ඓතිහාසික උරුම අතින්ගත් විට ශ්රී ලංකාව දකුණු ආසියාවේ සෙසු රටවලට සාපේක්ෂව බොහෝ වාර්තා අත්පත් කරගත් රටකි. වසර 2500ක් තරම් අතීතයට දිවයන ඉතිහාසයක් සහ සංස්කෘතියක් ඇති ලංකාවේ උරුම හරුමකම් ලෝක ප්රකට විද්වතුන්ගේද ඇගයුමට හා සම්භාවනාවට පාත්ර වී තිබේ. භාරතයෙන් දායාදයක් ලෙස ශ්රී ලංකාවට පිරිනැමූ බුදුසමය විසින් හික්මවන ලද සමාජය මේ ප්රබුද්ධ සංස්කෘතික හර පද්ධතිය නිර්මාණය කළ බව කීම වරදක් නොවේ.
අපට මෙම පෙරවදන සටහන් කරන්නට සිදුවූයේ ශ්රී ලංකාවේ ලෝක උරුම පිළිබඳ කතිකාව නැවතත් පුවත් මවන්නට පටන් ගැනීම නිසාය. ශ්රී ලංකාවේ දැනට ප්රකාශ වී තිබෙන ලෝක උරුම අටට අමතරව තවත් ලෝක උරුම ස්ථාන 10ක් හඳුනාගෙන ඇතැයි පුරාවිද්යා හා සංස්කෘතික බලධරයන් පාර්ලිමේන්තුවේ කෝපා කමිටුවට වාර්තා කර තිබුණි. එහෙත් එම උරුම ස්ථාන හෝ ප්රදේශ කවරේ දැයි සඳහනක් නැත.
මෙම ලෝක උරුම ස්ථාන හෝ ප්රදේශ නිල වශයෙන් ප්රකාශයට පත් කිරීමේ බලය ඇත්තේ එක්සත් ජාතීන්ගේ අධ්යාපන විද්යාත්මක හා සංස්කෘතික සංවිධානය හෙවත් යුනෙස්කෝවටය. 1972 යුනෙස්කෝව සම්මත කරගත් ලෝක උරුම හා පාරිසරික උරුම රැක ගැනීමේ අන්තර් ජාතික සම්මුතිය අනුව මෙකී ලෝක උරුමය ප්රකාශයට පත් කෙරේ. මේ තාක් ශ්රී ලංකාවේ නිල වශයෙන් ප්රකාශයට පත්කර ඇති ලෝක උරුමස්ථාන ගණන 8කි.
එම ස්ථාන වන්නේ අනුරාධපුර පූජා නගරය, පොළොන්නරුව පූජා නගරය, මහනුවර පූජා නගරය, සීගිරිය, රන්ගිරි දඹුළු විහාරය, ගාලු කොටුව, සිංහරාජ වනාන්තරය හා මධ්ය කඳුකරයේ සමනල හා දුම්බර (දුම්බානාගල) පරිසර පද්ධතිය. මෙයට අමතරව තවත් ස්ථාන හඳුනාගෙන ඇතැයි ප්රකාශ නිකුත්වන විට ඒ පිළිබඳව හැදෑරීම් කරන විද්වතුන් විසින් ප්රකාශයට පත් කරන ලද යෝජිත ස්ථාන ගණනාවක් ගැන සඳහන් වෙයි. මෙයින් ස්ථාන 3ක් ගැන පමණක් යුනෙස්කෝ වෙබ් අඩවියේ ශ්රී ලංකාවේ යෝජිත ලෝක උරුමස්ථාන ලෙස සටහන්ව ඇත. සේරුවිල මංගල රජමහා විහාරය, සේරුවිල සිට මහවැලි ගංගාව ඔස්සේ පුරාණයේ පැවති සිරිපා මාවත සහ රජගල නටබුන් මෙම ස්ථාන තුනය. ඒ හැර වෙනත් කිසිදු යෝජිත ලෝක උරුම ස්ථානයක් ගැන යුනෙස්කෝ වෙබ් අඩවිය වාර්තා කරන්නේ නැත.
