ටෝකියෝ නගරයේ සිට දුම්රියෙන් පැමිණි මගියෙක්, නිගතා ප්‍රාන්තයේ යුසාවා දුම්රිය ස්ථානයෙන් මහමගට පිවිසෙයි. ෂිමාමුරා නම් වූ ඔහු මැදිවියේ ධනවත් ජපන් ජාතිකයෙකි. හෙතෙම පියනගන්නේ යුසාවා උප නගරයේ පිහිටි උණු දිය උල්පත් ආශ්‍රිත තානායම වෙතය. පසුගිය වතාවේ මෙහි නවාතැන් ගෙන සිටි අවස්ථාවේ ලද මිහිරි අත්දැකීම් ඔහු මනස සිත්තම් වෙයි. ආගන්තුක අමුත්තන්ගේ සැප විහරණය වෙනුවෙන් සැදී පැහැදී සිටි ගීෂා ළඳුන් සමූහයේ සිනා හඬ, මතකය විසින් ඔහු දෙසවන් තවරන සෙයකි. මෙම තානායම, හාත්පස හිම බරිත පරිසරයෙහි අධික ශීත තාවයෙන් මිදී විවේකී සුවය ලබා ගැනීම පිණිස ව්‍යාපාරිකයින් බහුල වශයෙන් පැමිණෙන ස්ථානයකි. අසල උණුදිය උල්පත් වෙතින් මෙන්ම, සුරූපී ගීෂා ළඳුන්ගේ උණුසුමින් සිය සිත ගත සනහා ගන්නට නවාතැන් ගන්නන්ට මෙහි පහසුකම් සැලසේ.   

ජපන් බසෙහි ගීෂා යන්නෙන් කලා ශිල්පිනිය, නූර්ත්‍යාන්ගනාව යන අරුත් ගෙනදෙයි. ජපානයේ පාරම්පරික ගීෂා ළඳුන් ගැයුමෙහි, වැයුමෙහි සහ ආගන්තුක සත්කාරයෙහි නිපුන, වර්ණවත් කිමෝනාවෙන් සැරසුණු, සොඳුරු යුවතියන් කණ්ඩායමකි.   

හිමෙන් වැසුණු යුසාවා වෙත ශීමාමුරා නැවත පැමිණෙන්නේ එහි ඍතුමය සෞන්දර්ය සහ සාම්ප්‍රදායික ජන ජීවන රටාව ඔහු සිත් සතන් ආකර්ෂණය කිරීමට සමත් වීම නිසාය. විශේෂයෙන් ඔහු කලින් සංචාරයකදී හමුවූ තරුණ ආධුනික ගීෂා තරුණියක් වන කොමාකෝ වෙත ඔහු සිත් තදින් ඇදී ගියේය. තරුණ ගීෂා යුවතියගේ අහිංසක ලජ්ජාශීලී තාරුණ්‍යයේ නිමල සොඳුරු ලාලිත්‍යයට සහ පාරිශුද්ධභාවය වෙත ඔහු අසීමිත ලෙසින් ඇලුම් කළේය.   
තම විවාහයේ හිස් ඒකාකාරී පැවැත්මෙන් සහ ටෝකියෝ නගරයේ තමන් විඳි පීඩිත ජීවන රටාවෙන් මිදීමේ නිරන්තර උත්සාහයක හේ නිමග්නව සිටියේය. ඒ අනුව වසන්තයේ මුල් සමය මෙම සංචාරය සැලසුම්සහගතව වෙන්කරවා ගැනීමට ෂිමාමුරා උපායශීලී විය.   

