IMG-LOGO

2025 අප්‍රේල් මස 18 වන සිකුරාදා


බක්මහ අකුණු සෑදෙන්නේ මෙහෙමයි

 

සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේදී අපි අප්‍රේල්, මැයි මාසවල පතිත වන වර්ෂා සහිත කාලගුණයට බක්මහ අකුණු යයි කියමු. එම කාලයේදී පතිත වන අධික වර්ෂාපතනයත් සමග විදුලි කෙටීම් හා අකුණු ගැසීම් ද සුලභය. එසේම අකුණු ගැසීම් නිසා සිදුවන පුද්ගල මරණ හා දේපළ හානි ගැනද නිරන්තරයෙන් තොරතුරු අසන්නට ලැබෙයි. විදුලිය කෙටීම් හා අකුණු ගැසීම් ගැන අප අසා තිබුණත් දැක තිබුණත් බොහෝවිට ඒවා සිදුවන විද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලිය ගැන නොදැනුම්වත්ය. නැතිනම් ඒ ගැන සෙවීමට උනන්දුවක් දක්වන්නේ නැත. එනිසා අපි ඒ ගැනත් අකුණු ගැසීම්වලින් ආරක්ෂා විය හැකි ක්‍රම ගැනත් විමසමින් භූගෝල විද්‍යා විෂය පිළිබඳ ප්‍රාමාණික විද්වතකු වන මහාචාර්ය ඩබ්ලිව්.එන්. විල්සන් මහතාගෙන් ඒ ගැන විමසුවෙමු. මේ එහි සටහනයි.   


සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේ බක්මහ අකුණු ලෙස හැඳින්වෙන්නේ බක් මාසයේදී එනම් අප්‍රේල් මාසයේදී සිදුවන අකුණු ගැසීම්වලටය. නමුත් දේශගුණ විද්‍යාව අනුව එය හැඳින්වෙන්නේ සංවහන අකුණු කුණාටු වශයෙනි. සංවහනය වීම යන්නෙහි අර්ථය නම් සූර්යාලෝකය පොළොවට පතිත වීම නිසා පොළොව හොඳින් උණුසුම් වීමත් එම රත් වූ වායුව ඉහළට ගමන් කිරීමත්ය. එලෙස වායුව ඉහළ යන විට පොළොව ආශ්‍රිත පහළ වායුගෝලය සිසිල් වෙයි. පීඩනය අඩුවෙයි. සාමාන්‍ය වායුගෝලීය ක්‍රියාවලිය අනුව එම අවපීඩනය පිරවිය යුතුය. අප්‍රේල් කාලයේදී වැඩි සූර්යාලෝකයක් පතිත වෙයි. විශේෂයෙන්ම කොළඹට සූර්යයා මුදුන්වන්නේ අප්‍රේල් මස පස්වැනි දිනයේදීය. එම නිසා ගොඩබිම උණුසුම් වී වායුව ඉහළට ගමන් කරයි. එවිට ගොඩබිම වායුගෝලීය පීඩනය අඩු වෙයි. නමුත් රට වටා තිබෙන සාගරයේ පීඩනය වැඩිය. සාමාන්‍ය වායුගෝලීය ක්‍රියාවලිය අනුව එසේ ගොඩබිමේ පීඩනය අඩු වූ විට එය පිරවිය යුතුය. ගොඩබිමේ අඩු පීඩනයත් මහමුහුදේ වැඩි පීඩනයත් නිසා ඒ දෙක අතර වෙනසක් පවතියි. එසේම හවස් කාලය වෙන විට සාගරයේ ඇති වායුගෝලීය වැඩි පීඩනය ගොඩබිම දෙසට පැමිණෙයි. ඒත් සමගම සිදුවෙන දෙයක් නම් වෙරළාසන්න කලාපයේ සිට මධ්‍ය කඳුකරය දක්වා සුළං රට ඇතුළට පැමිණීමත් ඊට ජල වාෂ්ප එක්වීමෙන් වැහි වලාකුළු නිර්මාණය වීමත්ය. සාමාන්‍යයෙන් එම ක්‍රියාවලිය සිදුවෙන්නේ මධ්‍යහ්න 12 න් පමණ පසුය. සවස දෙක තුන පමණ වන විට ජලවාෂ්ප සංතෘප්ත වීමෙන් වලාකුළු හොඳින් වර්ධනය වීම සිදු වෙයි. සවස හතරෙන් පමණ පසු වර්ෂාව ඇදහැළෙයි. එම වලාකුළු තල්ලු වී ගොස් මධ්‍ය කඳුකරයෙහි හැපීම හේතු කොටගෙන එහි බටහිර බෑවුම් පෙදෙසට තදින් වර්ෂාපතනය වීම සිදු වෙයි. එම වැහි බක්මහ වැහි නැතිනම් සංවහන වර්ෂා යනුවෙන් හැඳින්වෙයි.   


