කැලණි ගඟ සමනල කඳු මුදුනින් ඇරඹී කොළඹ කාක දූපත අසලින් මුහුදට වැටේ. ඒ වෙනුවෙන් ගෙවා එන කිලෝමීටර් සියගණන තුළ දස දහස් ගණනගේ පිපාසය සංසිදුවන අතර ලක්ෂ සංඛ්‍යාවකට ජල විදුලිය ලබාදේ. ඒ වගේම මේ ගෙවා එන කිලෝමීටර් ගණනක් දුර ඇතුළේ නෙත් වසඟ කරවන අපූරු නිර්මාණ රැසක් දායක කරන්නටද අමතක නොකරයි. කැලණි ගංකොමළිය පෝෂණය කරනා මස්කෙළිය ඔයෙන් හටගන්නා ලක්ෂපාන ඇල්ල දකින්නට අද අපි ඔබ සමඟ යන්නට සූදානම් ය.

සාපේක්ෂව බැලූකල ලක්ෂපාන ඇල්ල පිහිටා ඇත්තේ තරමක් රට මැදට වන්නටය. උසින් එය මීටර් 126කි. දියඇලිවල උස අනුපිළිවෙළ විමසන විට හත්වන ස්ථානයේ සිටින්නේ මෙම දිය ඇල්ලයි. කොළඹ – ගිනිගත්හේන මාර්ගයේ කළුගල හන්දියෙන් හැරී කෙහෙල්ගමුවල හඟරාපිටිය හරහා කොත්තැල්ලෙන ගමට ගොස් කිලෝමීටරයක පමණ දුරක් අඩි පාරක් දිගේ ගොස් ලක්ෂපාන දියඇල්ල නැරඹිය හැකිය. කළුගල හන්දිය යනු කිතුල්ගල ප්‍රදේශය පසුවෙනවාත් සමඟම ඇති හංදියයි. එම ස්ථානයේ පොලිස් මුරපොළක්ද පිහිටා තිබීමෙන් මෙකී ස්ථානය හඳුනාගත හැක. එකම ගැටලුව වන්නේ කිලෝ මීටර් 17ක් පමණ දුර මෙම මාර්ගයේ මුල් කිලෝමීටර් 5ට පසුව මාර්ගය ඉතාම අබලන් තත්ත්වයේ පැවතීමයි. අඩුම තරමේ අප රටේ සැම අතුරුමාර්ගයක්ම පාහේ සිතියම් ගතවී ඇති Google Map එකේද මෙකී පාර කිලෝමීටර් 4කට පසුව මකාදමා තිබේ.

හැටන්, මස්කෙළිය හරහා කිරිවන්එළියට පැමිණීමෙන්ද දිය ඇල්ලට සමීප විය හැකිය. එහි යා හැකි අනිත් මාර්ගය විහිදෙන්නේ ගිනිගත්හේන හරහාය. ගිනිගත්හේන සිට ශ්‍රීපාද මාර්ගයේ පැමිණ නෝටන්බ්‍රිජ් හරහා කිරිවන්එළිය ගමට පැමිණීමෙන්ද දිය ඇල්ල නැරඹිය හැකිය. අප නිර්දේශ කරන්නේද මෙකී මාර්ග දෙකයි. එසේම වැරදිලා හෝ කළුගල හන්දියෙන් (කොළඹ සිට යද්දී) දකුණට හැරවූයේ නම් ලක්ෂපාන විදුලිබලාගාරය දක්වා මාර්ගයේ ගමන් ගැනීමෙන්ද නෝටන්බ්‍රිජ් වෙත පැමිණිය හැක. නෝටන්බ්‍රිජ් හරහා දිය ඇල්ල බැලීමට යන්නේ නම් ඔබට දිය ඇල්ල පාමුලට යන්නට ප්‍රථම දිය ඇල්ල මුදුනට ගොස් දිය ඇල්ල මුදුනේ සිට පහළ බැලිය හැක.

ලක්ෂපාන දිය ඇල්ල පිහිටා ඇත්තේ අඹගමුව ප්‍රදේශීය ලේකම් බලප්‍රදේශයේය. "අඹ" යනු ජලයට නමකි. ජලය අධිකව ඇති පෙදෙස යන අරුතින් "අඹගමුව" නාමය සෑදී ඇතැයි කියැවේ. අප රටේ වසරේ වැඩිම වර්ෂාපතනය ලබාදෙන පෙදෙස පිහිටියේද අඹගමුව ප්‍රදේශීය ලේකම් බලප්‍රදේශයේ ය. ලක්ෂපාන දිය ඇල්ලේ සිට ඇලිදෝනා දියඇල්ල නමින් හැඳින්වූ ඇබර්ඩීන් දිය ඇල්ලට ගල් පර්වතය තුළින් උමඟක් තිබූ බවට ද ජනකතා ප්‍රදේශයේ පැතිර පවතී. මෙම උමඟ පිළිබඳව දැනසිටි පුද්ගලයා කොත්තැල්ල නමින් හැඳින්වූ අතර ඔහු විසූ නිවෙස කොත්තැල්ලෙන නමින් හැඳින්වූ අතර ගමද එනමින්ම ප්‍රකට විය. කොත්තැල්ලෙන ගම පිහිටියේ දියඇල්ලට මඳක් ඉහළින්ය.

ශ්‍රී පාද වන්දනා සමය වූ මෙම කාලයේ ඔබ ශ්‍රී පාද වන්දනාවට හැටන් - නල්ලතන්නිය මාර්ගයේ ගමන් ගන්නේ නම් ඉතාම පහසුවෙන් නෝටන්බ්‍රිජ්හි සිට කිලෝමීටර් 5ක දුරක් ගෙවා පැමිණ ලක්ෂපාන දිය ඇල්ල නැරඹිය හැක.

ප්‍රසාද්