“මහන්සිවී අලුතෙන් සිතුවහොත් වැරදි නිවැරදි කරන්නට හැකි වූවත් ඒවායේ කැළැල් මැකෙන්නට කාලයක් ගත වෙන බවත් නිවැරදි කළ සියල්ලේ වාසිය එකවර නොලැබෙන බවත් තේරුම් ගත යුතු අතර, ලැබෙන වාසිය තේරුම් ගත හැක්කේ අතීතය සමග සැසඳීමෙන් බවත් දත යුතුය.”
අපේ රටට වැඩිම විදේශ විනිමය ප්රමාණයක් උපයන්නේ ආර්ථික ක්ෂේත්ර 03 ක බහුතර ශ්රමිකාවියන් ය. පැරණිම ක්ෂේත්රය වන්නේ සාම්ප්රදායික තේ වැවිලිකරයයි. එහි අති බහුතරය, සියයට 90 ක් පමණ ශ්රමිකාවියෝය. දෙවැන්න ඇඟලුම් ඇතුළු අපනයන නිෂ්පාදන ක්ෂේත්රය ය. ඇඟලුම් කර්මාන්තයේ සෘජු සේවක සංඛ්යාව ලක්ෂ 03.5 කි. ප්රතිපත්ති අධ්යයන ආයතනයට අනුව ඉන් සියයට 80 ක් කාන්තාවෝ ය. තෙවැන්න මැද පෙරදිග සේවයේ නියුතු සංක්රමණිකයෝය. විදේශ සේවා නියුක්ති කාර්යංශයට අනුව, සාමාන්යයෙන් දස ලක්ෂයකට ආසන්න පිරිසක් හැම අවුරුද්දේම මැද පෙරදිග සේවයට යති. එවගේම ඕනෑම මොහොතක දස ලක්ෂ 03.5 ක් පමණ ශ්රී ලාංකිකයින් මැද පෙරදිග සේවය කරති. ඉන් සියයට 65 ක් කාන්තාවෝය.
ඇඟලුම් අපනයනයෙන් ලැබෙන ආදායම, අමුද්රව්ය සඳහාවන ආනයන වියදම නොසලකා එකතු කෙරෙන හෙයින් ඒ දත්ත නිවැරදි කිරීම් සමගින් 2019 න් පසු අපගේ වාර්ෂික විදේශ විනිමය ආදායමේ මුළු එකතුව දළ වශයෙන් ඩොලර් බිලියන 14 කි. ඉන් ඩොලර් බිලියන 08 ක් පමණ, සියයට 60 ට ආසන්න ප්රමාණයක් උපයා දෙන්නේ දුප්පත් ග්රාමීය සමාජයේ හා වැවිලිකරයේ කාන්තා ශ්රමය මගින් ය.
ඉතිරි ඩොලර් 06 ට දායක වන පිරිමි ශ්රමයෙන් සැලකිය යුතු ප්රතිශතයක්ද දුප්පත් ග්රාමීය සමාජයෙන් හවුල් වන්නවුන් ය. නාගරික දායකත්වය ඇත්තේ විශේෂයෙන් තොරතුරු තාක්ෂණය වැනි සේවාවන් වල ය. ඒවායේ විදේශ විනිමය ඉපැයීම දැනට ඩොලර් මිලියන 900 ක් පමණ ය.
ඒ සියල්ල එක ප්රශ්නයක් වෙනුවෙන් සාරාංශගත කළහොත් මේ රටේ නිදහසින් පසු තවමත් නොදියුණුව පවතින ග්රාමීය සමාජයේ හා වැවිලිකරයේ දුප්පතුන් විසින් වාර්ෂිකව උපයා දෙනුලබන ඩොලර් බිලියන 08 ක විදේශ විනිමය වෙනුවෙන් ඔවුන්ට ලබා දී ඇති ප්රතිලාභ මොනවාද? පවතින සැබෑව නම්, දසක ගණානවකින් කිසිදු දියුණුවක් ඔවුන්ට ලැබී නැත.