සංවහන වර්ෂාපතනයන් ඔක්තොබර් නොවැම්බර් මාසවලදීද ඇති වුවත් එම ක්‍රියාවලිය සිදුවෙන්නේ නැගෙනහිර වෙරළ ප්‍රදේශයේය. එනම් ඊසාන දිග මෝසම් කාලයේය. සංවහන වැහි කාලයේදී වැඩියෙන් අකුණු ගැසීම් ද සිදු වෙයි. දහවල් කාලයේ පවතින උෂ්ණත්වය හේතුවෙන් මේ කාලයේදී වැහි වලාකුළු ඉතා ඉක්මනින් වර්ධනය වන අතර ඒවායෙහි විද්‍යුත් ආරෝපණයක් ඇති වෙයි. එනම් ජලවාෂ්පත් සමග පැමිණෙන ජල බිංදු උෂ්ණත්වය සමග ගැටීමෙන් ධන (+) හා ඍණ (-) වශයෙන් විද්‍යුත් ආරෝපණයක් හටගනියි. එය පිහිටන්නේ පහළ මට්ටමේ වලාකුළුවල ධන ආරෝපණයත් ඉහළ වලාකුළුවල ඍණ ආරා්පණයත් වශයෙනි. එහිදී පහළ ජලවාෂ්ප එනම් ධන ඉහළටත් ඉහළ ජලවාෂ්ප එනම් සෘණ ජලවාෂ්ප පහළටත් ගමන් කිරීමෙන් ඇති වන ඝට්ටනයෙන් විදුලි කෙටීම් ඇති වෙයි. විදුලි කෙටීම යනු විද්‍යුත් ආරෝපණයකි. විද්‍යුත් ක්‍රියාවලියකි. ධන හා ඍණ ආරෝපණ එකට එකතු වීමේදී පිපිරීමට ලක් වෙයි.   


එම ක්‍රියාවලිය වැඩි වශයෙන් සිදුවන්නේ අප්‍රේල්, මැයි කාලවලදී ඇතිවන සංවහන වර්ෂා සමයේය. ඊට හේතුව නම් එම කාලයේදී පොළොවේ උෂ්ණත්වය ඉහළ අගයක් ගැනීමය. ඊට සාපේක්ෂව සාගරයේ උෂ්ණත්වය අඩුය. මෙම වැඩි පීඩනය හා අඩු පීඩනය වලාකුළුවලදී එකට ගැටීමෙන් සිදුවන විද්‍යුත් ක්‍රියාවලියක් ඔස්සේ අකුණු ගැසීම් සිදුවෙයි. මෙලෙස සංවහන වර්ෂා සමයේදී අකුණු ගැසීම් අනාදිමත් කාලයක සිට සිදුවෙයි. 
කලින් සඳහන් කළ පරිදි මුලින්ම සිදුවෙන්නේ විදුලි කෙටීමය. එනම් ධන හා ඍණ ආරෝපණ වලාකුළුවලදී එකට ගැටීමෙනි. එය විද්‍යුත් ක්‍රියාවලියකි. එම ක්‍රියාවලිය බලවත් වන විට ඒවා පුපුරා යයි. ජලවාෂ්පවල අන්තර්ගත “අයන අණු” විද්‍යුත් ආරෝපණය අනුව විදුලි ආලෝකයක් නිපදවයි. ඒවායෙහි වෝල්ටීයතාව 10000 සිට 40000 දක්වා වැඩි වෙන අවස්ථාද තිබෙයි. වලාකුළු හොඳින් වර්ධනය වන්නේ නම් විද්‍යුත් අරෝපණයද වැඩිය. කුඩා වලාකුළක සිදුවන විද්‍යුත් ආරෝපණ ක්‍රියාවලිය අඩුය. එසේම එවැනි කුඩා වලාකුළක් හේතුවෙන් වර්ෂාව හට නොගන්නා අතර විදුලි කෙටීම් පමණක් සිදු වෙයි.   


