යුතු අතර, එමඟින් ට්‍රම්ප්ගේ පියවරට එරෙහිව නැගී සිටීමට හැකි වේ.

ඇඟලුම් අංශය බොහෝ දුරට ආනයන මත රඳා පවතින නිසා එහි අගය එකතු කිරීම ඉතා අඩු බව අපි සැවෝම දන්නා කරුණකි. ඇඟලුම් කර්මාන්තය හඳුන්වා දුන්නේ දිවංගත ජනාධිපති ප්‍රේමදාස විසිනි. වරක් ඔහු අපට රැස්වීමකදී පැවැසුවේ ඇඟලුම් කර්මාන්තයෙන් මේ රට දියුණු කළ නොහැකි බවය.

“මම මෙය හඳුන්වා දුන්නේ බොහෝ දුරට බස්නාහිර පළාතේ සංකේන්ද්‍රණය වී තිබූ කර්මාන්ත විමධ්‍යගත කිරීම සඳහායි. ඔබ සියලු දෙනාම කර්මාන්තශාලා හිමියන් සමඟ එකතු වී මෙම කර්මාන්තශාලා ක්‍රියාකාරකම් මධ්‍යස්ථාන බවට පරිවර්තනය කරනවා. මුලදී, ඔවුන්ට තොරතුරු තාක්ෂණ සහ ඉංග්‍රීසි වැනි විෂයයන් ඉගැන්වීම ආරම්භ කළ හැකියි. ඉන්පසු, ඔවුන්ට ප්‍රදේශයේ වර්ධනය සඳහා නායකත්වය ගත හැකිය (වර්ධන මධ්‍යස්ථානයක්). ඔවුන්ට වගා පද්ධති ප්‍රවර්ධනය කිරීමට, දැනුම, තාක්ෂණය මාරු කිරීමට, පහසුකම් සැපයීමට සහ ප්‍රදේශයේ නිෂ්පාදන නැවත මිලදී ගැනීමට හැකියි”.

දූරදර්ශී නායකත්වය යනු මෙයයි. එවැනි ගතික ක්‍රියාවලියක් ආරම්භ කිරීමට තවමත් ප්‍රමාද නැත. අපගේ කඩිනම් ප්‍රතිචාරයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස දීර්ඝ කිරීමක් ලැබුණු බව පවසමින් පුරසාරම් දොඩනවාට වඩා, ට්‍රම්ප් විසින් ලබා දුන් දින 90 ක සහන කාලය ශ්‍රී ලංකාවට එවැනි උපායමාර්ගික පියවරක් ආරම්භ කිරීමට භාවිත කළ හැකිය.

ව්‍යසනය සිදුවන තෙක් බලා සිටීම

ශ්‍රී ලංකාව යනු ව්‍යසනය සිදුවන තෙක් බලා සිටින රටකි. මැතිවරණ සමයේදී ට්‍රම්ප් රට පුරා සංචාරය කරමින් ඇමරිකාව ශ්‍රේෂ්ඨ කරන බවට ප්‍රතිඥා දුන්නේය. ඔහුගේ අභිප්‍රාය පැහැදිලි විය. අපගේ පුරවැසියන්, ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයන් සහ පෞද්ගලික අංශය සිතුවේ ට්‍රම්ප් තවත් එක් දේශපාලනඥයකු පමණක් බවත්, ඔහු ශ්‍රී ලංකාව ශ්‍රේෂ්ඨ කිරීම ගැන අලංකාර වචන යොදා ගනිමින් පැහැදිලි කරන සහ පොරොන්දු වන අපගේ දේශපාලනඥයාට සමාන බවත්ය.