ගමේ දුප්පතුන් යැයි කියන්නේ මාසික වියදම සොයා ගැනීමට සිතිය නොහැකි තරමේ දහදුක් විඳින පවුල් වලටය. එහෙත් ගමේ දුප්පත්කම පවුලේ වියදම සොයා ගැනීමට නොහැකිවීම පමණක්ම නොවේ. අත්යාවශ්ය සේවා ලබා ගැනීමට නොහැකිවීමත් දුප්පත්කම උග්ර කරන්නකි. ඒ සම්බන්ධයෙන් කදිම නිදසුනක් සතියකට පමණ පෙර අසන්නට ලැබුණි. මතකය නිවැරදි නම් ඒ නැගෙනහිර පළාතට මායිම් වූ ගමක සිදුවීමකි. සැලකිය යුතු සිසු සිසුවියන් සංඛ්යාවක් ඉගෙන ගන්නා ප්රාථමික විද්යාලයකි. එහි ළමයින් සයවන වසර සිට යා යුත්තේ නගරයේ තිබෙන ලොකු පාසලකට ය. ගමට බස් සේවාවක් නොමැත. නගරයේ පාසලට කිලෝ මීටර 04 ට වැඩි දුරක් ඇත. එහෙයින් නගරයේ ඒ පාසලට බොහෝ විට ළමයින් ඇතුළු කෙරෙන්නේ ඒ ගමේ යතුරු පැදියක් හෝ ත්රීරෝද රථයක් ඇති පවුල් වලින් පමණි. එනිසා හැම වසරේම ගමේ බහුතරයක් ළමයින්ගේ අධ්යාපනය ඒ ගමේ පාසලේ 05 වසරින් කෙළවර වන්නේය.
මේ වසරේ ගමේ විදුහලේ විදුහල්පති ලෙස පත්වීමක් ලැබ පැමිණි විදුහල්පතිවරයා මවුපිය රැස්වීමකදී ඊට විසඳුමක් යෝජනා කර ඇත. ඔහුගේ යෝජනාව වී ඇත්තේ (1) පාසල සාමාන්ය පෙළ දක්වා පංති පැවැත්වෙන මහ විදුහලක් ලෙස උසස් කිරීමට බලධාරීන්ට බල කිරීමත් (2) ළමයින්ට නගරයේ පාසලට යාමටත් ගමේ සාමාන්ය මිනිසුන්ගේ දෛනික ගමනා ගමනයටත් ගමට බස් සේවාවක් ඉල්ලා සිටීමත් විය. ඒ සේවා පහසුකම් දෙකම, ඒ ගමේ වැසියන්ට තිබිය යුතු වූ සේවාවන්ය. ඒවා නොතිබීමෙන් ඔවුන් දෙවේල කෑවත් දුප්පතුන් විය.
මේ දුප්පත්කම ඒ පාසලට, ඒ ගමට සීමා වූවක් නොවේ. විවෘත වෙළඳපොළආර්ථිකයෙහි සමාජ අවශ්යතා සැපිරෙන්නේ වෙළඳපොළ ඉල්ලුම හා සැපුයම මත යැයි මතවාදයක් ඇත. එබැවින් ආණ්ඩු කටයුතු කරන්නේ රජයේ වගකීම් අවම කිරීමට ය. පොදු ප්රතිපලය නම්, ළමුන්ට අධ්යාපනය සම්පූර්ණ කර ගැනීමට හැකි පහසුකම් හරියාකාරව ගමට එන්නේ නැත. සාමාන්ය ලෙඩ රෝග සඳහා ප්රතිකාර ගත හැකි රජයේ රෝහලක් ආසන්නයේ නැත. දෛනික අවශ්යතා සඳහා ගමන් බිමන් යෑමට පොදු ප්රවාහන සේවා නැත. එනිසා ගමෙහි වෙළඳපොළ යනු ගමෙන් පිට වූවන් ගමට එවන මුදලින් පවතින සිල්ලර වෙළඳපොළකි. එහි ලාබයද ආසන්න නගරයට කාන්දු වන්නකි. ගමේ වෙළඳපොළ ප්රසාරණයට එබැවින් අලුත් එකතුවීම් නැත. එනිසා ගමට ආයෝජන රැගෙන එනවුන්ද නැත. ගමේ දුප්පත්කම තීව්ර වන්නේ, ආණ්ඩු විසින් ස්ථිර විසඳුම් නොදෙන ඒ සියල්ල එකතුවන විටය.
