(කාංචන කුමාර ආරියදාස)
 
දේශීය ලොකු ලූනු අස්වනු නෙලීම ආරම්භ කිරීමත් සමඟ වෙළඳපොලේ දේශීය ලොකු ලූනු  ගැනුම්  මිල පහත වැටීම නිසා මෙවර දේශීය ලොකු ලූනු ගොවියා අපහසුතාවයකට පත්විය හැකි බව ගොවීහු පෙන්වා දෙති.

මෙවර වගා කෙරුණු  ඉතා සීමිත දේශීය ලොකු ලූනු වල  අස්වැන්න  නෙළීම   දිනවල ආරම්භ කර තිබේ. දඹුල්ල, සිගිරිය , වෑවල වැව,ගලේවෙල ,ආදී ප්‍රදේශවල ලොකු ලූනු අස්වැන්න නෙලන අතර කිලෝවක ගැනුම් මිල දඹුල්ල ආර්ථික මධ්‍යස්ථානයේ රුපියල් 55 සිට 70 දක්වා වූ මිල පවතින බව ගොවීහු පෙන්වා දෙති.

දේශීය ලොකුලූණු ගොවීන් කියා සිටියේ විශාල පිරිවැයක් ලොකුලූනු   වගාව සඳහා යෙදු බවත් එහෙත් අති සාර්ථක අස්වැන්නක් ලබා ගැනීමට නොහැකි තත්ත්වයක පවතින බවය. ලූණු ගෙඩි ප්‍රමාණයෙන් කුඩාවීම නිසා ඉහළ මිලක් නොලැබෙන බව ඔවුහු පෙන්වා දෙති.

වසර කිහිපයක සිටම දේශීය ලොකු ලූනු ගොවියා මිල පහත වැටීම හේතුවෙන් මෙන්ම අයහපත් කාලගුණික තත්ත්වය හේතුවෙන් දැඩි අපහසුතාවයකට පත්ව බොහෝ ලොකුළූණු ගොවීන් මෙවර වගාවෙන් ඈත්ව ඉතා සීමිත කොටසක් පමණක් වගා කර තිබීම විශේෂත්වයකි.‍

වර්ෂාව ලැබීම ප්‍රමාද වීම සහ මහවැලි ජලාශවල ජලය නිකුත් කිරීම ප්‍රමාද කිරීම හේතුවෙන් මෙවරද දේශීය ලොකු ලූනු වගාවන් ප්‍රමාද වූ  බවත් ගොවීන් පෙන්වා දෙති. 

ඒ හේතුවෙන්  අස්වැන්න නෙළන සමය එද්දි වර්ෂාව ලැබීමත් සමඟ දේශීය ලොකු ලූනු අස්වැන්න  ට  බාධා එල්ල වෙන බවත් ඒවා කුණුවී විනාශ වී යන බවත් ගොවීහු පෙන්වා දෙති. එමනිසා බොහෝ ගොවීන් ලොකුළුණු වගාවෙන් ඉවත්ව වෙනත්  වගාවන් කරන්නට පෙළඹී සිටිති.

ලොකු ලූනු අස්වැන්න නෙළන එක් කුලී කම්කරුවෙක් සඳහා  දිනකට රුපියල් 1500ක පමණ මුදලක් වැය වෙන බවත් විශාල මිනිස් ශ්‍රම ප්‍රමාණයක් අස්වැන්න නෙලීම සඳහා යොදාගැනීමට සිදුවීම එමෙන්ම   වල් මර්දනය කිරීම සඳහා වල්නාශක වෙළඳපොලේ   නොමැතිවීම ලොකු ළූණු සඳහා යොදවන කෘමිනාශක ද්‍රව්‍ය මිල ඉහළ යෑම ආදී කරුණු නිසා ලොකු ලූනු ගොවීන් සිය වගාවෙන් ඉවත් ව ඇති බව ද ඔවුහු පෙන්වා දෙති.