බටහිර රටවලත් ඇමෙරිකාවේත් ඊශ‍්‍රායලයේත් විරෝධය මැද නොබැඳි ජාතීන්ගේ 16 වැනි රාජ්‍ය නායක සමුළුව ඊයේ (30) ආරම්භ විය. ගෝලීය අර්බුද ගණනාවක් සම්බන්ධයෙන් සාකච්ඡා කර විසඳුම් සෙවීමට සමුළුවට සහභාගී වන නොබැඳි රාජ්‍ය නායකයෝ අපේක්ෂා කරති. සාකච්ඡාවට බඳුන් වන එම කරුණු අතර, සිරියානු අර්බුදය, ඊශ‍්‍රායල/පලස්තීන අර්බුදය සහ ඉරානයේ ආන්දෝලනාත්මක න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන කැපී පෙනෙයි. ලෝකයේ බලවත් රටවලට ගැති නොවී, අධිරාජ්‍යවාදය, යටත්විජිතවාදය, නව යටත් විජිතවාදය, වර්ගවාදය පිටුදකිමින් ස්වාධීන ප‍්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරමින්, තම රටවල  ජාතික නිදහස, ස්වෛරීත්වය, භෞමික අඛණ්ඩතාව සුරක්ෂිත කිරීම නොබැඳි ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ අරමුණ වේ. බටහිර රටවල විරෝධය හමුවේ සාමාජික රටවල් 36 ක රාජ්‍ය නායකයන් ඉරානයේ තෙහෙරාන් අගනුවරට පැමිණ බව විදෙස් පුවත් සේවා පැවැසීය. කෙසේ නමුත් ඉරාන රජය කියා සිටියේ රාජ්‍ය නායකයන් සහ නියෝජිතයන් 51 දෙනකු සමුළුවට සහභාගී වීමට පැමිණි බවය. ඉන්දියාව, ශ්‍රී ලංකාව, කියුබාව, උතුරු කොරියාව, සිරියාව, සිම්බාබ්වේ යන රටවල රාජ්‍ය නායකයෝ ද නියෝජිතයෝ ද ඒ අතර සිටිති. නොබැඳි ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ සභාපති ධුරය ඊජිප්තුව නව ජනපති මොහොමඞ් මොර්සිට හිමිවීම මෙවර සමුළුවේ වැදගත් සිදුවීමක් වෙයි. 2009 වසරේ සිට මේ දක්වා නොබැඳි ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ සභාපතිත්වය හෙබවූයේ ඉරානයයි. සමුළුව ඉරානයේ පැවැත්වෙන්නේ ද එහෙයිනි. සංවිධානයේ සභාපතිත්වය මීළඟට හිමි වන්නේ ඊජිප්තු නව ජනපති මොහොමඞ් මොර්සිටය. ඊජිප්තුවේ හිටපු ජනාධිපති හොස්නි මුබාරක්ගේ පාලනය අවසන් වී වසර 30 කට පසු ඊජිප්තු ජනපතිවරයකු ඉරානයට පැමිණෙන ප‍්‍රථම අවස්ථාව වන්නේ ද මෙයයි. එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමාජික රටවලින් 2/3 ක් නොබැඳි ජාතීන්ගේ සංවිධානයට අයත්ය. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට පසු ලෝකයේ දෙවැනි විශාලතම ජාත්‍යන්තර සංවිධානය වන්නේ ද මෙයයි. මෙහි සාමාජික රටවල් ගණන 120 කි. නොබැඳි සමුළුව ඉරානයේදී ඇරැඹුණේ පසුගිය 26 වැනිදාය. ඊයේත් අද (31) දිනයේත් පැවැත්වෙන්නේ එහි රාජ්‍ය නායක සමුළුවය. නොබැඳි සමුළුව ඇරැඹුණු අවස්ථාවේ සිටම ඇමෙරිකාව