ඉතිං, ව්‍යසනය සිදුවන තුරු ඔවුන් සූදානම්ව සිටියේ නැත. සියල්ලෝම කම්පනයට පත් වූයේ ට්‍රම්ප්ගේ විදුලි සැර වැදීමෙන් පසුවය. රජය, එහි අමාත්‍යවරුන්, නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරුන් සහ අපනයන සංවර්ධන මණ්ඩලය, ආයෝජන මණ්ඩලය සහ අනෙකුත් ආයතනවල නිලධාරීන් ස්වාධීන උපදේශන සැසි ආරම්භ කර ඇති අතර, මහජනතාව ව්‍යාකූල කිරීම සඳහා හිස් හා පරස්පර විරෝධී ප්‍රකාශ කරමින් සිටිති. එවැනි ස්වාධීන හිස් පියවර සඳහා සම්පූර්ණ නැවතුමක් තබා, පළමුව අපගේ නිවස පිළිවෙළට තැබීමට සහ පසුව නිෂ්පාදනය, ඵලදායිතාව, ගුණාත්මකභාවය, විධිමත්භාවය, දේශගුණික සංවේදීතාව වැඩි දියුණු කිරීම සහ අඩු වියදම්, නව්‍ය, තාක්ෂණිකව දියුණු සහ ඉහළ අගය එකතු කළ නිෂ්පාදන සඳහා පහසුකම් සැලසීම සඳහා හොඳින් සම්බන්ධීකරණය කරන ලද ජාතික උත්සාහයක් ආරම්භ කිරීමට කාලය එළැඹ ඇත.

සමහරු ඔව් යැයි පැවසිය හැකි නමුත්, ඒවා කෙටිකාලීන නොවන අතර කාලය ගතවේ. සත්‍යයකි, එහෙත් එක්සත් ජනපද තීරුබදු මගින් අවධාරණය කරන්නේ ශ්‍රී ලංකාව තම අපනයන සඳහා නිෂ්පාදන මෙන්ම වෙ​ෙළඳපොළ විවිධාංගීකරණය කිරීම සඳහා දිගුකාලීනව පිළිගත් නමුත් දිගුකාලීනව නොසලකා හරින ලද ප්‍රමුඛතාවක් නොමැති බවයි. ගැටලුව දිගුකාලීන එකක් බැවින්, ඉක්මන් විසඳුමක් නොමැත.

අභියෝගය තුළ අවස්ථාව

බොහෝ දෙනකුට හුරුපුරුදු වාක්‍ය ඛණ්ඩයක් තිබේ, එනම් “අභියෝගයක් තුළ ඇති අවස්ථාව” යන්නයි. මෙයින් ඇඟවෙන්නේ දුෂ්කර තත්වයක් හෝ බාධකයක් මුලදී සෘණාත්මකව පෙනෙන්නට තිබුණත්, එය වර්ධනය, ඉගෙනීම හෝ දියුණුව සඳහා අවස්ථාවක් ද ඉදිරිපත් කරන බවයි. මෙම ඉදිරි දර්ශනය අභියෝග මාර්ග බාධක ලෙස නොව, ධනාත්මක දෙයකට පියවරක් ලෙස දැකීමට දිරිගන්වයි. ශ්‍රී ලංකාව අවස්ථා අල්ලා ගැනීමට වඩා ඒවා මග හැරීමට කැමැත්තෙන් සිටී. ට්‍රම්ප් තීරුබදු වේදනාකාරී ක්ෂණික අභියෝගයක් ඉදිරිපත් කරන අතර, ශක්තිමත් (බිඳෙනසුලු) කුලුණු මත නැගී සිටින ශක්තිමත්, ගතික, ඔරොත්තු දෙන, තරඟකාරී ආර්ථිකයක් සඳහා අඩිතාලම දැමීම සඳහා දිගු කලක් ප්‍රමාද වූ ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ ක්‍රියාවලියක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට මෙම අවස්ථාව අල්ලා ගැනීමට ශ්‍රී ලංකාවට අවස්ථාව ද නිර්මාණය කර ඇත.

සමහරු පවසන්නේ සංචිත නැවත ගොඩනැගීම සඳහා රට අපනයන, සංචාරක ව්‍යාපාරය සහ ප්‍රේෂණ මත විශ්වාසය තබන බවයි; මෙම කුලුණුවලින් එකක් දැන් දුර්වල වී ඇත. කතා කරන විට, මේ කුලුණු සියල්ලම දුර්වලය. දුර්වල කුලුණු මත ආර්ථිකයක් ගොඩනගා ගත නොහැක. පවතින රාමුව තුළ වාඩි වී පෑස්සුම් වැඩ කිරීම සඳහා බොහෝ විසඳුම් යෝජනා කර ඇත. අවශ්‍යතාව වන්නේ අපගේ ආර්ථික පදනම නැවත සලකා බැලීම සහ නැවත උපාය මාර්ගගත කිරීමයි.