ඊළගට ඇසිය යුතු ප්රශ්නය වන්නේ සමස්ත විදේශ විනිමය ආදායමෙන් වැවිලිකරයේ හා ග්රාමීය සමාජයේ කාන්තාවන් විසින් වාර්ෂිකව උපයා දෙන සියයට 60 ක් වන ඩොලර් බිලියන 08 ක පමණ විදේශ විනිමය ඇතුළු මුළු ඩොලර් ප්රමාණය වැය කෙරෙන්නේ මොනවාටද යන්නයි. ගෙවුණුු දසක කිහිපයේ හැම වසරකම ලංකාවට වැඩියෙන්ම ආනයනය කර ඇත්තේ පිරිපහදු කෙරුණු ඉන්ධන හා බොර තෙල් ය. ඒ වෙනුවෙන් දළ වශයෙන් ඩොලර් බිලියන 03.4 ක් පමණ වාර්ෂිකව වියදම් වන්නේය. එයින් ඩොලර් මිලියන 680 ක පමණ මුදලක් රටම බුක්ති විඳින විදුලිය උත්පාදනය සඳහා වැය වේ. ඉතිරි ඩොලර් බිලියන 02.7 ක පමණ ඉන්ධන හා බොර තෙල් වලින් හරියාකාර මගී ප්රවාහන සේවාවන්ද නැති ගමට ලැබෙන වාසිය කුමක්ද?
ආනයනය කෙරෙන බොහෝ ඉන්ධන වැය කෙරෙන්නේ නගරවල පෞද්ගලික වාහන ධාවනය වෙනුවෙන් ය. ඒ අතර වන සැලකිය යුතු සුඛෝපභෝගී වාහන ප්රතිශතයක් කි.මීටර 04 ක් නැතිනම් 05 ක් ධාවනයට 01 ලීටරයක් පුළුස්සන්නේ ය. වසර 05 ට පසු නැවත ආනයනය කරන වාහන අතර එවැනි වාහන කොපමණ තිබේදැයි වාර්තා තවම නැත. එහෙත් ජනවාරි සිට මැයි දක්වා මාස 05 ක කාලයේ වරායෙන් නිදහස් කළ වාහන සඳහා වැය කර ඇති ඩොලර් ප්රමාණය මිලියන 200 කි. මේ වසර අවසාන වනවිට ඩොලර් බිලියන 01 ක් වාහන සඳහා වැය වනු ඇතැයි ආණ්ඩුව ඇස්තමේන්තු කර ඇත. ඒ සමග මේ වසරට මෙතෙක් විදුලි උත්පාදනයට අමතරව ඉන්ධන සඳහා වැය කළ ඩොලර් බිලියන 02.7 කිසිසේත් ප්රමාණවත් නොවනු ඇත. නියත වශයෙන්ම ඒ වියදම ඩොලර් බිලියන 03.5 ක් වත් වනු ඇත. ඒ කිසිත් පලදායි වියදම් නොවේ.
ඉන්ධන හා බොර තෙල් වලට පසු ඉකුත් වසර වල ලංකාවේ ලොකුම ආනයනය වූයේ ඇඟළුම් නිෂ්පාදන සඳහා රබර් ආලේපිත ගෙතූ රෙදි වර්ගය. 2023 වසරේ ඒ වෙනුවෙන් ඩොලර් මිලියන 765 ක් වැයකර ඇත. අනෙක් ප්රධාන ආනයන ලෙස ගැනෙන්නේ අසුරන ලද ඖෂධ සහ සීනි වර්ග ය. ආහාර හා බීම වර්ග ලෙස ප්රධාන වශයෙන් ආනයනය කෙරෙන්නේ පලතුරු බීම, ධාන්ය වර්ග, කිරි නිෂ්පාදන, එළවළු, මත්ස්ය වර්ග, බේකරි හා රසකැවිලි සහ කුළු බඩු වර්ග ය. මහ බැංකුවට අනුව 2023 වසරේ මාස 11 ක් තුළ ඒ වෙනුවෙන් වැය කළ මුදල ඩොලර් මිලියන 1,541 කි. මීට අවුරුදු 05 ක් වනතෙක් මේ වාර්ෂික ආනයන ලැයිස්තුවේ ඩොලර් බිලියන කිහිපයක වාහනද විය.
