(හාරිස්පත්තු මොහොමඩ් ආසික්)
ග්‍රීස් යකාට ඇති බයට සමාන බියක් ගෑස් සම්බන්ධයෙන් ද ඇති වී තිබේ. ගෑස් කාන්දුවීම, ගෑස් ලිප් පුපුරා යෑම් රටේ හැම අතින්ම වාර්තාවේ. බිරිඳගේ උපදෙස් නොපිළිපැද නිවෙසට ගෑස් සිලින්ඩරයක් රැගෙන ගිය සැමියකුට බිරිඳගේ ගෑස් බැලීමට සිදුවීමේ පුවතක් කන්ද උඩරට ප්‍රදේශයේ ගම්මානයකින් වාර්තාවේ.
බිරිඳ සැරය. හොස්ස ළඟින් මැස්සෙක් ගියොත් කොස්ස අරන් පස්සෙන් දුවන තරමට ඇය සැරය.
කරගත්ත කසාදයක්! සැමියාට සිතුණ වාර ගණන අපමණය. එහෙත් බැඳගත්ත බෙරය ගැසිය යුතු හෙයින් සැමියා ඉවසීමෙන් කටයුතු කළේය.
ගෙදර ගෑස් ඉවර විය. බිරිඳ සැමියාට කතා කළේය.
‘‘මේ ඇහුණා ද? ගෑස් ඉවරයි. දවල්ට උයන්න වෙන්නේ නෑ. ඉක්මනට ගිහින් ගෑස් එකක් ගේන්න’’ බිරිඳ කීවාය. එය කීමකට වඩා අණකි.
සැමියා ගෑස් ගෙනෙන්නට සූදානම් විය.
‘‘මේ ඇහුණද? මුදලාලි දෙන ගෑස් ලීක් වෙනවද කියලා හොඳට හොයලා බලනවා. ගෑස් ගඳ එනවාද කියලා බලනවා. දන්නවනේ දැන් රටේ හැටි’’ බිරිඳ කියාගෙන කියාගෙන ගියාය.
‘‘හ්ම්! සැමියා කීවේ එපමණකි. ගෑස් කඩයට ගිය සැමියා බිරිඳ කී ලෙසට ගෑස් සිලින්ඩරය පරීක්ෂා කළේය. ඔහුට එහි අමුත්තක් නොපෙනුණි. ඔහු ගෑස් සිලින්ඩරය ගෙදර ගෙනැවිත් කුස්සියෙන් තැබුවේය. අනතුරුව ළිපට සවි කළේය.
බිරිඳ කුස්සියට ආවාය. ගෑස් සිලින්ඩරය ළඟට ගියාය.
අවාසනාවට ඇත්ත කතාවකි! ඇයට ගෑස් ගඳක් දැනුණි. ඇයට අසූහාර දහට මළ පැන්නේය.
‘ඈ ඕයි! තමුසෙට මම කිව්වේ හොඳට හොයලා බලලා ගේන්න කියලා නේද! තමුසෙට නහයක් නැද්ද? බලනවා ගෑස් ගඳ මං නම් ගේ ඇතුළෙවත් ඉන්නේ නෑ. තමුසේ ඕන කුදයක් ගහ ගන්නවා.’ එසේ කී බිරිඳ මිදුලට පැන්නාය.
‘‘තමුසෙ ඕක අරන් ගිහින් දැන්ම හොඳ එකක් ගේනවා’’ බිරිඳගේ විධානයකි.
‘‘වෙච්ච දේට මක්කොරන්නදයි’’ කියමින් සැමියා ගෑස් සිලින්ඩරය රැගෙන නැවත කඩයට ආවේය.
‘‘ගෑස් ඉවරයි. ආයේ කවද එයිද දන්නේ නෑ. මම ඔයාට දුන්නේ අන්තිම එක’’ මුදලිලා කීවේය.
‘‘දැන් ගෙදර යන්නේ කොහොමද එසේ සිතමින් සැමියා නගරයේ එහෙ මෙහෙ ඇවිදින්නට පටන් ගත්තේය.
ගෑස් එනකම් කවදාහරි වෙනකම් මෙහෙ ඉන්නවා. ගෙදරනම් යන්න බෑ. එසේ සිතූ සැමියා වසා තිබූ කඩයක ලෑල්ලට හේත්තු විය.