ආර්ථික න්‍යාය සහ මූලධර්ම විශ්වාස කරන සහ බිම් මට්ටමේ යථාර්ථය ඈත්ව සිටින අය විසින් යෝජනා කරන ලද සරල අංක ගණිතමය විසඳුම්වලින් ඔබ්බට ගොස් ශ්‍රී ලංකාව උපායමාර්ගිකව සිතිය යුතුය.

ට්‍රම්ප් ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ ආනයනික නිෂ්පාදනයක වටිනාකම අනුව ඇමරිකානු සම්භවයක් ඇති අන්තර්ගතයන් අඩංගු නම්, අන්‍යෝන්‍ය තීරුබදු අදාළ වන්නේ එක්සත් ජනපද නොවන කොටසට පමණක් බවයි. මෙය එක්සත් ජනපද ආයෝජන දිරිමත් කිරීමට කරන ආරාධනයකි. ආයෝජන මණ්ඩලයට මෙම කරුණ මග හැරී ඇති බව මට විශ්වාසය. ආයෝජන මණ්ඩලයට වහාම වර්ණවත්, නාස්තිකාර ප්‍රවර්ධන වැඩසටහන් සංවිධානය කිරීම හෝ පාළුවට ගිය ආයෝජන කලාප පිහිටුවීම සඳහා විදේශගත නොවීම නොකළ යුතුය. එයට කලාපීය ජාලයෙන් උපදෙස් ලබා ගත හැකි අතර, එක්සත් ජනපද ආයෝජකයන්ට ආකර්ෂණීය විභව ව්‍යාපෘති හඳුනාගත හැකිය.

නොසලකා හරින ලද සාම්ප්‍රදායික කර්මාන්ත

“ලංකාදීප එෆ්ටී” යනු මාර්ගගත ව්‍යාපාරික ප්‍රවෘත්ති අතිරේකයකි. එය අපගේ දේශීය සාම්ප්‍රදායික ගෘහ සහ අත්කම් කර්මාන්ත වන අත්යන්ත්‍ර රෙදිපිළි, මැටි භාණ්ඩ, කූඩ රෙදි විවීම, ලී කැටයම්, බතික්, දෙහි, ශාක පත්‍ර විජලනය, පලතුරු, එළවළු, කොහු පැදුරු, සක්‍රිය කාබන් යනාදියෙහි දුක්ඛිත තත්වය නිරන්තරයෙන් ඉස්මතු කරයි. මෙම කර්මාන්ත මවුපියන් අහිමි දරුවන් බවට පත්ව ඇත. පරිධියේ රැකියා උත්පාදනය කිරීමට, දේශීය ව්‍යවසායකත්වය භාර ගැනීමට, සංචාරකයන් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට, අඩු වියදම් ආකර්ශනීය, ඉහළ වටිනාකමක් ඇති අපනයන නිෂ්පාදන නිෂ්පාදනය කිරීමට ඔවුන්ට අතිමහත් විභවයක් ඇත.

ඇඟලුම් අපනයනයට පහර දීම සම්බන්ධයෙන් ට්‍රම්ප්ට දොස් පැවරීමට වඩා, කර්මාන්ත අමාත්‍යාංශය, කර්මාන්ත සංවර්ධන මණ්ඩලය, අපනයන සංවර්ධන මණ්ඩලය, කාර්මික තාක්ෂණ ආයතනය, ජාතික ව්‍යවසාය සංවර්ධන අධිකාරිය සහ නිර්මාණ මධ්‍යස්ථානය වැනි ආයතන රාශියක් සමඟ මේවා අධ්‍යයනය කර ජාත්‍යන්තර ප්‍රමිතීන්ට උසස් කිරීම සඳහා ඒවා ඉහළ නැංවීම සඳහා වැඩසටහනක් සකස් කළ හැකිය. මේවා බහු ප්‍රතිලාභ සහිත හවුල්කාරිත්වය සහ විවිධාංගීකරණය සඳහා පදනමක් ගොඩනඟනු ඇත. ශ්‍රී ලංකාවට බිඳෙන සුළු සාම්ප්‍රදායික නිෂ්පාදන මත යැපීස අඩු කොට, සාම්ප්‍රදායිකව නොසලකා හරින ලද කර්මාන්තය ගොඩනගා ගත හැකිය.

