ජූලියා අල්වාරෙස් :න්මකස් ්කර්රු‘* නම් ස්පාක්ද්ක්ද ජාතික ලේඛිකාව විසින් රචනා කරන ලද ෂබ එයැ එසපැ දf ඉමඑඑැරසෙැි කෘතියේ අනුවාදයකි. 1930 සිට පුරා වසර තිහක් ඩොමිනිකානු ජනරජය පාලනය කරන ලද රෆායෙල් ටෘජිලෝ නම් ඒකාධිපති හමුදා පාලකයාගේ කාලය පසුබිම් කොට මෙම කෘතිය ලියැවී තිබේ.
මෙම කෲර පාලකයාගේ සමයේ එරට ප්රජාතන්ත්රවාදය බිංදුවටම ඇද වැටී තිබූ අතර එවකට එහි සිදුවූ මරණ රාශියකටම ඔහු වගකිව යුතු බව කියැවේ. එකම ස්ථානයේ සිදුවූ දස දහසක (10,000) ජන සංහාරයක්ද මෙයට අයත්ය. එරටින් පලාගොස් දිවි ගලවාගත් මිරැබල් සොයුරියක් ඇසුරින් ෂබ එසපැ දf ඊමඑඑැරසෙැි කතාව දිගහැරේ. ඬේඬේ, මිනර්වා හා පැටි්රයා යනු මෙම තෙසොහොයුරියෝය. මොවුන් ළමා වියේ පටන් ටෘජිලෝ පිළිබඳව ඇසූ දුටු කතා ඇසුරින් මෙම කෘතිය ඇරඹේ.
සිව්වැනි කොටස.
දින කිහිපයකට පසුව මිලාග්රස් කන්යා සොහොයුරිය අප වට කර ගෙන කතා බහකට සැරසුණාය. ඈ එය හැඳින්වූයේ පුද්ගලික සෞඛ්යය ලෙසින්ය. එය බොහෝ සිත් ගන්නා සුලු මාතෘකාවක්. කිසිදු අන්දමකට සිත් නොගන්නා ලෙස විස්තර කිරීමක් බව මම එක එල්ලේ දැන සිටියෙමි.
පළමුව ඈ එහි වූ හදිසි අනතුරු වගයක් ගැන කීවාය. කැන්වස් ඇතිරිලි උවමනා අයට ඈ මුණ ගැසෙන ලෙස දැනුම් දෙනු ලැබිණි. සැබැවින්ම අකරතැබ්බයක් වීම වළක්වාගත හැකි සුදුසුම මඟ වූයේ හැම රැයකම ඇඳට යාමට පෙරාතුව අපගේ හිස් පෝච්චි වෙත යාමය. තවත් ගැටලු තිබේද?
කිසිවක් නොවීය.
අනතුරුව ඇගේ මුහුණට ලැජ්ජාවට පත් පෙනුමක් ආරූඪ විය. අප මේ වසරේ පාසැලේ සිටියදී වැඩි වියට පත් වීමට ඉඩ තිබෙන බව ඈ පැහැදිලි කළාය. අද කෙසේද? ඇයි ද යන්න බොහෝ පැටලිලි සහගත අන්දමකට විස්තර කර දී ගැටලුව ඇති වූ වහා තමා හමු විය යුතු බව දැනුම් දුන්නාය.
මේ වතාවේ ප්රශ්න තිබේ දැයි විමසීමක් වීය.
මට සිත්වූයේ වහා නැගිට පැටි්රයා මට විස්තර කර දුන් සරල අන්දමට සියල්ල කියා දීමටය. නමුත් පළමු සතිය තුළ මගේ වාසනාව දෙවරක් උරගා බැලීම යහපත් නොවනු ඇතැයි මට සිතිණ.
ඈ ඉවත්ව ගිය පසුව කන්යා සොයුරිය විස්තර කළ අපභ්රංශය මට වැටහුණිද යි සිතින් ඇසුවාය. මා ඈ දෙස බැලුවේ විමතියෙනි. ඈ වැඩිහිටි ගැහැනියක මෙන් මෙහි කළු පැහැයෙන් සැරසී සිටියද ඈ මූලික දෙයවත් දැන සිටියේ නැත. ඉන්පසු මම සිනිටාට මා දැන සිටි රුධිර වහනය හා දෙපා මැදින් දරුවන් ලැබීම ගැනත් කියා දුනිමි. ඈ කම්පනයට මෙන්ම කෘතවේදීත්වයට ද පත් වූවාය. අනතුරුව ඈ මට ටෘජිලෝ පිළිබඳ රහසක් කීමට ද ඉදිරිපත් වූවාය.
ඒ මොන වගේ රහසක් ද? මම ඇගෙන් ඇසුවෙමි. මා සිතා සිටියේ පැටි්රයා මට හැම රහසක්ව කියා දුන් බවය.