ෂීමා මුරා තානායමේ පිළිගැනීමේ කවුන්ටරය වෙත සමීපවෙත්ම, එහි සිටි ගීෂා ළඳුන් සමූහයක් සම්ප්‍රදායික ලෙස නැමී සමාචාර කර ඔහු පිළිගත්තාය. ඒ අතරින් ෂිමාමුරා හමුවීමේ අපේක්‍ෂාවෙන් පසුවූ කොමාකෝ. ඉදිරියට පැමිණ හිස නමා විනීතව පිළිගෙන ඔහු වෙනුවෙන් වෙන්කර තිබූ කාමරය වෙත කැඳවාගෙන ගියාය.   
තමා තානායමට ගිය පළමු අවස්ථාව සහ කොමාකෝගේ පළමු හමුව ෂීමාමුරාට සිහිපත් වෙයි. කඳුකරයේ දින හතක කඳු තරණය කර තානායම වෙත ආපසු ගිය පසු ඔහු තානායම් පාලකගෙන් තම කාමරයට ගීෂා තරුණියකගේ සේවය ඉල්ලා සිටී. කෙසේ වෙතත්, එදින සවස උත්සවයක් සඳහා කාර්ය මණ්ඩලයේ සියලුම ගීෂා යුවතියන් බැහැර ගොස් සිටි නිසා ෂිමාමුරාගේ ඉල්ලීම ඉටු කිරීම සඳහා තානායම් පාලක අසල නිවසක වෙනත් තරුණියක් කැඳවීමට පියවර ගනී. කොමාකෝ නම් වූ ඇය ගීෂාවියක් වීමට පුහුණුව ලබන ආධුනික තරුණියකි. තානායමේ සාදවලදී උදව් කිරීමට අවශ්‍ය අවස්ථාවන්හිදී ඇය කැඳවීම සිරිතක්ව පැවතිණි. මැදිවියේ පසු වූ ෂිමාමුරාට මෙම ලාබාල නැවුම් තරුණිය මුණගැසීම ඔහුගේ ඒකාකාරී කනස්සලුසහගත ජීවිතය කිසියම් ප්‍රබෝධමත් මානසික මට්ටමකට ගෙන ඒමට සමත් විය.   
ෂිරාමුරා ඇයගේ ඇසුර බෙහෙවින් ප්‍රිය කළේය. එහෙත් ඔහුගේ හිතට වදදෙන ප්‍රශ්නයක් විය. ඒ කොමාකෝ, යුකියෝ නම් තරුණයෙක් සමඟ විවාහ ගිවිසගෙන සිටීමය. ඇයගේ පෙම්වතා යුකියෝ, බලවත් අසනීපයකින් පෙළෙන්නට වීම නිසා, ඇය ගීෂා පුහුණුවන්නියක ලෙස මෙහි සේවයට යොමු වූයේ, ඔහුගේ රැකවරණය වෙනුවෙන් මුදල් උපයා ගැනීමට බවත් ෂිමාමුරාට දැන ගන්නට ලැබීමෙන් ඔහු සිත මහත්සේ පෑරිණි. තානායමට පැමිණි අවස්ථාවල, පාරම්පරික ගීෂා යුවතියකට පැවරි සේවාවන් හා යුතුකම් කොටසට එහා ගිය මානසික සබඳතාවක් ඇය සමඟ ගොඩනගා ගැනීමට තමන් දරන ප්‍රයත්නය නිරර්ථක ලුහු බැඳීමක් බවත් පසුව ඔහු වටහා ගනී.   

මවිසින් ඉහත පෙළ ගස්වනු ලැබුවේ නෝබල් සාහිත්‍ය සම්මානය ලද ලෝක ප්‍රකට ජපන් නවකතාකරු ඉසුනරි කවබතා විසින් ලියන ලද හිම බිම යන අරුත් දෙන යුකි ගුවානි නම් නව කතාවේ සංක්ෂිප්තයයි.   