ලෝක උරුම ස්ථානයක් ප්රකාශයට පත් වූ විට එම ස්ථානයට හෝ ප්රදේශයට අලුත් වටිනාකමක් එක්වෙයි. ඒ නිසා එම ස්ථාන ආරක්ෂා කොට සුරක්ෂිත කිරීම යුනෙස්කෝව විසින් අදාළ රටවල ආණ්ඩුවලට පවරා ඇත. එම පැවරීමේදී ලබාදී ඇති ප්රධානම නිර්දේශයක් වන්නේ අදාළ ස්ථානයේ පැවැත්මට හානිදායක කිසිවක් නොකළ යුතු බවයි. එහෙත් ශ්රී ලංකාව ගත් විට අපේ ලෝක උරුම ස්ථානවල සුරක්ෂිත බව සම්බන්ධව රටේ පාරිසරික හා සංස්කෘතික උරුම සුරැකීමේ සංවිධාන වරින්වර විවිධ ප්රශ්න මතුකර තිබේ. අනුරාධපුරය, පොළොන්නරුව ආදී පුදබිම්වල කෙරෙන අනවසර ඉදිකිරීම් ගැන මෙයට පෙර වාර ගණනාවක් වාර්තා ලැබී තිබුණි. එසේම ශ්රී ලංකාවේ පවත්නා අගනා පරිසර පද්ධතියක් ලෙස සැලකෙන ලෝක උරුම සිංහරාජ වනාන්තරය ආශ්රිතව කෙරෙන හානිදායක ක්රියාකාරකම් හා ඉදිකිරීම් සම්බන්ධයෙන්ද වාර ගණනාවක්ම චෝදනා එල්ල විය. ගාලු කොටුව සංරක්ෂණය කිරීමේ මුවාවෙන් එහි ලෝක උරුම ලක්ෂණවලට හානි කිරීමක් ගැනද ඇතැම් වාර්තාවල සඳහන් විය. මේ ආකාරයට මෙරට ලෝක උරුම ස්ථාන සම්බන්ධයෙන් කාලයෙන් කාලයට විවිධ අර්බුදකාරී තත්ත්ව හට ගැනිණ. එහෙත් එම චෝදනා මත මෙම ස්ථාන ලෝක උරුම ලැයිස්තුවෙන් ඉවත් කිරීමට යුනෙස්කෝව පියවර නොගැනීම වාසනාවට කරුණකි.
මෙහිදී තවත් සිහිපත් කළයුතු කරුණක් තිබේ. රටක ලෝක උරුමයක් ප්රකාශයට පත් වූ විට. එම ස්ථානයට හෝ ප්රදේශය ජාතික හා ජාත්යන්තර අවධානයට ලක්වෙයි. එසේම ලෝක උරුමයක් ලෙස යම් ස්ථානයක් නම්කරනු ලැබූවිට විශේෂයෙන්ම සංචාරකයන්ගේ දැඩි අවධානය එම ස්ථානවලට යොමුවීම ස්වභාවිකය. එබැවින් දැනට මෙරට ප්රකාශ වී තිබෙන ලෝක උරුම ස්ථාන සංචාරක ගමනාන්ත වශයෙන් තවදුරටත් ජාත්යන්තරයෙහි ප්රවර්ධනය කළ හැකි නම් ඒවා රටට ඩොලර් ගලන ධන උල්පත් බවට පත්කර ගත හැකිය.
