මිනිසාගේ මුඛයෙහි ප්රධාන වශයෙන් දත් කාණ්ඩ දෙවර්ගයකි. ඒ කිරි දත් සහ ස්ථිර දත් වේ. කිරි දත් 20ක් ඇති අතර දරුවකු බිළිඳු අවදියේදී එනම් මාස 06 සිට මතුවන අතර අවුරුදු 12දි පමණ සියලුම කිරි දත් හැළී යාම අවසන් වේ. ස්ථිර දත් 32ක් ඇති අතර පුද්ගලයකුට වයස අවුරුදු 06 සිට ඒවා මතු වීමට පටන් ගැනෙන අතර අවුරුදු 12ක් 13ක් වන විට දත් 28ක් පමණ මතුවේ. අවසන් දත් 4 වන සාමාන්ය ව්යවහාරය අනුව ඥාන දත් අවුරුදු 17ත් 25ත් අතර කාලයේදී මතුවේ. ඇතැම්විට ඒවා හකු ඇටයතුළ සිරවී සැත්කමක් මගින් ඉවත් කිරීමට සිදුවේ.
දතක් මුඛයෙන් උඩට මතුව ඇති කොටස Tooth crown සහ අස්ථිය තුළ දත් මුල් Tooth roots පිහිටා ඇත. එසේම එනැමලය, දන්තිනය, කල්ක කුහරය යනුවෙන් ස්ථර තුනකි. මිනිස් සිරුරේ ශක්තිමත්ම පටකය දන්ත එනමලය වන අතර එය අස්ථිවලටද වඩා ශක්තිමත් බවින් යුතු වේ.
දත් දිරායාම යනු
එනැමලයෙහි බහුලව කැල්සියම් හයිඩ්රොක්සි ඇපටයිට් සංයෝගය අඩංගු වේ. මෙම සංඝටකය අම්ල මගින් දියවේ. අප ගන්නා පිෂ්ඨමය සහ සීනි අඩංගු ආහාර මත බැක්ටීරියා ක්රියා කිරීමේ හේතුවෙන් මුඛයෙහි අම්ල නිපදවේ. මෙය සෑම දෙනකුගේම මුඛයෙහි සිදු වන පොදු ක්රියාවලියකි. කෙළ මගින් මෙම ආම්ලිකතාව ඉවත් කර විනාඩි 20ක් පමණ කාලයකදීයථා තත්ත්වයට පත් කර ගත හැකිය. මෙම කාලයේදී එනැමලයට සිදුවන හානියද යථා තත්ත්වයට පත් වේ.
ඛේටයේ ඇති මෙම ආම්ලිකතාව මුඛයෙන් ඉවත් කර එනැමලය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීමේ හැකියාව අඩු වූ විට හෝ එකී හැකියාව ඉක්මවා යන පරිදි ආහාර පුරුදු පවත්වා ගත් විට එනැමලය දියවී යාම අඛණ්ඩව සිදුවී දත් කුහර සෑදීම ඇරැඹේ.
දත් දිරා යාමට හේතු
මේ සඳහා විවිධ කාරණා බලපෑමට පුළුවන. මූලික වශයෙන් වැරැදි ආහාර පුරුදු ඉවහල් විය හැකියි. පිටි සහ සීනි සහිත ආහාර වර්ග සුළු ප්රමාණවලින් හෝ නිතරම ආහාරයට ගැනීම සුදුසු නොවේ. එනම් පැණි රස සහිත හෝ රහිත සියලුම බිස්කට් වර්ග, චොකලට් , ටොෆී, බනිස් වැනි ඇළෙන සුළු ආහාර වර්ග, පැණි බීම වර්ග, සීනි යෙදූ තේ හෝ පලතුරු යුෂ වර්ග උදාහරණ ලෙස දැක්විය හැකියි.
තවද කෙළ ගැලීම අඩුවන රෝගී තත්ත්ව නිසාද දත් දිරා යයි. උදාහරණ ලෙස දියවැඩියාව, S jogran‘s syndrome, Sicca syndrome, ඛේට ග්රන්ථිවල පිළිකා තත්ත්ව මෙන්ම ඛේට ග්රන්ථි සැත්කම් මගින් ඉවත් කිරීමට සිදුවන අවස්ථා වේ.
එසේම මුඛය ආශ්රිත පිළිකාවලදී විකිරණ ප්රතිකාරවලට ලක්වූ රෝගීන්, මුඛයේ සැත්කම් නිසා හෝ දිගු කාලීන රෝගී තත්ත්ව නිසා හෝ මුඛය පිරිසුදු කරගත නොහැකි රෝගීන්, නිසි පරිදි දෛනිකව දත් පිරිසුදු කර නොගැනීම නිසා සහ මුඛයේ පළඳින විවිධ උපාංග භාවිතයේදී එනම් කෘතිම දත් ඇඳි ,විකලාංග දන්ත උපකරණ නිසා නිසි පරිදි දත් පිරිසුදු කර ගැනීමට නොහැකි වීම .
දත් දිරායාම වලක්වා ගැනීමට කළ යුතු දේ
පැණි රස, අතුරු පස වැනි ආහාර ප්රධාන ආහාර වේලට පසු පමණක් ලබා ගැනීම.