මෙම කතාවට කේන්ද්‍රීය වන යුසාවා නගරය, හිම වැටෙන සමයේ ඒ වටා පිහිටි සෙසු ගම් නියං ගම්වලින් වෙන් වී හුදකලා බව වැළඳ ගනී. මිනිස් දිවිය ලුහුබඳිනා හුදෙකලා බව ද්වනිත කෙරෙන කලාත්මක සිත්තමක් වන් මෙම නවකතාවට එහි කතුවරයා හිමි බිම යන අරුත් දෙන යුකි ගුවානි යන නම යෙදීමට පෙළඹී ඇත්තේ ද තත් තේමාව උද්දීපනය වනු පිණිස යැයි අපට උපකල්පනය කළ හැකිය.   

මෙම කෘතිය පරිශීලනයේදී, සිංහල පාඨකයින්ට නිතැතින්ම එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර ශූරීන්ගේ මළ ගිය ඇත්තෝ නවකතාව සිහිපත් වෙයි. එහි ප්‍රධාන චරිත ද්විත්වය වන දෙවොන්දරා සං සහ නොරිකෝ යුවළගේ සිතුම් පැතුම් මෙන්ම හැසිරීම් රටාවද හිමබිම ෂිරාමුරා, කොමාකෝ පාත්‍ර වර්ගයාගේ ඇවතුම්පැවතුම්වලට බෙහෙවින්ම සමාන බැව් හැඟේ.   
කවාබතාගේ සාහිත්‍ය කෘතීන් පරිශීලනයේදී, දුක ශෝකය හා සබැඳි සුන්දරත්වයක් ගම්‍ය වේ.   
කවබතාගේ නිර්මාණශීලී නිපුණතාවය මතුකෙරෙන, ඔහු විසින් ලියන ලද නව කතා රාශියකි.   

1952 දී රචිත කොකුන් දහසක් නමැති කෘතියට ජපානයේ සම්ප්‍රදායික තේ පැන් උත්සවය පසුබිම් විය. ‘සෞන්දර්ය හා ශෝකය’ නමැති 1965 දී යසුනරි කවබතා කළ නිර්මාණය වයස්ගත පුද්ගලයෙකුගේ හා කාන්තා කලා ශිල්පිනියකගේ ජීවන අත්දැකීම් පාදක කර ගත් කෘතියකි. 1954 දී ප්‍රකාශයට පත් කළ කවබතාගේ විශිෂ්ට නිර්මාණයක් ලෙස යමා නො ඕ තෝ (කඳුකරයේ දෝංකාරය) නමැති කෘතිය විචාරකයින්ගේ මහත් ඇගයුමට බඳුන් වේ.   
ජීවිතය වේදනාවට පත් කෙරෙන, බලාපොරොත්තු සුන් කරවන යථාර්ථයක් සැඟවීමට මිත්‍යාමායාවන් ගෙන් සුළු මොහොතකට හෝ ලැබෙන අස්වැසිල්ල, පෞරාණික අග නගරය නව කතාවෙන් කවබතා අපූර්ව ලෙස මතුකොට දක්වයි.   

‘‘අසකුසා කල්ලිය- මග පෙන්වන්නා- විල- සුන්දරත්වයේ නිවහන- කවබතා අතින් ලියැවුණු සෙසු නවකතාවන්ය.   

සාම්ප්‍රදායික ජපන් සමාජයේ ඇතැම් විවිධ විෂම මනෝභාවයන් උද්දීපනය කරවනසුළු කෘතීන් කිහිපයක්ම කවබතා ජපන් සාහිත්‍යයට එක් කර ඇත.   
එම ප්‍රබන්ධ කරණයේදී, තමන්ටම ආවේණික අනන්‍ය රීතියක් අනුගමනය කරමින් ඔහු දක්වා ඇති කුසලතාව ඉමහත්ය. 1961 වසරේදී ඔහු විසින් නිර්මාණය කළ නෙමුරෙරු බිජෝ නොහොත් නිද්‍රාගත සුරූපී යෞවනියන්ගේ නිවහන නම් කෘතියට තේමා වී ඇත්තේ වියපත් වීමත් සමඟ කායික ලිංගික අකර්මණ්‍යතාවයට පත්වන මිනිසකුගේ මානසික ස්වභාවයේ යථා ස්වරූපයයි. ඔහු කිසියම් ආශ්වාදනීය මානසික උත්තේජනයක් ලැබීම පිණිසත්, සිය හුදෙකලා බව මදකට හෝ දුරු කර ගැනීම පිණිසත්, කාමරයක නිරුවතින් නිද්‍රාවට පත්ව සිටින යොවුන් තරුණියකගේ ලාලිත්‍ය, අඟපසඟ සියැසින් සහ මනසින් ස්පර්ශ කිරීමේ උත්සාහයක යෙදෙයි.   

