ඉන්දීය රජය එරට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එරට පාලනය යටතේ තිබෙන කාශ්මීර ප්‍රදේශයට ලබා දී තිබූ විශේෂ තත්ත්වය ඉවත් කිරීමට අද (5) පියවර ගත්තේය.

මෙම තත්ත්වයත් සමඟ මතභේදාත්මක කාශ්මීර ප්‍රදේශයේ නොසන්සුන් තත්ත්වයක් උද්ගතවීමේ අවදානමක් ද හටගෙන ඇත.  

ඉන්දීය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 370 වගන්තියෙන් කාශ්මීරයට එම විශේෂ තත්ත්වය ලබා දී තිබිණි. ඒ අනුව මුස්ලිම් බහුතරයක් වෙසෙන කාශ්මීර ප්‍රාන්තයට විශේෂිත ස්වයං පාලනයක් ලබා දී තිබිණි.

ඉන්දීය පාලනය යටතේ පවතින කාශ්මීරයේ දීර්ඝ කාලයක් මුළුල්ලේ කැරැලි හා ගැටුම් පවතී.

අසල්වැසියන් මෙන්ම න්‍යෂ්ටික බලවත්හු වන ඉන්දියාව සහ පාකිස්තානය 1947 වසරේ සිට කාශ්මීරය වෙනුවෙන් දෙවරක් යුද වැදුණු අතර අවස්ථා කිහිපයකදීම ගැටුම් ඇති කරගත්හ.

කාශ්මීරයට ලබා දී තිබූ විශේෂ තත්ත්වය අවලංගු කිරීමට ඉන්දියාව ගත් ක්‍රියාමාර්ගය නීති විරෝධී යැයි ද ඊට එරෙහිව හැකි සෑම පියවරක්ම ගන්නේ යැයි ද පාකිස්තානය පවසයි.

“ඉන්දියාව භයානයක සෙල්ලමක් කරනවා. එයින් කලාපයේ සාමයට හා ස්ථාවරත්වයට දරුණු බලපෑමක් කරනවා” යැයි පාකිස්තාන විදේශ අමාත්‍ය ෂාහ් මෙහ්මූද් කුරේෂී මහතා පැවැසීය.

1947 වසරේදී ඉන්දීය උප මහද්වීපය බෙදා වෙන් කෙරුණු අතර මුස්ලිම් වැසියන් බහුතරයක් වෙසෙන ප්‍රදේශ පාකිස්තානයට හිමිවිය. මුස්ලිම් වැසියන් බහුතරයක් වෙසෙන ප්‍රදේශ හිමි වූවා සේ කාශ්මීරය ද පාකිස්තානයට හිමිවනු ඇතැයි බොහෝ දෙනා බලාපොරොත්තු වූහ.

එහෙත් කුමර රාජ්‍යයේ පාලකයාට ජම්මු සහ කාශ්මීරය ස්වාධීන පාලනයක් සහිත ප්‍රදේශයක් බවට පත් කිරීමට අවශ්‍ය විය. පාකිස්තාන ගෝත්‍රිකයන්ගෙන් ජම්මු සහ කාශ්මීරය බේරාගැනීමට අවශ්‍ය නිසා ඔහු අවසානයේදී ඉන්දියාව හා එක්විය.

අවසානයේදී ඉන්දියාව සහ පාකිස්තානය අතර යුද්ධයක් ඇති වූ අතර එහි ප්‍රතිඵලයක් කාශ්මීරය බෙදා වෙන් කෙරුණි.

කාශ්මීරය එතැන් සිට ලොව වඩාත්ම හමුදාකරණය වූ කලාපයකක් ලෙස පවතී. එමෙන්ම කාශ්මීරය හේතුවෙන් සහ කාශ්මීරය මුල් කරගනිමින් දශක හයක් මුළුල්ලේ ඉන්දියාව සහ පාකිස්තානය අතර එදිරිවාදිකම් පවතී.

1949 වසරේදී ජම්මු සහ කාශ්මීරයට ස්වංපාලන අයිතිය ලබාදෙමින් ඉන්දීය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට නව වගන්තියක් ඇතුළත් කරන ලදි. එය 370 වගන්තිය ලෙස හඳුන්වයි. එම වගන්තියට අනුව ජම්මු හා කාශ්මීරයට වෙනමම ව්‍යවස්ථාවක් පවත්වා ගත හැකි අතර වෙනම කොඩියක් ද භාවිත කළ හැකිය.

විදේශ සබඳතා, ආරක්ෂාව සහ සන්නිවේදනය හැර අනෙකුත් කටයුතුවලදීද ස්වාධීනව කටයුතු කිරීමට අදාළ වගන්තියෙන් ජම්මු සහ කාශ්මීරයට ඉඩ සැලැසී තිබේ. ඉන්දීය ආණ්ඩුව අද (5) අවලංගු කරන ලද්දේ ඉහත කී 370 වගන්තිය යි.

බී.බී.සී. ඇසුරිනි

055