දැන්ම නෙවෙයි. සිනිටා පැවසුවේ පසු පස හැරී බලමිනි.
සිනිටා රහස හෙළි දරව් කිරීමට සති කිහිපයක් ගත්තාය. මට ඒ ගැන අමතක වීම හෝ දැන ගන්නට ලැබෙන දෙය ගැන මා තුළ යම් බියක් ඇති වූ බැවින් එය මගේ මනසින් බැහැර යාම හෝ සිදු වන්නට ඇත.
අපි පන්තිවල වැඩ කරමින් අලුත් මිතුරියන් හඳුනා ගනිමින් අවිවේකී වීමු. හැම රැයකම පාහේ කෙනෙකු හෝ දෙදෙනෙකු අපගේ මදුරු දැල් යටට පැමිණීම හෝ අප ඔවුන් වෙත යාම සිදු විය. අපට තවත් සමීප මිතුරියන් දෙදෙනෙකු එක්විය. ඒ ලූඞ්ස් හා එලීසාය. විගසින් අප සිව් දෙනා එකට රංචු ගැසෙන්නට වීමු. පෙනී ගිය අන්දමට අප සැවොම තුළ වෙනස් කම් තිබිණි. සිනිටා පුණ්යාධාර සිසුවියක බව ඔබ දැන සිටි. වූඞ්ස් තරබාරුය. නමුත් ඈ ඒ ගැන කියූ විට අප මිතුරියන් හැටියට පැවසුවේ ඈ ප්රසන්න ලෙස පිරුණු කෙනෙකු බවය. ඈ යම් දෙයක් විමසන විට වැඩි වශයෙන් ප්රශ්න කිරීම වෙතම යොමු වූවාය. එල්සා නිතරම මං ඔයාට කිවුවනෙයි සඳහන් කෙරුවේ ඈ යමක් දැන සිටි බවත් දැන් එය තහවුරු කරන බවත් හඟවන අයුරිනි. නමුත් මට පැවසීමට යමක් තිබූ විට මම නිතරම මුව වසා සිටියෙමි.
සිනිටා මට ටෘජිලෝ ගැන රහස කියූ දිනයේ මට නින්දට යාම අසීරු විය. දවස පුරා මට හරි නැති බවක් දැනුණද මම ඒ ගැන මිලාග්රස් කන්යා සොයුරියට කීමට නොගියෙමි. ඈ මා ලෙඩ කාමරයේ තබා මට එහි ඇඳ මත වැතිර රෝගී හා මියයනවුන්ට කියන හුවානයට කන් දී සිටීමට සිදු වනු ඇතැයි මට බියක් දැනිණි. එවිට තාත්තා එය දැන ගත හොත් සිත වෙනස් කර ගෙන මට කිසිදු ත්රාසජනක අත්දැකීමක් නොලැබෙන නිවහන වෙත යළි මා ගෙන යනු ඇත.
මා ඇඳ මත උඩුකුරුව වැතිර සුදු පාට මදුරු දැලෙහි කූඩාරම් හැඩය දෙස නෙත් යොමා සිටියේ තව කවුරුන් හෝ අවදිව සිටිනු ඇති දැයි කල්පනා කරමිනි. මට යාබද ඇඳෙහි සිටි සිනිටා හඬන්නට වූයේ කිසිවෙකුට හෝ නෑසෙන අයුරිනි. මා මඳක් වෙලා සිටියද ඈ එය නතර කරන බවක් නොපෙනුනි. අවසානයේ මම ඇඳෙන් බැස ගොස් මදුරු දැල එසවීමි. මොකක්ද ප්රශ්නය? යි මම ඇසුවෙමි.
පිළිතුරු දීමට පෙරාතුව ඈ සංසුන් වීම පිණිස ස්වල්ප වේලාවක් ගත කළාය. ඒ ජෝස් ලුවිස්.
ඔයාගේ සහෝදරයද? ගිය සරත් සමයේ ඇඟේ පවුලේ සැවොම මියගිය බව අපට දැන ගන්නට ලැබි තිබිණ. ඈ පළමු දිනයේම කළු ඇඳුමින් සැරසී සිටියේ එබැවිනි.
ඉකිබිඳුම හේතුවෙන් ඇඟේ සිරුරම ගැහෙන්නට විය. මා ඇඳට වී ඇගේ හිසකේ පිරිමදින්නට වූයේ මා අසනීප වූ විට අම්මා කරන අයුරිනි. මට කියන්න සිනිටා සමහර විට එයින් සහනයක් ලැබේවි.
“මට බැහැ.”යි ඈ කෙඳිරුවාය.
අපි හැමෝම මරාදායි. මේක ටෘජිලෝ ගැන රහසක්. මට කිව හැකි වූයේ මා එය කිසිවෙකුට නොකියන බව පමණි. මම ඇයට මෙසේ කීවෙමි. “කියන්නකො සිනිටා. මං ඔයාට බබාල හම්බුවෙන හැටි කීවනෙ.”