ප‍්‍රමුඛ බටහිර රටවල් සහ ඊශ‍්‍රායලය ඊට විරෝධය පළ කළේ ඉරානයේ ‘අර්බුදකාරී න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන’ නිසාය. ඇමෙරිකාව ප‍්‍රමුඛ බටහිර රටවල් චෝදනා කරන්නේ ඉරානය ඔවුන්ගේ න්‍යෂ්ටික වැඩසටහනට මුවාවී, පරමාණු බෝම්බ හදන බවය. ඉරානය, ලෝකයේ ත‍්‍රස්තවාදය පතුරුවන බවත් ඉරාන න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන ලෝක සාමයට තර්ජනයක් බවත් ඊශ‍්‍රායලය චෝදනා කරයි. ඇමෙරිකාවේ රූකඩයක් යැයි ඉරානය විසින් හඳුන්වනු ලබන ඊශ‍්‍රායලය පවසන්නේ ඉරානය ‘මට්ටු කිරීමට’ නම් ඊට හමුදා ප‍්‍රහාරයක් එල්ල කළ යුතු බවය. ඉරාන න්‍යෂ්ටික වැඩසටහනට විරෝධය පළ කරමින් ඉරානයට එරෙහිව ආර්ථික සහ වෙළෙඳ සම්බාධක පැනැවීමට ඇමෙරිකාව ප‍්‍රමුඛ බටහිර රටවල් මෙන්ම එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයද කටයුතු කර ඇත. නොබැඳි ජාතීන්ගේ රාජ්‍ය නායක සමුළුව ඉරානයේ පැවැත්වීමට තීරණය කළ අවස්ථාවේ සිටම බටහිර රටවලින් සහ ඊශ‍්‍රායලයෙන් ඊට විරෝධයක් එල්ල වූ අතරම ඔවුන් එක්සත් ජාතීන්ගේ මහ ලේකම් බෑන් කී මූන්ට සහ සෙසු රටවල නායකයන්ට බලපෑම් කරන්න වූයේ සමුළුවට සහභාගී වීමෙන් වලකින ලෙසටය. එම විරෝධය නොතකා එක්සත් ජාතීන්ගේ මහ ලේකම්වරයා පෙරේදා (29* ඉරානයේ තෙහෙරාන් නුවරට පැමිණියේය. ඔහු ඉරාන ජනපති මොහොමඞ් අහමදිනෙජාද් සහ ඉරාන ආධ්‍යාත්මික නායක අයිතුල්ලා කුමේනී හමුවී සාකච්ඡාවක් ද පැවැත්වීය. ඉරාන න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන සම්බන්ධයෙන් මෙන්ම ඉරානයේ රාජ්‍ය තාන්ති‍්‍රක කටයුතු ගැන ද මෙහිදී අවධානයට ලක් වූ බව ඉරාන පුවත් සේවා පවසයි. නොබැඳි සමුළුව හරහා කලාපීය වශයෙන් සහ ජාත්‍යන්තර වශයෙන් ඉරානයට ඔවුන්ගේ ප‍්‍රතිරූපය වෙනස් කර ගැනීමට හැකියාව ලැබෙනු ඇතැයි ඉරාන ජනපති මොහොමඞ් අහමදිනෙජාද් විශ්වාස කරයි. සිරියානු අර්බුදයට ඉරානය මැදිහත් වී විසඳුම් සොයනවාට බටහිර රටවල් විරෝධය දක්වයි. ඉරානය චෝදනා කරන්නේ සිරියා අර්බුදය පසුපස සිටින්නේ ඇමෙරිකාව, තුර්කිය, සෞදි අරාබිය සහ කටාර් යන රාජ්‍ය බවය. මෙම රටවල් එක් වී සිරියා ජනපති බෂීර් අල් අසාද්ගේ පාලනය පෙරළා දැමීමට සැරසෙන්නේ ඔවුන්ට පක්ෂපාතී රජයක් පිහිටුවාගෙන සිරියාවේ තෙල් සම්පත කොල්ලකෑමට යැයි ද ඉරානය චෝදනා කරයි. එම රටවල් එක් වී අවි ආයුධ දෙමින් සිරියානු විපක්ෂ කණ්ඩායම් සහ කැරැලිකරුවන් ශක්තිමත් කරන බවට ද ඉරානය කියා සිටී.