අපනයන පදනම විවිධාංගීකරණය කිරීමෙන්, ශ්‍රී ලංකාවට තීරුබදුවල බලපෑම සමනය කළ හැකි අතර, ජනාධිපතිවරයා නැවත නැවතත් ප්‍රකාශ කළ නමුත් ඔහුගේ අමාත්‍යවරුන්ට නොඇසූ “ජනතාව සංවර්ධනයේ හුදෙක් නරඹන්නන් නොවේ; ඔවුන් සංවර්ධනයේ සහභාගිවන්නන් සහ ප්‍රතිලාභීන් විය යුතුය” යන ප්‍රකාශය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා නව, දිගුකාලීන ආර්ථික අවස්ථා නිර්මාණය කළ හැකිය.

ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය විවිධාංගීකරණය කිරීමට සහ එහි ගෝලීය තරගකාරිත්වය වැඩි දියුණු කිරීමට අත්‍යවශ්‍ය වන ආයෝජන සහ තාක්ෂණ හුවමාරු ඇතුළු උපායමාර්ගික ආර්ථික ප්‍රතිලාභ මෙම අංශයට ලබා දිය හැකිය. ශ්‍රී ලංකාව තීරුබදු කුණාටුව හරහා ගමන් කරන විට, නොසලකා හරින ලද සාම්ප්‍රදායික කර්මාන්තය දීප්තිමත් ආර්ථික අනාගතයක් සහතික කිරීම සඳහා ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව, නවෝත්පාදනය සහ සහයෝගීතාවට ඉමහත් දායකත්වයක් ලබා දෙනු ඇත.

දෑස් විවර කිරීම

“දොරක් අගුලකට වඩා විශාලයි, අගුල යතුරකට වඩා විශාලයි. එහෙත්, කුඩාම යතුරට මුළු නිවසම විවෘත කිරීමට බලය ඇත. මේ අනුව, කුඩා නමුත් කල්පනාකාරී විසඳුම් මගින් ප්‍රධාන ගැටලු විසඳා ගත හැකිය” යන කියමන සිහිපත් කිරීමට කාලය පැමිණ ඇත.

“ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදු වලට ප්‍රතිචාර දැක්වීම: ගනුදෙනුකලාව සමඟ ආරම්භ කරන්න” යන මැයෙන් දිනේෂ් වීරක්කොඩි සිය ඩේලි එෆ්ටී පුවත්පතට ලියන ලද ලිපියේ අලංකාර ලෙස සාරාංශ කළ දෙයකින් මම මෙම ලිපිය අවසන් කරමි: “ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදු පියවර කලාතුරකින් ඒවා තුළම අවසන් විය. ඒවා ලීවරයක් නිර්මාණය කිරීමට සහ අවිනිශ්චිතතාවක් වැපිරීමට අදහස් කරන ලද ආරම්භක ලංසු විය. ඒවා මතුපිටින් දුටු රටවල් සහ සමාගම් බොහෝ විට අධික ලෙස ප්‍රතික්‍රියා කළහ. බොහෝ විට වඩා හොඳින් කටයුතු කළේ, චිත්තවේගීයව නොව උපායමාර්ගිකව, විරාමයක් තබමින්, විශ්ලේෂණය කර, කාරුණිකව ප්‍රතිචාර දැක්වූ අයයි”.

(***)
“ඩේලි එෆ්ටී” පුවත්පතේ පළවූ ලිපිය සිංහලට පරිවර්තනය කළේ
අනිල් කරුණාරත්න