අප්‍රේල් මාසයේ ඇතිවෙන සංවහන වැසි සමග විදුලි කෙටීම් හා අකුණු ගැසීම් සිදුවෙයි. වලාකුළුවල විශාල විද්‍යුත් ආරෝපණ ඇති වුවහොත් එම විද්‍යුත් ආරෝපණ භූගත වීම සිදු වෙයි. එකී ක්‍රියාවලියද සොබාදහමේම කොටසකි. විද්‍යුත් ආරෝපණ අහසේ තබා ගත නොහැකි අතර ඒවා පුපුරා පොළවට පැමිණ භූගත වීම සිදුවන්නේ ඒ නිසාය. එම විද්‍යුත් ආරෝපණ වායුගෝලයේ හිස් අවකාශය දිගේ පැමිණ පොළොව සමීපයේදී කුමන හෝ ආධාරකයක් හරහා භූගත වීම සිදු වෙයි. ආධාරකයක් නැතිව වුවද ඒවා භූගත වීම සිදු වෙයි. එළිමහන් ප්‍රදේශයේදී එම විද්‍යුත් ආරෝපණ ගස් කොළන් මේ ආදී විවිධ ආධාරකයන් ඔස්සේ භූගත වීම සිදු විය හැකිය.

 


මිනිසුන් හරහාද එය සිදුවිය හැකි බව අමතක නොකළ යුතුය. එසේ ඉහළ සිට පැමිණෙන විද්‍යුත් ආරෝපණ කුමන හෝ ආධාරකයක් හරහා භූගත වීමේදී හතළිස්දාහක පමණ අධි වෝල්ටීයතාවකින් යුතු වන නිසා එයට හසුවන ආධාරකය විනාශ වීම සිදු වෙයි. පිට්ටනියක හෝ වෙනත් එළිමහන් සථානයක ගමන් ගන්නා පුද්ගලයකු හරහා විද්‍යුත් ආරෝපණ ගමන් කරන අවස්ථාවක් අපි සාමාන්‍යයෙන් මිනිසෙකුට අකුණු වැදුණු අවස්ථාවක් ලෙස හඳුන්වමු. කිතුල් හා පොල් ගස්වල ගොබ එලෙස විද්‍යුත් ආරෝපණ භූගත වීම සිදුවන සුලභ ආධාරකයන්ය. කුඩවල නන හා වෙනත් යකඩ ද්‍රව්‍ය හරහාද එම ක්‍රියාවලිය සිදුවෙයි.   


මෙවැනි අකුණු ගැසීම්වලින් ආරක්ෂා වීමට ගත හැකි ක්‍රියාමාර්ග විමසා බැලීමද වැදගත්ය. නිවාස ඉදිකිරීමේදී අහසේ සිට පැමිණෙන විද්‍යුත් ධාරාවලින් ආරක්ෂා වීම සඳහා අකුණු සන්නායන රැහැන් සවි කරන බව අපි දනිමු. නිවෙස්වල ඇති රූපවාහිනී යන්ත්‍ර, ශීතකරණ වැනි විද්‍යුත් උපකරණ ක්‍රියාත්මක කර තිබුණ හොත් විද්‍යුත් ධාරා පළමුව පැමිණෙන්නේ ඒවා සම්බන්ධ කර ඇති විදුලි පේනුවලටය. හතළිස්දාහක පමණ වෝල්ටීයතාවකින් යුත් විද්‍යුත් ධාරාවලට හසුවන විදුලි උපකරණ විනාශ වී යෑම වැළැක්විය නොහැකිය. අකුණු සන්නායක රැහැන් සවි කිරීම හරහා අකුණුවලින් නිවාස මෙන්ම විද්‍යුත් උපකරණද ආරක්ෂා කර ගත හැකිය. විද්‍යුත් ආරෝපණ එම අකුණු සන්නායක රැහැන් හරහා පො​ෙළාවට ගමන් කර භූගත වීම සිදු වෙයි. තට්ටු නිවාසවල එවැනි අකුණු සන්නායක රැහැන් සවි කිරීම අත්‍යවශ්‍යය. එවැනි රැහැන් සවි නොකළ නිවාසවලට අකුණු ඇදී යෑමේ වැඩි ඉඩක් පවතියි.   