සාම්ප්‍රදායික ජපන් සමාජයේ, වියපත් මිනිසුන්ගේ මානසික උත්තේජනය සලසනු සඳහා වෙන් වූ නවාතැන් දෙන නිකේතන රාශියක් පැවතිණි. මෙම නව කතාවේ කථානායක එගුචි නම් වූ 91 වැනි වියේ පසුවූ වියපත් ජපන් ජාතිකයා, සිය මානසික සන්තර්පණය උදෙසා එවැනි නිකේතනයක යාවජීව සාමාජිකත්වය ලබා ගැනීමට පෙළඹේ. එම නිකේතනයේ රහස් කාමරයක බෙහෙත් දී නිද්‍රාවට පත්කරන ලද නිරුවතින් නිදා සිටින නව යොවුන් යුවතියක සමඟ එකම යහනේ සැතපෙමින් මානසික ආශ්වාදයක් විඳගන්නට එගුචි අවස්ථාව ලබා ගනී. නිකේතනයේ දැඩි රෙගුලාසීන්ට අනුව නෙතින් සහ සිතින් ප්‍රහර්ශනයක් ලැබීම හැර වෙන මොනයම් ආකාරයක හෝ කායික සබඳතාවක් නින්දේ පසුවන තරුණිය සමඟ පැවැත්වීම සපුරා තහනම් වේ.

   
එගුචි අවසානයේ, එම නිවහන පාලකගෙන් ඇයද සිටියේ, නිද්‍රාවට පත්වී සිටින තරුණියට නිදි ගැන්වීම සඳහා ලබා දී ඇති ඖෂධය තමන්ටද ලබාදෙන ලෙසය. එම සුන්දර යුවතිය ලබන නිදි සුවය, තමන් වෙතද නිදි ඔසුව මගින් සලසා ගැනීමේ උත්සාහයක ඔහු යෙදෙන්නට ඇත්තේ දිවියේ යථාස්වභාවය, වෙනස් වන සුළු බව සහ අනිත්‍ය අවබෝධ වීම නිසා වෙන්නට ඇතැයි සිතීමට සහෘදයාට අවකාශ සැලසේ. සයනයේ නිද්‍රාගතව සිටින ඇය හා ඒකාත්මික විය හැකි ඒකායන මාර්ගය තමන්ද ඇය හා සමගාමීව නිද්‍රාගත වීම යැයි සිතෙන්නට ඇති බවද පාඨකයාට අනුමාන කළ හැකිය. වියපත් එගුචි ගේ මානසික තත්ත්වය සිත් කාවදින අයුරින් සිත්තම් කිරීම තුළින් කතුවරයාගේ තීව්‍ර ප්‍රතිභා නෛපුණ්‍යතාවය මැනවින් ප්‍රකට වේ.   

ඔහු විසින් ලියන ලද කෙටිකතා සංග්‍රහයන් වන්නේ, ඉසුගේ නළඟන දැරිය එක් අතින්- අත්ල යන කෙටි කතා ත්‍රිත්වයයි. කියෝතෝ නිවුන් සොයුරියෝ සොම්නස සහ ශෝකය සමග විල්තෙර කාන්තාව යන නිර්මාණ ඔහු අතින් නිර්මිත අනුවර්තයන්ය.   