මේ ඇතැම්වා අත්යාවශ්ය ආනයන ය. ඇතැම්වා වැඩි ලාබ වෙනුවෙන් නාගරික සිල්ලර වෙළඳපොළට ගෙන්වන භාණ්ඩ ය. සමස්තයක් ලෙස ගතහොත් විදේශ විනිමය වැඩියෙන් වැය කෙරෙන්නේ නාගරික පරිභෝජනය සඳහා ය. දුප්පත් ග්රාමීය සමාජයෙන් බහුතර කාන්තා ශ්රමයක් යොදා ගෙන උපයන විදේශ විනිමය නොමැත්තේ නම්, නාගරික ජීවිතයේ නිවසේ සිට වාහනයටත් වාහනයේ සිට කාර්යාලයටත් වායු සමීකරණය කෙරුණු සුඛෝපභෝගි පැවැත්ම නඩත්තු නොවනු ඇත. එවගේම මේ විවෘත වෙළදපොළ ආර්ථිකය හැර වෙන කිසිත් ගැන සිතන්නට නොදන්නා දේශපාලකයන්, ආර්ථික විශේෂඥයන්, වෘත්තිකයන් හා මෙය වෙනස් කිරීමට නුසූදානම් ජාවාරම්කාරයන් ගම දියුණු කළහොත් හසුවන හෙයියම්මාරුවක් ඇත. ගම දියුණු වන්නේ නම්, ඔවුන්ට විදේශ විනිමය උපයා ගැනීමට අවශ්ය දුප්පත් ශ්රමිකයන් සොයා ගත නොහැකි වනු ඇත. ඔවුන්ට අවශ්ය විදේශ විනිමය ඉපැයීමට ගමේ දුප්පත්කම පැවතිය යුතුය.
අපට, මේ රටේ පුරවැසියනට එවැනි යැපීමක් අවශ්ය නැත. එනිසා අප උපයන විදේශ විනිමය වඩා පලදායි ලෙස, සාධනීය අවශ්යතා වෙනුවෙන් වැය කෙරෙන ජාතික සංවර්ධන සැලසුමක් අපට අවශ්යව ඇත. රුපියල් වැය කිරීමේදීද එවැනිම අනාගතවාදී ජාතික දැක්මක් තිබිය යුතුය. වැවිලිකරයේ හා ගමේ ශ්රමය ඉදිරි දියුණුව වෙනුවෙන් පලදායි ලෙස යොදා ගැනීමේ ග්රාමීය සංවර්ධන සැලසුමක් තිබීමත් අත්යාවශ්ය වන්නකි. තව දුරටත් විදේශ ණය ගැනීම් අවශ්ය නොවන අධ්යාපන, සෞඛ්ය, පොදු මගී ප්රවාහන ප්රතිසංස්කරණ සහ ජාතික නිවාස යෝජනා ඇතුළත් ආර්ථික සැලසුමක් සමගින් අප හෙට ගැන සිතිය යුතුය. එය ජාවාරම්කාර පෙළැන්තියකට ඉඩ නොතබන, ධනේශ්වර ප්රජාතන්ත්රවාදී වර්ධනයක් සඳහා නියාමනය කෙරෙන වෙළඳපොළක් සහිත නව ගමනක් විය යුතුය. එවැන්නක් ගැන සිතන්නට මහන්සි විය යුතුය. අලුත් ලෝකයක් ගැන සිතන්නට බිය නොවිය යුතුය.
විදේශ විනිමය වාහන ආනයනය හා ශ්රමිකාවියෝ