අකුණු ගසමින් වසින අවස්ථාවල ඇළ දොළ හා ගංගා වැනි ජලය සහිත ස්ථානවල සිටීමෙන් අකුණුසර වැදීමේ ඉහළ අවදානමක් පවතින බව සත්‍යයකි. ගංගා හා තෙතමනය සහිත ස්ථානවල විද්‍යුත් ආරෝපණය වැඩිය. ජලයේ තිබෙන්නේ සෘණ විද්‍යුත් ආරෝපණය. එනිසා ජලයට අකුණුසර ඇදීමේ සම්භාවිතාව වැඩිය. ශරීරය තෙතව තබාගෙන විදුලිය ගමන් කරන වයර් ස්පර්ශ නොකරන ලෙස පොදුවේ උපදෙස් දෙන්නේද එනිසාය. රබර් පාවහන් පැලඳගෙන විදුලි කර්මාන්ත කටයුතු කළ යුතු යැයි කියන්නේද එවැනි අවස්ථාවල ශරීරයෙහි ජලය ස්පර්ශ වී තිබුණද විදුලිය රබර් පාවහන් හරහා පොළොවට ගමන් නොකරන නිසාය.සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේදී අපි අප්‍රේල්, මැයි මාසවල පතිත වන වර්ෂා සහිත කාලගුණයට බක්මහ අකුණු යයි කියමු. එම කාලයේදී පතිත වන අධික වර්ෂාපතනයත් සමග විදුලි කෙටීම් හා අකුණු ගැසීම් ද සුලභය. එසේම අකුණු ගැසීම් නිසා සිදුවන පුද්ගල මරණ හා දේපළ හානි ගැනද නිරන්තරයෙන් තොරතුරු අසන්නට ලැබෙයි. විදුලිය කෙටීම් හා අකුණු ගැසීම් ගැන අප අසා තිබුණත් දැක තිබුණත් බොහෝවිට ඒවා සිදුවන විද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලිය ගැන නොදැනුම්වත්ය. නැතිනම් ඒ ගැන සෙවීමට උනන්දුවක් දක්වන්නේ නැත. එනිසා අපි ඒ ගැනත් අකුණු ගැසීම්වලින් ආරක්ෂා විය හැකි ක්‍රම ගැනත් විමසමින් භූගෝල විද්‍යා විෂය පිළිබඳ ප්‍රාමාණික විද්වතකු වන මහාචාර්ය ඩබ්ලිව්.එන්. විල්සන් මහතාගෙන් ඒ ගැන විමසුවෙමු. මේ එහි සටහනයි.   
සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේ බක්මහ අකුණු ලෙස හැඳින්වෙන්නේ බක් මාසයේදී එනම් අප්‍රේල් මාසයේදී සිදුවන අකුණු ගැසීම්වලටය. නමුත් දේශගුණ විද්‍යාව අනුව එය හැඳින්වෙන්නේ සංවහන අකුණු කුණාටු වශයෙනි. සංවහනය වීම යන්නෙහි අර්ථය නම් සූර්යාලෝකය පොළොවට පතිත වීම නිසා පොළොව හොඳින් උණුසුම් වීමත් එම රත් වූ වායුව ඉහළට ගමන් කිරීමත්ය. එලෙස වායුව ඉහළ යන විට පොළොව ආශ්‍රිත පහළ වායුගෝලය සිසිල් වෙයි. පීඩනය අඩුවෙයි. සාමාන්‍ය වායුගෝලීය ක්‍රියාවලිය අනුව එම අවපීඩනය පිරවිය යුතුය. අප්‍රේල් කාලයේදී වැඩි සූර්යාලෝකයක් පතිත වෙයි. විශේෂයෙන්ම කොළඹට සූර්යයා මුදුන්වන්නේ අප්‍රේල් මස පස්වැනි දිනයේදීය. එම නිසා ගොඩබිම උණුසුම් වී වායුව ඉහළට ගමන් කරයි. එවිට ගොඩබිම වායුගෝලීය පීඩනය අඩු වෙයි. නමුත් රට වටා තිබෙන සාගරයේ පීඩනය වැඩිය. සාමාන්‍ය වායුගෝලීය ක්‍රියාවලිය අනුව එසේ ගොඩබිමේ පීඩනය අඩු වූ විට එය පිරවිය යුතුය. ගොඩබිමේ අඩු පීඩනයත් මහමුහුදේ වැඩි පීඩනයත් නිසා ඒ දෙක අතර වෙනසක් පවතියි. එසේම හවස් කාලය වෙන විට සාගරයේ ඇති වායුගෝලීය වැඩි පීඩනය ගොඩබිම දෙසට පැමිණෙයි. ඒත් සමගම සිදුවෙන දෙයක් නම් වෙරළාසන්න කලාපයේ සිට මධ්‍ය කඳුකරය දක්වා සුළං රට ඇතුළට පැමිණීමත් ඊට ජල වාෂ්ප එක්වීමෙන් වැහි වලාකුළු නිර්මාණය වීමත්ය. සාමාන්‍යයෙන් එම ක්‍රියාවලිය සිදුවෙන්නේ මධ්‍යහ්න 12 න් පමණ පසුය. සවස දෙක තුන පමණ වන විට ජලවාෂ්ප සංතෘප්ත වීමෙන් වලාකුළු හොඳින් වර්ධනය වීම සිදු වෙයි. සවස හතරෙන් පමණ පසු වර්ෂාව ඇදහැළෙයි. එම වලාකුළු තල්ලු වී ගොස් මධ්‍ය කඳුකරයෙහි හැපීම හේතු කොටගෙන එහි බටහිර බෑවුම් පෙදෙසට තදින් වර්ෂාපතනය වීම සිදු වෙයි. එම වැහි බක්මහ වැහි නැතිනම් සංවහන වර්ෂා යනුවෙන් හැඳින්වෙයි.   