මොහුගේ ගද්‍ය නිර්මාණයන් තුළින් යථාර්ථවාදී හා අතාත්විකවාදී දෘෂ්ටි කෝණයන් හි සම්මිශ්‍රණයක් මතුවේ. දුක්ඛ දෝමනස්සයන් වැළඳගත්, කාව්‍යමය ගුණයෙන් අනූන භාෂා විලාශයක් සිය නිර්මාණ කාර්යයේදී ඔහු අනුගමනය කර ඇති සෙයක් පාඨක සහෘදයන් සිත් සතන්හි කුළු ගැන්වේ. මෙම ලේඛන ශෛලිය ජපානයේ සාම්ප්‍රදායික හයිකු කාව්‍ය විලාශය අපට සිහි ගන්වයි. සමාජ ජන විඥ‌ානය පුළුල් කරන සුළු, පාඨක සිත් ගැඹුරු චින්තනයකට යොමු කරවනසුළු උදෘතයන් ද ඔහුගේ කෘතීන්හි විද්‍යාමාන වේ. පහත දැක්වෙන්නේ එවන් උද්ධෘත කිහිපයකි.   

‘‘කාලය සියලු මිනිසුන්ට එක හා සමානව ගලා යයි. එනමුදු සෑම මිනිසෙකුම කාලය හරහා වෙනස් ආකාරයකින් ගලා යයි’’   
‘‘සඳ එළිය ඇති රාත්‍රියක සැබෑ සොම්නස වත්මන් අපට ග්‍රහණය නොවුනද විදුලි පහන් නොමැති යුගයේ, සඳ එළිය ඇති රාත්‍රියක සැබෑ සොම්නස ග්‍රහණය කර ගැනීමට පුරාණ මිනිසුන් වාසනාවන්ත වූහ.   

‘‘ස්ත්‍රියකගේ වෛරය පවා එක්තරා ආකාරයක ප්‍රේමණීය ස්වභාවයකි.’’   
‘‘ඔබට ඔහුව නොපෙනෙන නිසා දෙවියන් සෑම තැනකම සිටී.’’   

1968 ඔක්තෝබර් 16 වැනි දින කවබතාට නොබෙල් සාහිත්‍යය ත්‍යාගය පිරිනමන ලදී. ඒ ‘‘ජපන් ජන මනසෙහි යථා ස්වභාවය ප්‍රකාශ කරන ඔහුගේ ආඛ්‍යාන ප්‍රවීණතාව ‘‘සුවිශේෂී ඇගයීමට බඳුන් කරමිනි. නොබෙල් සාහිත්‍යය ත්‍යාගයෙන් සම්මානිත ප්‍රථම ජපන් ජාතිකයා වීමේ ගෞරවයද ඔහුට හිමිවේ.   