අපට මේ වෙනුවට වෙනත් ආහාර වර්ග ආදේශ කළ හැකියි. එනම් පලතුරු, බඩ ඉරිඟු, ධාන්ය වර්ග වැනි දෑ ආදේශක බවට පත් කර ගත හැකිය.
දවසේ ප්රධාන ආහාර වේල් අතර අතරමැදි කෙටි ආහාර වේල් ගැනීම හැකි තරම් අඩු කිරීම.
අතර මැදි කෙටි ආහාර වේල් ලෙස නිතරම බිස්කට්, බනිස් වැනි පැණි රස ඇළෙන සුළු ආහාර ගැනීමේ පුරුද්ද කුඩා ළමයි අතර දක්නට ලැබේ. මේ වැරැදි පුරුද්ද වහාම වෙනස් කර ගත යුතු වේ. මෙහිදී නිතරම මෙවැනි ආහාර ගැනීමේදී කෙළ මගින් මුඛයේ ආම්ලිකතාව යථා තත්ත්වයට පත් කර එනැමලය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීමේ හැකියාව ඉක්මවා යාම මීට හේතුවයි.
මේ අතර වඩාත් හොඳ මුඛ සෞඛ්යයක් පවත්වා ගැනීම සඳහා දත් මැදීම, දත් අතර පිරිසුදු කිරීම මගින් මුඛයේ මැලියම් නිරතුරු ඉවත් කර ගත යුතුවේ. එසේම ඇළෙන සුළු ආහාර වර්ග පරිභෝජනයෙන් පසු දත් මනාව පිරිසුදු කර ගැනීමත් පැණි රස බීම වර්ග පානයෙන් ඉනික්බිති අඩුම තරමින් මුඛය හොඳින් සෝදා හැරීම කළ හැකියි.
-සටහන- මාධවී ධර්මරත්න
මොනරාගල නක්කල පාලම හංදිය අසල නක්කල බදුල්ල පාර 15 ඉඩමේදී සිදුවු පවුල් ආරවුලක්මත සැමියා සිදුකළ පිහි ඇනුමෙන් බරපතල තුවාල ලබා ප්රතිකාර ලබමින් සිටි බිරිය
මෙම වසර අවසන්වන තෙක් එළවළු මිල ගණන් අසාමාන්ය ලෙස ඉහල යාමේ අවදානමක් නැතැයි හෙක්ටර් කොබ්බෑකඩුව ගොවි කටයුතු පර්යේෂණ හා පුහුණු ආයතනය පවසයි.
දුම්රිය බදුල්ල දක්වා ධාවනය ආරම්භකර වසරක් සපිරීම නිමිත්තෙන් දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ආරම්භකළ කැලිප්සෝ සංචාරක දුම්රියේ කැලිප්සෝ සංගීතය සහ ආපන
ලිට්රෝ ගෘහස්ථ ගෑස් කිලෝග්රෑම් 12.5 ක සිලින්ඩරයක මිල රුපියල් 175 කින් අඩු කිරීමට තීරණය කළ බව ලිට්රෝ ගෑස් සමාගමේ සභාපති මුදිත පීරිස් මහතා අද (3) පෙරවරුවේ නි
අපොස සාමාන්ය පෙළ විභාග අපේක්ෂකයින් සඳහා පමණක් පුද්ගලයන් ලියාපදිංචි කිරීමේ දෙපාර්තමේන්තුවේ ප්රධාන කාර්යාලය,ගාල්ල, කුරුණෑගල වවුනියාව මඩකලපුව හා නු
සංවිධානාත්මක අපරාධකරුවකු වන කොස්ගොඩ තාරක නැමැත්තාගේ අනියම් බිරිඳ බව කියන කාන්තාවක සහ හිටපු පොලිස් කොස්තාපල්වරියක අයිස් මත්ද්රව්ය තොගයක් සමග අත්
ස්වභාවික ශාකසාර අඩංගු ආයුර්වේදයේ විශිෂ්ඨත්වය රැඳි personal care සහ රූපලාවණ්ය නිෂ්පාදන පෙළක් සමග ලොව පුරා ජනතා විශ්වාසයට පාත්ර වූ දැවැන්ත සමාගමක් වන Himalaya Wellness
ආදරය යනු සියලු සීමාවන් ඉක්මවා යන විශ්වීය සංකල්පයකී. එයට හදවත් එකතු කිරීමේ අසීමිත බලයක් ඇත.සැබෑ ප්රේමයක් නිරන්තරයෙන් සියුම් ලෙස අප ආත්මයන් ස්පර්ෂ කරම
ශ්රී ලංකා ප්රමිති ආයතනය (SLSI) විසින් සංවිධානය කරන ලද, ශ්රී ලංකා ජාතික තත්ත්ව සම්මාන උළෙල (SLNQA) 2022 හි ඉහළ ගුණාත්මකභාවය වෙනුවෙන් වූ කැපවීම ඇගයෙමින් හලාල් ප්
මුතුවන් දත් දෙපෙල දිරායාමෙන් රැක ගනිමු