සංවහන වර්ෂාපතනයන් ඔක්තොබර් නොවැම්බර් මාසවලදීද ඇති වුවත් එම ක්‍රියාවලිය සිදුවෙන්නේ නැගෙනහිර වෙරළ ප්‍රදේශයේය. එනම් ඊසාන දිග මෝසම් කාලයේය. සංවහන වැහි කාලයේදී වැඩියෙන් අකුණු ගැසීම් ද සිදු වෙයි. දහවල් කාලයේ පවතින උෂ්ණත්වය හේතුවෙන් මේ කාලයේදී වැහි වලාකුළු ඉතා ඉක්මනින් වර්ධනය වන අතර ඒවායෙහි විද්‍යුත් ආරෝපණයක් ඇති වෙයි. එනම් ජලවාෂ්පත් සමග පැමිණෙන ජල බිංදු උෂ්ණත්වය සමග ගැටීමෙන් ධන (+) හා ඍණ (-) වශයෙන් විද්‍යුත් ආරෝපණයක් හටගනියි. එය පිහිටන්නේ පහළ මට්ටමේ වලාකුළුවල ධන ආරෝපණයත් ඉහළ වලාකුළුවල ඍණ ආරා්පණයත් වශයෙනි. එහිදී පහළ ජලවාෂ්ප එනම් ධන ඉහළටත් ඉහළ ජලවාෂ්ප එනම් සෘණ ජලවාෂ්ප පහළටත් ගමන් කිරීමෙන් ඇති වන ඝට්ටනයෙන් විදුලි කෙටීම් ඇති වෙයි. විදුලි කෙටීම යනු විද්‍යුත් ආරෝපණයකි. විද්‍යුත් ක්‍රියාවලියකි. ධන හා ඍණ ආරෝපණ එකට එකතු වීමේදී පිපිරීමට ලක් වෙයි.   