බලකොටුව යසුනරි කවාබතා ගේ අවසාන නවකතාව ලෙස සැලකේ. කතුවරයා දිවිනසා ගැනීම නිසා මෙම කතාව නිම කිරීමට අවකාශයක් නොලැබිණි. මෙහි කතා නායිකාව ඉනෙකෝ නම් කාන්තාවයි. ඇය මානසික ආබාධයකින් පෙළෙන්නියකි. නවකතාව ආරම්භ වෙන්නේ ඉනෙකෝගේ මව සහ ඇගේ පෙම්වතා වන කුනෝ මනෝචිකිත්සක ආයතනයකට ඉනෙකෝව ඇතුළත් කිරීමේ පුවතකිනි. කුනෝ සහ ඉනෙකෝගේ මව අතර ඇතිවෙන සංවාදයන්ගෙන් ඉනෙකෝ නම් තරුණියගේ දිවි පෙවෙතේ අසාමාන්‍යතා චිත්‍රණය කෙරෙන්නේ පාඨක සිත්සතන්හි සියුම් කම්පනයක් ඇති වෙන පරද්දෙනි. පියාගේ මරණය ඉනකෝගේ මානසික විපරීතතාවය උත්සන්න වීමට හේතුවක් විය. මෙම නවකතාව නිම කිරීමට පෙර කවබතා සිය දිවි හානි කර ගත් හෙයින් ඉනෙකෝගේ ඉරණම කුමක් වේදැයි දැන ගැනීමට ක්‍රමයක් නොමැත. කවබතාගේ සත්‍ය ජීවිතයේ බොහෝ ඛේදවාචකයන් ආශ්‍රයෙන් මෙම කෘතිය ලියැවී ඇති බව විචාරකයින් සඳහන් කරයි. කවබතාගේ පූර්ණ ජීවිත කාලෙම එකම ශෝකාලාපයක් සේ සැලකිය හැකිය. යසුනරි කවබතා 1899 ජූනි 14 වැනි දින උපත ලබන්නේ ජපානයේ ඔසාකා හි සමෘද්ධිමත් පවුලක සාමාජිකයෙක් ලෙසිනි. මොහුගේ පියා එයි කිචි කවබතා නම් වූ වෛද්‍යවරයෙකි. යසුනරිට වයස අවුරුදු දෙක පමණ වෙන විට සිය පියාද, වයස අවුරුදු තුන පමණ වන විට සිය මවගේ ද මියයාම නිසා, ඔහුට උරුමවූයේ, මාපිය සෙනෙහසින් තොර ලදරු වියකි. අනතුරුව යසුනරි රැකබලාගත් මිත්තණිය ඔහුට අවුරුදු හයේදී සිය සහෝදරිය ඔහුට අවුරුදු නවයේදී මෙලොවින් සමු ගනු ලැබීමෙන් ඔහු හුදකලා දිවිපෙවෙතකට හුරු විය.   
කවබතා සිය සාහිත්‍ය කටයුතු ආරම්භ කළේ පාසල් වියේදීය. 1914 දී ලියන ලද ‘‘දහසය හැවිරිදි දරුවකුගේ දිනපොත’’ නම් වූ එම කෘතියට, තමන් රැක බලා ගත් සීයා මිය ගිය අවස්ථාවේ ඔහු සිත්සතන්හි නිපන් සෝබර හැඟීම් පාදක වූ බැව් පැවසේ. පාසල් දිවිය අවසන් කළ ඔහු 1920දී ටෝකියෝ හි ඉම්පීරියල් විශ්වවිද්‍යාලයට ඇතුළත්ව සිව් වසරකින් උපාධිය හිමිකර ගත්තේය. වර්ෂ 1931 දී කවබතා හිඩෙකෝ නම් ජපන් තරුණිය සමග විවාහයට පත්වූයේ ඊට පෙර ඔහු පවත්වාගෙන ගිය ප්‍රේම සම්බන්ධතාවන් දෙකක්ම අනපේක්‍ෂිත ලෙස කැඩී බිඳී ගිය පසුබිමක් තුළය.   

කවබතා සිය අවසන් කාලයේ ජීවත් වූයේ ඉපැරණි සමුරායි නගරයක් වූ කුමකුරාහි පිහිටි සිය නිවසෙහිය. ළදරු විය, ළමා විය, යොවුන් විය යන තෙකල්හිම විවිධ දුක්ඛදායි අත්දැකීම්වලට මුහුණ දුන් කවබතා මහලු වියට පියමං කරන්නේ දැඩි මානසික වික්ෂිප්තතාවක් හිසින් දරා ගෙනය. දැඩි කලකිරීමෙන් පෙළුණු ඔහු 1972 අප්‍රේල් මාස 16 වැනි දින ගෑස් වායුව ආඝ්‍රාණය කිරීමෙන් තම දිවියට සමු දෙනු ලැබිණි.

සටහන : ආචාර්ය 
ගාමිණී කාරියවසම්