මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවෙන් කෙරුණු දැනුම්දීම මත හිටපු රාජ්‍ය ඇමැතිවරුන් සිවු දෙනකු සිය නිල රථ බාර දී ඇතැයි සඳහන් පුවතක් අප පුවත්පත ඊයේ වාර්තා කළේය. අදාළ අමාත්‍යාංශ ප්‍රධානීන් මේ බව දැනුම් දී ඇතැයි මැතිවරණ කොමිසමේ නිලධාරියකු ප්‍රකාශ කළ බව ද අප ප්‍රවෘත්තියෙහි දැක්වෙයි. ඒ අතර නිල රථ බාර දී ඇතැයි පැවසුණ ද මේ සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුරටත් කරුණු සොයා බැලීමක් කරන බව ද එම නිලධාරියා ප්‍රකාශ කළ බව අප ප්‍රවෘත්තියෙහි වැඩිදුරටත් සඳහන්ය.

‘නීතිය නොදැන සිටීම සමාවට හේතුවක් නොවන’ බව නීතියට අදාළ සිද්ධාන්තයකි. රාජ්‍ය දේපළ අයථා ලෙස මැතිවරණයක දී පාවිච්චි කර ඇති බවට අධිකරණයේ දී සනාථ වුවහොත් එම ගරු කටයුතු මහජන නියෝජිතයාගේ මන්ත්‍රී ධුරය අහෝසි වී යා හැකි බව මැතිවරණ කොමිසමේ සභාපතිවරයා ඉකුත් දා ප්‍රකාශ කර තිබිණි. රාජ්‍ය ඇමැතිවරයකු යනු වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකි. එනම්, දේශපාලනය ජීවිතය බවට පත් කරගත් දේශපාලනයෙන්ම ජීවත්වන අයෙකි. එබන්දකු මැතිවරණ නීතිරීති සම්බන්ධයෙන් කිසිදු අවබෝධයක් නොමැති අයකු යැයි බාලාංශ පන්තියේ දරුවකු වුවද නොපිළිගන්නා පරම සත්‍යයකි. ඒ අනුව අපගේ නිගමනය වන්නේ මෙම හිටපු රාජ්‍ය ඇමැතිවරුන් සිවුදෙනා නීතිය මැනවින් දන්නා බවය. එහෙත් එය නොදන්නා බව අඟවමින් තමන් රාජ්‍ය ඇමැති ධුරයේ සිටි කාලයේ නිල වශයෙන් ලැබුණු වාහන යළි බාර නොදී තමන් සන්තකයේ තබාගෙන සිටියහ. එයට අමතරව මැතිවරණ කටයුතු වෙනුවෙන් ද යොදාගෙන තිබිය හැකිය. එය සැලකිය යුත්තේ නොදන්නාකමක් ලෙස නොව තක්කඩිකමක් ලෙසය. අප ප්‍රවෘත්තියේ සඳහන් වන්නේ නිල රථ නැවත බාර නොදුන් රාජ්‍ය ඇමැතිවරුන් තව සිටින බවය. එම නිල රථ ද ඉක්මනින් අදාළ අමාත්‍යංශ වෙත බාර දෙනු ඇතැයි මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින බවය.

හිටපු රාජ්‍ය ඇමැතිවරුන් කිහිප දෙනකු යළි බාර නොදුන් නිල රථ පහක් වහාම අත්අඩංගුවට ගන්නැයි මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ සභාපති මහින්ද දේශප්‍රිය මහතා වැඩබලන පොලිස්පති සී.ඩී. වික්‍රමරත්න මහතාට ඉකුත්දා නියෝග කළේය. මෙම ප්‍රවෘත්තියට මාධ්‍ය තුළ සෑහෙන තරමේ ඉඩක් වෙන් විය. ප්‍රවෘත්තියට අමතරව කතුවැකි මෙන්ම විශේෂාංග ලිපි ද සම්පාදනය විය. එහෙයින්ම මෙම අනීතික ක්‍රියාව සම්බන්ධයෙන් සමාජය තුළ විශාල සංවාදයක් ඇති විය. සිදුවිය යුත්තේ ද එයමය. එම බලපෑමට යටත් නොවී සිටිය නොහැකි තැන රාජ්‍ය ඇමැතිවරුන් සිවු දෙනකු නිල රථ යළි බාරදෙන්නට ඇතැයි අපි සිතමු. ජන මතයට හිස නමා හෝ මැතිවරණයෙන් පසුව රාජ්‍ය දේපළ අවභාවිත කිරීමේ චෝදනාවට වරදකරු වීමෙන් මන්ත්‍රී ධුරය අහිමිව යා හැකි යැයි ඇති වූ බිය නිසා හෝ මෙසේ යළිත් නිල රථ බාර දෙන්නට ඔවුන්ට සිදුවන්නට ඇත. හේතුව කුමක් වුවද එසේ යළිත් නිල රථ බාරදුන් හිටපු රාජ්‍ය ඇමැතිවරුන් සිවු දෙනාට අපගේ ප්‍රණාමය පුද කරමු.