එම ක්‍රියාවලිය වැඩි වශයෙන් සිදුවන්නේ අප්‍රේල්, මැයි කාලවලදී ඇතිවන සංවහන වර්ෂා සමයේය. ඊට හේතුව නම් එම කාලයේදී පොළොවේ උෂ්ණත්වය ඉහළ අගයක් ගැනීමය. ඊට සාපේක්ෂව සාගරයේ උෂ්ණත්වය අඩුය. මෙම වැඩි පීඩනය හා අඩු පීඩනය වලාකුළුවලදී එකට ගැටීමෙන් සිදුවන විද්‍යුත් ක්‍රියාවලියක් ඔස්සේ අකුණු ගැසීම් සිදුවෙයි. මෙලෙස සංවහන වර්ෂා සමයේදී අකුණු ගැසීම් අනාදිමත් කාලයක සිට සිදුවෙයි. 
කලින් සඳහන් කළ පරිදි මුලින්ම සිදුවෙන්නේ විදුලි කෙටීමය. එනම් ධන හා ඍණ ආරෝපණ වලාකුළුවලදී එකට ගැටීමෙනි. එය විද්‍යුත් ක්‍රියාවලියකි. එම ක්‍රියාවලිය බලවත් වන විට ඒවා පුපුරා යයි. ජලවාෂ්පවල අන්තර්ගත “අයන අණු” විද්‍යුත් ආරෝපණය අනුව විදුලි ආලෝකයක් නිපදවයි. ඒවායෙහි වෝල්ටීයතාව 10000 සිට 40000 දක්වා වැඩි වෙන අවස්ථාද තිබෙයි. වලාකුළු හොඳින් වර්ධනය වන්නේ නම් විද්‍යුත් අරෝපණයද වැඩිය. කුඩා වලාකුළක සිදුවන විද්‍යුත් ආරෝපණ ක්‍රියාවලිය අඩුය. එසේම එවැනි කුඩා වලාකුළක් හේතුවෙන් වර්ෂාව හට නොගන්නා අතර විදුලි කෙටීම් පමණක් සිදු වෙයි.   


අප්‍රේල් මාසයේ ඇතිවෙන සංවහන වැසි සමග විදුලි කෙටීම් හා අකුණු ගැසීම් සිදුවෙයි. වලාකුළුවල විශාල විද්‍යුත් ආරෝපණ ඇති වුවහොත් එම විද්‍යුත් ආරෝපණ භූගත වීම සිදු වෙයි. එකී ක්‍රියාවලියද සොබාදහමේම කොටසකි. විද්‍යුත් ආරෝපණ අහසේ තබා ගත නොහැකි අතර ඒවා පුපුරා පොළවට පැමිණ භූගත වීම සිදුවන්නේ ඒ නිසාය. එම විද්‍යුත් ආරෝපණ වායුගෝලයේ හිස් අවකාශය දිගේ පැමිණ පොළොව සමීපයේදී කුමන හෝ ආධාරකයක් හරහා භූගත වීම සිදු වෙයි. ආධාරකයක් නැතිව වුවද ඒවා භූගත වීම සිදු වෙයි. එළිමහන් ප්‍රදේශයේදී එම විද්‍යුත් ආරෝපණ ගස් කොළන් මේ ආදී විවිධ ආධාරකයන් ඔස්සේ භූගත වීම සිදු විය හැකිය.


මිනිසුන් හරහාද එය සිදුවිය හැකි බව අමතක නොකළ යුතුය. එසේ ඉහළ සිට පැමිණෙන විද්‍යුත් ආරෝපණ කුමන හෝ ආධාරකයක් හරහා භූගත වීමේදී හතළිස්දාහක පමණ අධි වෝල්ටීයතාවකින් යුතු වන නිසා එයට හසුවන ආධාරකය විනාශ වීම සිදු වෙයි. පිට්ටනියක හෝ වෙනත් එළිමහන් සථානයක ගමන් ගන්නා පුද්ගලයකු හරහා විද්‍යුත් ආරෝපණ ගමන් කරන අවස්ථාවක් අපි සාමාන්‍යයෙන් මිනිසෙකුට අකුණු වැදුණු අවස්ථාවක් ලෙස හඳුන්වමු. කිතුල් හා පොල් ගස්වල ගොබ එලෙස විද්‍යුත් ආරෝපණ භූගත වීම සිදුවන සුලභ ආධාරකයන්ය. කුඩවල නන හා වෙනත් යකඩ ද්‍රව්‍ය හරහාද එම ක්‍රියාවලිය සිදුවෙයි.   


