ආහාර නැතිව අපට සති 3 ක් ජීවත් විය හැකියි. ජලය නොමැතිව දින 3ක් ජීවත් විය හැකියි. ඒත් හුස්ම නැතිව අපට ජීවත් වීමට හැකි වන්නේ මිනිත්තු 3ක් පමණි. ඉන්දියාවේ නවදිල්ලි අගනුවර යළිත් වරක් විෂ දුමාරයකින් වැසී යද්දී, එම විෂ දුමාරයෙන් කොළඹට ද බලපෑම් එල්ල කරාවි යැයි අනතුරු ඇඟවෙද්දී බිය නොවන්නේ කවුරුන්ද?
මේ වනවිට ලොව වායු දූෂණය වැඩිම නගරය ලෙස වායු දූෂණය දර්ශකයේ ඉහළින්ම ඇත්තේ නවදිල්ලි අගනුවරය. නගර වසා ගන්නා මෙවැනි විෂ දුමාර හැඳින්වෙන්නේ ‘ස්මොග්’ (Smog) යනුවෙනි. ස්මොග් යන්නෙහි අර්ථය දුම (Smoke) සහ මීදුම (Fog) එක්වී නිර්මාණය වූ විෂ වායු වලාව යන්නය. රථවාහනවලින් නැගෙන විෂ දුම්, කර්මාන්තශාලාවලින් පිටවන විෂ දුම් සහ වනාන්තර හෙළි පෙහෙළි කිරීමේ දී සහ ගොවිතැන් කටයුතුවල දී නිකුත් වන දුම් එක්වීමෙන් ස්මොග් නිර්මාණය වෙයි.
ස්වසන රෝග ඇති කිරීමටත්, ස්වසන රෝග ඇති අයගේ රෝගී තත්ත්වයන් උත්සන්න කිරීමටත් මෙම විස දුමාරය හේතුවක් බව වෛද්යවරු පෙන්වා දෙති. භයානකම දේ එය නොවෙයි, වායු දූෂණය නිසා වසරක් පාසා ලොව පුරා නොමේරු දරුවන් විසි එක් ලක්ෂයක් (මිලියන 2.1ක්) මියයෑමය.
ඇමෙරිකාවේ නාසා ආයතනයේ පෘථිවි නිරීක්ෂණ චන්ද්රිකා දත්ත අනුව, වායු දූෂණය වැඩියෙන් සිදු වන ප්රදේශ දැක්වෙන ලෝක සිතියමක් සකස් කර ඇත. ඒ, මෙහි ඇති අවදානම හා තත්ත්වය තේරුම් ගැනීමට පහසුවන ලෙසිනි. මෙම සටහන සමඟ පළ වන්නේ එම සිතියම ය. ඒ දෙස බැලූ පමණින්, වායු දූෂණයට බලපාන ප්රධාන සාධකය ලෙස සැලකෙන ඉතා සියුම් අංශු (Fine Particulate Matter) කොටස් ලොව පුරා විසිරී ඇති අන්දම පැහැදිලිව දකින්න ලැබේ.
මේ සියුම් අංශු කොටස් සෑදී ඇත්තේ දූවිලි හා දැලි අංශුවලිනි. මේවා ඉතා සියුම්ය. ප්රමාණයෙන් මයික්රොමීටර් 2.5ක් හෝ ඊටත් කුඩාය. අතිශයින් කුඩා ප්රමාණය නිසා විද්යාත්මකව මේවා හඳුන්වන්නේ ‘පාටිකියුලේට් මැටර් 2.5’ හෙවත් පීඑම් 2.5 යන නාමයෙනි. ඉතාමත් කුඩා නිසා මේවා පහසුවෙන් කෙනකුගේ ශ්වසන පද්ධතිය හරහා පෙණහැල්ලට ඇතුළු වී දරුණු ලෙස රෝගාබාධ ඇති කිරීමට සමත් වෙයි. මේ පීඑම් 2.5 නමැති අංශු මෝටර් රථවල පිටාර වායුව තුළත්, කර්මාන්ත ශාලාවලින් නිකුත් වෙන දුම්වලත්, ගෘහස්තව හා ස්වාභාවික ක්රමවලින් වායු ගෝලයට එක්වෙන දුම්වලත් අඩංගු වෙයි. දත්ත පාදක කර ගනිමින් මෙම සිතියම නිර්මාණය කරනු ලැබුවේ, ඇමෙරිකාවේ උතුරු කැරොලිනා විශ්වවිද්යාලයේ පරිසර විද්යා අංශයේ සහය මහාචාර්ය ජෝන් වෙස්ට් විසිනි.