එය යම් උපායශීලී පෙළඹවීමක් වූ අතර අවසානයේ ඈ කියන්නට වූවාය.
ඈ පැවසූ දෙය මා ඇය පිළිබඳව දැන සිටි කිසිවක් නොවීය. මා සිතා සිටියේ ඈ දුප්පත් පවුලකින් පැමිණි අයෙකු බවය. නමුත් එය ඈ ධනවත් වැදගත් පවුලක සාමාජිකයෙකු බවට පෙරළුණි. ඇගේ මාමාවරු තිදෙනෙකු ටෘජිලෝගේ සමීප මිතුරෝ වූහ. නමුත් ඔහු නරක දේවල් කරන බව වටහා ගත් විට ඔවුන් ඔහුට පිටුපා ඇත.
නරක දේවල් ද යි මම ඇයට බාධා කළෙමි.
ටෘජිලෝ නරක වැඩ කරනවාද? එය ජේසුස් වහන්සේ ළදරුවෙකුට අතුල් පහරක් දීම හෝ ශුද්ධ වූ මව්තුමියගේ ගැබ් ගැනීම මුසාවක් බව අසන්නට ලැබීම වැනි විය. ඒක ඇත්තක් වෙන්න බැහැ. මා එසේ කී නමුත් මගේ හදවත ඇතුළතින් සැකය නම් මැටි පිඬක් බිඳී යන බව දැනිණ.
පොඞ්ඩක් ඉන්නකො සිනිටා. කෙඳිරුවාය. ඇගේ සිහින් ඇඟිලි අඳුරේම මගේ මුව සෙව්වේය. මම කියන තුරු ඉන්න.
මගේ මාමලා ටෘජිලෝ සම්බන්ධව යමක් කරන්න සැලසුම් කරලා. නමුත් කවුරු හරි ඒ ගැන ඔහුට කියලා. ඒ තුන් දෙනා එතැනම වෙඩි තියලා මරා දැම්මා. සිනිටා ගැඹුරින් හුස්මක් ගත්තේ ඇගේ අත්තම්මාගේ උපන් දින කේක් ගෙඩියේ තිබූ ඉටිපන්දම් සියල්ල පිඹ නිවා දැමීමට සැරසෙන අයුරිනි.
නමුත් ඔවුන් මරා දමන්න හිතක් ඇති වෙන තරමට ටෘජිලෝ කරපු නරක දේ මොකක්ද? මම නැවතත් විමසුවෙමි. මට එය මඟ හැරිය නොහැකි දෙයකි. මගේ නිවසේ බිත්තියක ටෘජිලෝගේ පින්තූරයක් එල්ලා තිබුණේ ජේසුතුමා හුරු බුහුටි බැටළුවන් රංචුවක් හා සිටි සිතුවමක් අසලිනි.
සිනිටා ඈ දැන සිටි තරමින් විස්තර කළාය. ඈ එය කියන අතරතුරදී මා වෙව්ලන්නට විය. සිනිටාට අනුව ටෘජිලෝ ජනාධිපති වී තිබුණේ වංචාකාරි ක්රමයකටය. පළමුව ඔහු යුද හමුදාවට ගොස් තිබූ අතර ඔහුට ඉහළින් සිටි සියලු දෙනා ගුප්ත අන්දමින් අතුරුදහන් වන්නට පටන්ගෙන අන්තිමේදී ඔහුට ඉහළින් සිටි හමුදා සියල්ලෙහිම නායකයා පමණක් ඉතිරි විය.
මෙම ප්රධාන ජෙනරාල් තනතුරේ සිටි තැනැත්තා වෙනත් අයෙකුගේ බිරියක හා පෙමින් බැඳී සිටියේය. ටෘජිලෝ ඔහුගේ මිතුරකු ලෙස මෙම රහස දැන ගත්තේය. එම ගැහැනියගේ පුරුෂයා ද බෙහෙවින් ඊර්ෂ්යාකාර අයෙකි.
ටෘජිලෝ ඔහු සමගින් ද මිතුරු විය.
එක් දිනක් මෙම ජෙනරාල්වරයා එදින රැයේ තමා සැන්තියාගෝවේ පාලමක් යට දී මෙම කාන්තාව හමු වීමට යන බව ටෘජිලෝ සමගින් පැවසීය. ටෘජිලෝ මේ බව ඇගේ පුරුෂයාට දැනුම් දුන් අතර ඔහු පාලම යට සැඟවී සිට ඔවුන් දෙදෙනාටම වෙඩි තබා මරා දැමුවේය.
එයින් නොබෝ දිනකට පසුව ටෘජිලෝ හමුදා ප්රධානියා ලෙසට පත් විය.
පරිවර්තනය :
මානෙල් ජයන්ති ගුණසේකර