මෙවැනි අකුණු ගැසීම්වලින් ආරක්ෂා වීමට ගත හැකි ක්‍රියාමාර්ග විමසා බැලීමද වැදගත්ය. නිවාස ඉදිකිරීමේදී අහසේ සිට පැමිණෙන විද්‍යුත් ධාරාවලින් ආරක්ෂා වීම සඳහා අකුණු සන්නායන රැහැන් සවි කරන බව අපි දනිමු. නිවෙස්වල ඇති රූපවාහිනී යන්ත්‍ර, ශීතකරණ වැනි විද්‍යුත් උපකරණ ක්‍රියාත්මක කර තිබුණ හොත් විද්‍යුත් ධාරා පළමුව පැමිණෙන්නේ ඒවා සම්බන්ධ කර ඇති විදුලි පේනුවලටය. හතළිස්දාහක පමණ වෝල්ටීයතාවකින් යුත් විද්‍යුත් ධාරාවලට හසුවන විදුලි උපකරණ විනාශ වී යෑම වැළැක්විය නොහැකිය. අකුණු සන්නායක රැහැන් සවි කිරීම හරහා අකුණුවලින් නිවාස මෙන්ම විද්‍යුත් උපකරණද ආරක්ෂා කර ගත හැකිය. විද්‍යුත් ආරෝපණ එම අකුණු සන්නායක රැහැන් හරහා පො​ෙළාවට ගමන් කර භූගත වීම සිදු වෙයි. තට්ටු නිවාසවල එවැනි අකුණු සන්නායක රැහැන් සවි කිරීම අත්‍යවශ්‍යය. එවැනි රැහැන් සවි නොකළ නිවාසවලට අකුණු ඇදී යෑමේ වැඩි ඉඩක් පවතියි.   


අකුණු ගසමින් වසින අවස්ථාවල ඇළ දොළ හා ගංගා වැනි ජලය සහිත ස්ථානවල සිටීමෙන් අකුණුසර වැදීමේ ඉහළ අවදානමක් පවතින බව සත්‍යයකි. ගංගා හා තෙතමනය සහිත ස්ථානවල විද්‍යුත් ආරෝපණය වැඩිය. ජලයේ තිබෙන්නේ සෘණ විද්‍යුත් ආරෝපණය. එනිසා ජලයට අකුණුසර ඇදීමේ සම්භාවිතාව වැඩිය. ශරීරය තෙතව තබාගෙන විදුලිය ගමන් කරන වයර් ස්පර්ශ නොකරන ලෙස පොදුවේ උපදෙස් දෙන්නේද එනිසාය. රබර් පාවහන් පැලඳගෙන විදුලි කර්මාන්ත කටයුතු කළ යුතු යැයි කියන්නේද එවැනි අවස්ථාවල ශරීරයෙහි ජලය ස්පර්ශ වී තිබුණද විදුලිය රබර් පාවහන් හරහා පොළොවට ගමන් නොකරන නිසාය.

 

සටහන : උපුල් වික්‍රමසිංහ



අදහස් (0)

බක්මහ අකුණු සෑදෙන්නේ මෙහෙමයි

ඔබේ අදහස් එවන්න

 

 
 

නිම්තෙර

මෙදා සැරේ අවුරුදු සරුද?
2025 අප්‍රේල් මස 16 16 0

අලුත් අවුරුදු කියූ සැණින් අපේ මතකයට එන්නේ අලුත් ඇඳුම් පැලඳුම්. අතේ මිටේ මුදල් තිබුණත් නැතත්, අලුත් ඇඳුමක් තෑගි දෙන්නට අපි හැමෝම කැමතියි. එමෙන්ම අලුත්


සුද්දා දුන්න නිවාඩු දවස් දෙකේ එල්ලිලා අපි තාමත් අවුරුදු කන්නේ
2025 අප්‍රේල් මස 16 19 0

එරබදු මල් රත් පැහැයෙන් එබී බලද්දි, තුරුලතා මල් පලින් බර වෙද්දී, අටුකොටු අස්වැන්නෙන් පිරෙද්දී, බත බුලතින්, කැවිලි පෙවිලි වලින්, අලුත් ඇඳුම් පැලඳුමින් සහ


ඉවත ලන පොල්තෙල්මගින් ට්‍රිලියන ගණනක ආදායමක් !
2025 අප්‍රේල් මස 08 87 0

මානව පරිභෝජනයට නුසුදුසු ලෙස හංවඩු ගැසූ වරක් පිසූ පොල්තෙල් ගැන මෙතෙක් තිබූ නරක ප්‍රතිරූපය වෙනස් කරන ආකාරයේ පරිසර හිතකාමී අපූර්වතම සොයා ගැනීමක් ගැන ඉර