ලුසිත ජයමාන්න
ඩේලිමේල් ඇසුරිනි
රුසියන් ජනාධිපතිවරණයෙන් ජනාධිපති ව්ලැදිමීර් පුටින්ට විශිෂ්ට ජයක් හිමිවීමට නියමිත බව විදෙස් මාධ්ය පවසයි. මේ වනවිට නිකුත් වී ඇති ප්රතිඵල අනුව, 71 හැවි
ආර්ථික අමාරුකම් හේතුවෙන් ජනතාව රුපියල් කෝටි තිස් දහසකට වැඩි වටිනා ස්වර්ණාභරණ හා දේපළ පසුගිය වසර තුනක කාලයේදී විකුණා දමා හෝ උකස් කර ඇතැයි මුදල් අමාත්
ඉදිරි මැතිවරණ ඉලක්ක කර හිටපු හමුදාපතිවරුන් ඇතුළු ආරක්ෂක අංශ ප්රධානීන්, රජයේ හිටපු වෙනත් ප්රධාන උසස් නිලධාරීන්, වෘත්තිකයන් හා ප්රසිද්ධ ව්යාපාරික
තිඹිරිගෙයි සිට සයිබර් අවකාශය දක්වා පැමිණි ගමන් මග ඉතා වේගවත්ව. ගෝලීයකරණයත් සමග මුළු ලෝකයම එකම විශ්ව ගම්මානයක් බවට පත්ව ඇති බව අප කවුරුත් දන්නා කරුණකි.
පසුගිය දෙසැම්බර් 30 වැනිදා ජාතික ජනබලවේගය සිය පළමු දිස්ත්රික් කාන්තා සමුළුව පැවැත්වීය. මැතිවරණ වර්ෂයක් ආරම්භයේ දී ජාතික ජනබලවේගය පළමුවෙන්ම කාන්තා බ
සුව දිවිය ලිපි පෙළෙන් මෙවර කතාබහ කෙරෙන්නේ මානසික ආතතිය හෙවත් STRESS පිළිබඳවයි. එ් සම්බන්ධව උපදෙස් ලබාදීමට අප සමග එකතු වූයේ විශේෂඥ මනෝ වෛද්ය රොෂාන්
ආදරය යනු සියලු සීමාවන් ඉක්මවා යන විශ්වීය සංකල්පයකී. එයට හදවත් එකතු කිරීමේ අසීමිත බලයක් ඇත.සැබෑ ප්රේමයක් නිරන්තරයෙන් සියුම් ලෙස අප ආත්මයන් ස්පර්ෂ කරම
ශ්රී ලංකා ප්රමිති ආයතනය (SLSI) විසින් සංවිධානය කරන ලද, ශ්රී ලංකා ජාතික තත්ත්ව සම්මාන උළෙල (SLNQA) 2022 හි ඉහළ ගුණාත්මකභාවය වෙනුවෙන් වූ කැපවීම ඇගයෙමින් හලාල් ප්
දශක 6කට අධික ඉතිහාසයකට උරුමකම් කියන ශ්රී ලංකාවේ පුරෝගාමී රක්ෂණ සමාගම වන ශ්රී ලංකා ඉන්ෂුවරන්ස් සිය ජීවිත හා සාමාන්ය රක්ෂණ ව්යාපාර නීත්යානුකූල
හුස්ම විස වුණාම තවත් මොන කතා ද?