ඉකුත් සමයේ සමාජය තුළ වේගයෙන් පැතිරුණු මතයක් වූයේ ‘පාර්ලිමේන්තුවේ 225ටම බෝම්බ ගැසිය යුතු’ බවය. ක්‍රියාවක් වශයෙන් එබඳු අදහසකට අප කිසිසේත්ම එකඟ නොවූවද එබඳු මතයක් නිර්මාණය වූයේ අහේතුකව නොවන බව අවධාරණය කරමු. මෙරට දේශපාලන සංස්කෘතිය සම්බන්ධයෙන් සමාජයේ පතුල බිඳගෙන අප්‍රසාදයක් ගොඩ නැගී ඇත. එයට හේතුව දේශපාලනයේ නියැලෙන ඇතැම් තක්කඩි දේශපාලනඥයන්ගේ මජරකම් ය.

ගමේ සිට බසයෙන්, දුම්රියෙන් කොළඹ පැමිණ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේ පොදු නිල නිවාසය වන ශ්‍රාවස්තියේ ලැගුම් ගෙන පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරවලට සහභාගි වී නැවතත් බසයෙන් හෝ දුම්රියෙන් ගමරට බලා ගිය අල්පේච්ඡ දේශපාලනඥයන් සම්බන්ධ උද්‍යෝගිමත් ආදර්ශවලින් අපගේ ඉතිහාසය පිරී පවතී. ඒ අතීතය වර්තමානය වනවිට ළය විනිවිදින කිණිසි තුඩක් බඳුය.

අතීතයේ දී මෙන්ම වර්තමානයේ දී ද කටයුතු කළ යුතු යැයි හෝ කටයුතු කළ හැකි යැයි අපි නොකියමු. එහෙත් දේශපාලනය යනු අවංක මහජන සේවාවක සිට බඩ රස්සාවක් දක්වා පරිවර්තනය වී ඇති සමයක අල්ප වශයෙන් හෝ ගෞරවනීයත්වය රැකුණු දේශපාලන භාවිතාවක දේශපාලනඥයා නිරත විය යුතුය. ඔහුගෙන් මහජන දේපළ සූරාකන, හොරා කන චෞර කප්පිත්තකුගේ භුමිකාවක් ප්‍රදර්ශනය වන්නේ නම් සමස්ත දේශපාලන සංස්කෘතිය සම්බන්ධයෙන්ම බලවත් අප්‍රසාදයක් ගොඩනැගීම ස්වාභාවිකය. එහෙත් එම අප්‍රසාදය කෙළවර වන්නේ රටේ පැවැත්මෙන් වීම ද මෙහිදී තේරුම් ගත යුත්තකි.

මැතිවරණයට අදාළව නීතිරීති පනවා තිබෙන්නේ වඩාත් සාධාරණ හා සාමකාමී මැතිවරණයක් වෙනුවෙනි. මහජන මතය නිවැරැදිව ප්‍රකාශයට පත්වන්නේ එබඳු මැතිවරණයකිනි. එයට අනුගතවීම සෑම දේශපාලනඥයකුගේම වගකීමකි. නිල රථ යළිත් බාරදුන් හිටපු රාජ්‍ය ඇමැතිවරුන් සිවු දෙනා ගෞරවයෙන් සිහිපත් කළ යුත්තේ එහෙයිනි.