මහවැලි කැලණි බදුලු ඔයේ ජලය පරිභෝජනය භයානකද
2025 අප්‍රේල් මස 06 70 0

ශ්‍රී ලංකාවේ පානීය ජල අවශ්‍යතා සපුරා ගන්නා ප්‍රධාන ජල පෝෂක මේ වෙන විට දූෂණයට ලක් වී තිබේ. එම ජල පෝෂකවල ජලය නිසි පිරිපහදුවකින් තොරව පරිභෝජනය කිරීමට යාමෙ


ශ්‍රී ලංකාවටත් භූකම්පන අවදානමක් තිබේද
2025 අප්‍රේල් මස 06 80 0

මියන්මාරයේ සිදුවූ භූකම්පනය හේතුවෙන් යළිත් වතාවත් භූකම්පන සම්බන්ධයෙන් ලෝකයේම අවධානය යොමුව තිබේ. ජපානයට ද භූකම්පන අවදානමක් ඇති බවට අනතුරු ඇඟවීම් නිකු


තොරතුරු සංරක්ෂණයේ දියුණුව සහ ව්‍යාජ තොරතුරු වාර්තාකරණය
2025 අප්‍රේල් මස 06 15 0

අප ජීවත් වෙන්නේ තොරතුරු වෙත පහසුවෙන් ළඟා විය හැකි සහ ඒ වෙනුවෙන් බහුවිධ ප්‍රවේශ ඇති ලෝකයකය. මීට සියවස් ගණනාවකට පෙර තොරතුරු සන්නිවේදන මාර්ග නොදියුණු මට්


මේවාටත් කැමතිවනු ඇති

ශ්‍රී ලංකාවේ ඉංජිනේරු   සහ බලශක්ති සේවා  සඳහා Hayleys Fentons  සහ Hayleys Solar  ආයතනයේ  දායකත්වය 2025 අප්‍රේල් මස 11 196 0
ශ්‍රී ලංකාවේ ඉංජිනේරු සහ බලශක්ති සේවා සඳහා Hayleys Fentons සහ Hayleys Solar ආයතනයේ දායකත්වය

හේලීස් ෆෙන්ටන්ස් ලිමිටඩ් හි කළමනාකාර අධ්‍යක්ෂක හසිත් ප්‍රේමතිලක මහතා සහ හේලීස් සෝලාහි අධ්‍යක්ෂක/ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී රොෂේන් පෙරේරා මහතා සමඟ කතාබ

ශ‍්‍රී ලංකා ඉන්ෂුවරන්ස් ලයිෆ් 2024 වසර සඳහා රු. බිලියන 30.7 ක දැවැන්ත බදු පෙර ලාභයක් වාර්තා කරයි. 2025 අප්‍රේල් මස 10 366 0
ශ‍්‍රී ලංකා ඉන්ෂුවරන්ස් ලයිෆ් 2024 වසර සඳහා රු. බිලියන 30.7 ක දැවැන්ත බදු පෙර ලාභයක් වාර්තා කරයි.

අප්‍රේල් 01, 2025 කොළඹ දීග ශ‍්‍රී ලංකා ඉන්ෂුවරන්ස් ලයිෆ් 2024 වසර විශිෂ්ට ලෙස නිමා කළ අතර, රුපියල් බිලියන 30.7 ක බදු ගෙවීමට පෙර ලාභයක් වාර්තා කරන ලදී.

NSBM හරිත සරසවිය තම සිසුන්ට ඇමෙරිකානු සරසවියේ දොරහරියි 2025 අප්‍රේල් මස 09 1095 0
NSBM හරිත සරසවිය තම සිසුන්ට ඇමෙරිකානු සරසවියේ දොරහරියි

ඇමරිකානු තානාපතිනී ජූලි චන්ග් මැතිනිය ඉකුත් අප්‍රේල් මස හතර වැනිදා ශ්‍රී ලංකාවේ උසස් අධ්‍යාපනයේ හැරවුම් ලක්ෂයක් සනිටුහන් කළ NSBM හරිත සරසවියට පැමිණියා

Our Group Site