(***)
ජාත්යන්තර මැයි දින සැමරුම අදට යෙදී තිබේ. වැඩ කරන පන්තියේ ජනයාගේ ශක්තිය එක මීටට එකතු කර සකල අගති කුදලා දමන අරගලයට පණ පොවන මැයි දිනය වෙනුවෙන් කැපවන කම්කර
බරවාහන රියදුරන් වශයෙන් රැකියා කිරීමේ මහත් බලාපොරොත්තු ඇතිව ලිතුවේනියා රටට ගිය ශ්රී ලාංකිකයන් 108 දෙනකුට සිදුවූ මහා අකරතැබ්බක් පසුගියදා අපගේ ලංකාදීප
උත්සවශ්රීයෙන් හොඳ ආරම්භයක් ගෙන සද්ද නැතිවම අතහැර දමන ව්යාපෘති ආරම්භ කෙරෙන්නේම බොරු පුරාජේරු මට්ටමෙනි. ඒවා ක්රියාවට නංවන්නේත් ලාබ ප්රචාරක වැඩට ක
පාස්කු ඉරුදින ප්රහාරය පිළිබඳ තවත් පාර්ලිමේන්තු විවාදයක් පසුගිය දින තුනක් තිස්සේ පැවැත්විණි. සමගි ජනබලවේගය මගින් ඉදිරිපත් කරනු ලැබූ යෝජනාවක් අනුව ප
“වළක වැටීම මොළයට ලාභයක්” යැයි කියවුණ ද අපේ බොහෝ දේශපාලනඥයන්ට එය වලංගු නොවන සෙයකි. හැට නව ලක්ෂයක ජනතාවකගේ වරමින් අනුහස් සහිත විධායක ජනාධිපති පුටුවේ වා
අප රටේ ඇතැම් සිදුවීම් දෙස බලන විට මේ රට තව වසර කීයක් පවතී දැයි සැක සිතෙන තරම්ය. ඇතැම් ව්යාපෘති ක්රියාත්මක වන්නේ එම ව්යාපෘතියෙහි ඇත්ත අරමුණ හා මුඛ්ය
ස්වභාවික ශාකසාර අඩංගු ආයුර්වේදයේ විශිෂ්ඨත්වය රැඳි personal care සහ රූපලාවණ්ය නිෂ්පාදන පෙළක් සමග ලොව පුරා ජනතා විශ්වාසයට පාත්ර වූ දැවැන්ත සමාගමක් වන Himalaya Wellness
ආදරය යනු සියලු සීමාවන් ඉක්මවා යන විශ්වීය සංකල්පයකී. එයට හදවත් එකතු කිරීමේ අසීමිත බලයක් ඇත.සැබෑ ප්රේමයක් නිරන්තරයෙන් සියුම් ලෙස අප ආත්මයන් ස්පර්ෂ කරම
ශ්රී ලංකා ප්රමිති ආයතනය (SLSI) විසින් සංවිධානය කරන ලද, ශ්රී ලංකා ජාතික තත්ත්ව සම්මාන උළෙල (SLNQA) 2022 හි ඉහළ ගුණාත්මකභාවය වෙනුවෙන් වූ කැපවීම ඇගයෙමින් හලාල් ප්
රටට ධන උල්පත් මවන ලෝක උරුම රැකගනිමු
AB Sunday, 22 October 2023 05:50 AM
"ලෝක උරුම ස්ථාන සංචාරක ගමනාන්ත වශයෙන් තවදුරටත් ජාත්යන්තරයෙහි ප්රවර්ධනය කළ හැකි වැඩසටහන් ක්රියාත්මක කිරීමට අවස්ථාවන් තිබේ". අවශ්ය වන්නේ ඇමැතිවරයාගේ සහ නිලධාරීන් ඒ පිළිබඳව දක්වන උනන්දුව, ඔවුන්ගේ හැකියාවන් සහ සංචාරකයින් ගෙන්වා ගැනීමට කරන්නා වූ නිර්මණශීලිත්වය සහ එම නිර්මාණශීලිත්වය ලංකාවේන් පිටට ගෙන යන්නේ කෙසේද යන්න මතය. එසේ නොමැතිනම් ලෝක උරුම ස්ථාන ඇතුළු අනෙක් සංචාරක ගමනාන්ත වලින් නිසි ප්රයෝජන ගැනීමට නොහැකියි. සංචාරකයින් ලංකාවට පැමිණීමෙන් ලබෙන්නාවූ ආදායමෙන් යම් මුදල් ප්රමාණයක් යොදවා සංචාරක කලාප තුළ පහසුකම් ඉහළ දැමීමට කටයුතුම කළහැකිවේ.